Сенатнинг саккизинчи ялпи мажлисида Жамоат хавфсизлигини таъминлашга доир қонун ҳужжатлари такомиллаштирилиши муносабати билан Ўзбекистон Республикасининг айрим қонун ҳужжатларига ўзгартириш ва қўшимчалар киритиш тўғрисидаги қонун муҳокама қилинди. Қонун Мудофаа ва хавфсизлик масалалари қўмитасида кўриб чиқилган.
Қўмита аъзоси Фарҳод Боқиев жамоат хавфсизлигини таъминлашда юз бераётган салбий воқеалар ҳақида гапирди.
«Бугунги кунда фуқаролар, айниқса, ёшлар орасида пичоқ ва бошқа совуқ қуролларни олиб юриш, ўзаро жанжал вақтида мазкур ашёлар билан қўрқитиш ёки уларни қўллаш каби ҳаракатлар кўплаб учрамоқда.
Ички ишлар томонидан 2017-2019 йилларда фуқаролар томонидан кўча-кўйда, бозорда, таълим муассасаларида совуқ қурол сифатида фойдаланиш мумкин бўлган ашёларни эркин, бемақсад олиб юргани билан боғлиқ 10 минг 65та ҳолат аниқланган, шундан 6 минг 835таси (68 фоизи) ёнида олиб юрилган пичоқлар бўлган.
2020 йилнинг 8 ойида эса 14 минг 957та шундай ҳолат аниқланган бўлса, шундан 12 минг 762таси (85 фоизи) пичоқлар, қолгани бошқа турдаги предметлар бўлган. Мазкур предметларнинг 58 фоизи кўчада, 22 фоизи бозорларда, энг ачинарлиси, 24 фоизи таълим муассасалаларида вояга етмаганлар томонидан ёнда олиб юрилган.
Бунинг оқибатида эса айнан ўткир тиғли предметлардан фойдаланган ҳолда 542та жиноят содир этилган бўлса, шундан 168таси (31 фоизи) қотиллик бўлган. 289таси (58 фоизи) оғир тан жароҳати етказиш каби салбий ҳолатлар юз беришига сабаб бўлган.
Фуқаролар, айниқса ёшлар томонидан ёнида пичоқ олиб юриш билан боғлиқ бўлган қотиллик, жиноят ҳолатларининг бугунги кунда кўплаб учраб бораётгани ҳеч кимга сир эмас», деди Фарҳод Боқиев.
Шу сабабли жамоат хавфсизлигини таъминлашга доир қонун ҳужжатларини янада такомиллаштириш мақсадида Ўзбекистон Республикасининг айрим қонун ҳужжатларига ўзгартиш ва қўшимчалар киритилаётгани айтилди.
Хусусан, Ўзбекистон Республикаси Жиноят кодексининг 104 ва 105-моддаларининг 2-қисмидаги бандлар ўзгартирилмоқда.
Қолаверса, Ўзбекистон Республикасининг Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодексининг 14, 245, 287-моддалари тўлдирилиб, кодексга янги 1852 ва 1853-моддалари қўшилмоқда.
1852-модданинг 1-қисмида фуқаролар томонидан жамоат жойларида, касбий фаолиятда, спорт фаолиятида ёки хўжалик-маиший мақсадларда совуқ қурол сифатида фойдаланилиши мумкин бўлган ашёларни очиқ ҳолда (ғилофсиз) олиб юрганлик учун базавий ҳисоблаш миқдорининг иккидан бир қисмидан бир бараваригача миқдорда жарима жазоси белгиланмоқда.
Ушбу модданинг иккинчи қисмида касбий фаолиятда, спорт фаолиятида ёки хўжалик-маиший мақсадларда фойдаланиш билан боғлиқ бўлмаган ҳолларда, фуқаровий қуролни, совуқ қуролни ва совуқ қурол сифатида фойдаланилиши мумкин бўлган, спорт ва хўжалик-маиший мақсадлар учун мўлжалланган ашёларни жамоат жойларида олиб юрганлик учун ҳуқуқбузарлик ашёларини мусодара қилиб ёки мусодара қилмай, базавий ҳисоблаш миқдорининг бир бараваридан беш бараваригача миқдорда жарима жазоси белгиланмоқда.
Шунингдек, 1853-модда билан Ўзбекистон Республикаси ҳудудида фуқаровий ва хизмат қуроли сифатида муомалада бўлиши тақиқланган ашёларнинг қонунга хилоф равишда муомалада бўлиши тақиқланмоқда.
Бундан ташқари, «Қурол тўғрисида»ги Қонуннинг 3 ва 9-моддаларига ўзгартиш ва қўшимчалар киритилмоқда. Яъни совуқ қурол сифатида фойдаланилиши мумкин бўлган, спорт ва хўжалик-маиший мақсадлар учун мўлжалланган ашёлар деганда жисмоний куч ишлатиш натижасида одамнинг соғлиги ва ҳаётига зарар етказиши ёки ўлимига олиб келиши мумкин бўлган хўжалик-маиший ва касбий мақсадларда, ишлаб чиқариш саноати ҳамда спорт фаолиятида фойдаланиладиган тиғли, кесувчан ва бошқа ашёлар, пичоқлар ва бошқа тиғли ашёлар, бейсбол биталари, софтбол ўйини учун биталар – чиллакларни назарда тутувчи тушунча киритилмоқда.
Шунингдек, совуқ қурол сифатида фойдаланилиши мумкин бўлган ашёларни улардан касбий фаолиятда, спорт фаолиятида ёки хўжалик-маиший мақсадларда фойдаланиш билан боғлиқ бўлмаган ҳолларда, шу жумладан, шаҳар транспортида, шаҳар атрофига қатновчи, шаҳарлараро ва халқаро транспортда, жамоат жойларида, очиқ (ғилофсиз) ҳолда олиб юришни тақиқловчи норма киритилмоқда.
Ушбу қонун қабул қилиниши натижасида мамлакатимизда совуқ қурол, совуқ қурол сифатида фойдаланилиши мумкин бўлган бошқа ашёлар, шунингдек, пичоқдан фойдаланган ҳолда содир этилиши мумкин бўлган ҳуқуқбузарликлар камайишига эришиш кўзда тутилган.
Сенаторлар мазкур қонунни маъқуллашди.
