Олимлар ифлосланган ҳаво кексалар миясига зарар етказишини аниқлади

The Journals of Gerontology журналида чоп этилган янги тадқиқотга кўра, ҳаводаги азот диоксиди (NO2) ва майда заррачалар (PM2.5) асосий когнитив қобилиятларнинг пасайишига олиб келади.

NO2 атмосферага биринчи навбатда ёқилғининг ёниши натижасида чиқади. PM2.5 заррачалари кўпинча бензин, мой, дизель ёқилғиси ёки ёғочнинг ёниши туфайли ҳавода пайдо бўлади.

Янги тадқиқотда олимлар 65 ва ундан катта ёшдаги 1127 нафар кексанинг маълумотларини таҳлил қилишди.

Мутахассислар гуруҳи 2008–2017 йиллар давомида ҳаво ифлосланишининг таъсирини ўрганиб чиқди. Шунингдек, иштирокчиларнинг хотирасини, ижро функцияларини (режалаштириш, муаммоларни ҳал қилиш, янги вазиятларга мослашиш қобилияти), тил ва умумий когнитив функцияни баҳолади.

Маълум бўлишича, NO2 ва PM2.5 миқдори энг юқори бўлган ҳудудларда яшовчи одамлар когнитив тестларда ифлосланиш даражаси ўртача бўлган ҳудудларда яшовчиларга қараганда ёмонроқ натижаларга эришган. Энг ишончли далил иштирокчиларнинг тил кўникмаларида топилган.

Бундан ташқари, ҳаво ифлосланишининг турли манбалари когнитив саломатликка турлича таъсир кўрсатиши аниқланди. Масалан, саноат, уйни иситиш ва ёқилғининг ёниши натижасидаги ифлосланиш нутқ қобилиятининг ёмонлашиши (сўзларни тезда топиш ва талаффуз қилиш қобилияти) билан чамбарчас боғлиқ эди.

Тадқиқот муаллифлари ҳаво ифлосланиши мия функциясининг ёмонлашиши билан боғлиқлигини таъкидламоқда.