40 йиллик тутқунликда — Жанубий Африка ҳайвонот боғидаги сўнгги фил озод этилди

Жанубий Африка миллий ҳайвонот боғидаги сўнгги фил 40 йиллик тутқунликдан сўнг ёввойи табиатга қайтарилди.

Чарли лақабли фил 1984 йил, икки ёшлигида Зимбабвенинг Ҳванж миллий боғида ушланганди. Фил Жанубий Африкадаги Boswell Wilkie циркига келтирилган ва фокусларни ижро этишга ўргатилган. 2000 йилларнинг бошида у мамлакат миллий ҳайвонот боғига кўчирилди.

Сўнгги йилларда ҳайвонларни ҳимоя қилиш гуруҳлари филнинг соғлиғи ҳақида қайғуриб, уни озод қилиш талаби билан чиқди.

20 август куни ёввойи табиат ҳуқуқларини ҳимоя қилувчи EMS фонди фил “озодлик томон тўрт соатлик машаққатли сафар”дан сўнг Лимпопо вилоятидаги Шамбала хусусий қўриқхонасидаги янги уйига етиб келганини эълон қилди.

Баёнотда айтилишича, филнинг озод этилишига Жанубий Африка ҳукумати билан кўп йиллик музокаралардан сўнг эришилган. EMS Foundation ва унинг ҳамкорлари филлар ҳайвонот боғларида азоб чекишини кўрсатадиган илмий далилларни тақдим этган.

Ҳайвонот боғида Чарли тўртта филнинг ўлимига гувоҳ бўлган, улар орасида ҳали бир ойга тўлмаган боласи ҳам бор эди.

2019 йилда фил тутқунликдаги ҳайвонларга хос стресс аломатларини кўрсатаётгани ҳақида хавотирлар пайдо бўлди. Ҳайвонот боғини бошқарадиган Жанубий Африка Миллий биохилма-хиллик институти эса буни рад этди.

 “Ҳамкорларимиз билан биргаликда Чарлининг ёлғизлигига барҳам бериш ва унинг ўзига мос уйда фаровон яшашини кўриш учун тинимсиз ишладик,” — деди EMS фонди билан ҳамкорлик қилган Four Paws бош директори Жозеф Пфабиган.

Филнинг янги уйи 10 000 гектарлик қўриқхона бўлиб, у ерда филларнинг ривожланаётган популяцияси мавжуд. Қўриқхонада ҳайвонлар ёввойи табиатга муваффақиятли қайта интеграция қилиб келинади.

Ҳудудда Чарли ветеринария ва мутахассислар томонидан диққат билан кузатиб борилади. Қайд этилишича, жониворда аллақачон янги муҳитга мослашиш белгилари намоён бўлмоқда.

Филни кўчиришга раҳбарлик қилган ветеринар доктор Амир Ҳалил Чарли реабилитация ва озиқлантириш дастури остида экани, яқин ойларда уни янада каттароқ ҳудудга қўйиб юбориш режалаштирилганини айтди.

EMS директори Мишел Пиковер Йоҳаннесбургдаги ҳайвонот боғида ҳам учта фил борлигини айтди. “Биз бу масалада Ёханнесбургга қарши судга мурожаат қиляпмиз”, — деди у.

Маълумотларга кўра, Жанубий Африкада 25 000 дан ортиқ ёввойи филлар мавжуд.

Африка филлари браконерлар таҳдидига дуч келади — ҳар йили минглаб филлар тиши учун ноқонуний равишда ўлдирилади. Бундан ташқари, аҳоли пунктларининг кенгайиши туфайли филларга мос яшаш жойлари йўқолиб кетмоқда.