«Ichiga kirib bo‘lmaydi, lekin minglab bola o‘qiyapti» - senator Surxondaryodagi xarob maktablar bo‘yicha vazirdan tushuntirish so‘radi

«Viloyatda biz o‘rgangan 221ta maktabdan 55tasi (viloyatdagi jami maktablar soni 927ta – tahr.) ikki, uch smenada bolalarni o‘qityapti.

Biz bu maktablarga bordik, kirdik. 35 foiz maktab mustaqillikdan oldin qurilgan holati bo‘yicha turibdi. Ta'mir ham qilinmagan, boshqa narsa ham. To‘g‘risi, maktabga kirishning iloji yo‘q, lekin o‘sha joylarda ham mingdan ortiq bola o‘qiyapti.

Bu – bugungi O‘zbekistonning maktabi emas. Xalq ta'limi vaziri savolga qanday javob berarkin, bilmayman.

55ta maktabda holat og‘ir, 116tasida esa sport zallari yo‘q. U yerdagi bolalar so‘rayapti bizdan, qachon sport zalida o‘ynaymiz, deyapti. Senatorlar kelibsizlar, rahmat. Xo‘sh, ichimlik suvi qachon keladi, deyapti», – ta'kidladi Madumarov.

Senatorning savoliga xalq ta'limi vaziri Sherzod Shermatov javob berdi.

«To‘g‘ri masalani ko‘tardingiz, lekin bundan oldin yana bir ma'lumotni ham aytdingizki, aholi soni tezlik bilan o‘sib boryapti. Masalan, Surxondaryo aholisi 3 millionga yaqinlashdi.

MDH davlatlari ichida 1991 yildan boshlab aholisi eng ko‘p o‘sgan davlat bu – O‘zbekiston. Bu birinchi sabab.

Ikkinchidan, maktablarga e'tibor yillar davomida ikkinchi darajali masala bo‘lib keldi. Deyarli hech ish qilinmagan. Moddiy ta'minotga yetarli darajada e'tibor berilmagan.

2016 yildan keyingi holatni avvalgilariga solishtiradigan bo‘lsak, maktablar ta'miri 3–4 barobarga oshgan. Lekin hali qilinadigan ishlar juda ko‘p, yetarli emas.

Davlatning investitsiya dasturidan kelib chiqqanda ham, har yili 300–350ta maktab qo‘shilsa, bu 10 mingta maktabda 30 yilga bitta to‘g‘ri keladi degani.

Bundan tashqari, «Obod qishloq», «Obod mahalla», «Obod markaz» kabi dasturlar qo‘shilib, bu raqamlar ikki, uch barobarga oshdi.

Bilasizmi, bizning tizimda sharoitdan kelib chiqib, sport zali qurish, maktab ta'mirlashga sal kamroq pul ajratiladi, chunki birinchi navbatda baribir bolaga o‘qishga sharoitini qilib berishimiz kerak», – dedi vazir.

Sherzod Shermatovga ko‘ra, vazirlikka har yili budjetdan so‘raladigan pulning 10–15 foizigina ajratiladi.

Vazir shundan kelib chiqqan holda, og‘ir ahvoldagi juda ko‘p maktablar ta'mirini yirik investitsion loyihalar boshlanishi hamda davlat iqtisodiyoti rivojlanishida ko‘rishini qo‘shimcha qildi.

Yig‘ilishning shu qismida Senat raisi Tanzila Norboyeva so‘z oldi.

«Budjetni tasdiqlash bo‘yicha Senat yig‘ilishida bizga taklif bering. Surxondaryodagi maktablar ta'miri, sport zallari qurish uchun ko‘proq mablag‘ ajratishga biz ham harakat qilamiz», – dedi Norboyeva.

Shermatovning Tanzila Norboyevaga javoban aytishicha, hozir faqat Surxondaryoda emas, respublikadagi maktablarning 1/4 qismida sport zallari yo‘q.

«Bu faqat Surxondaryo viloyatiga tegishli masala emas. Hammasida muammo bor.

Bizning tizimga 2 trln mablag‘ ajratilayotganda hamda sportzal va o‘quvchi o‘rni ko‘paytirish muammosi ko‘ndalang turganda, biz baribir o‘quvchi o‘rnini birinchi qo‘yishga majburmiz. Undan ortganda esa sport zallari ham quryapmiz», – dedi vazir.

Tanzila Norboyeva esa boshqa bir fikrni o‘rtaga tashladi. Uning hisoblashicha, vaziyatdan kelib chiqib, maktab sport zallarini kichikroq o‘lchamda qurish kam mablag‘dan unumli foydalanishga imkoniyat yaratadi.

«Sport zallarini avvalgidek katta-katta va noqulay emas, kichik bo‘lsa-da, qulay qilib qurish kerak. Shunda buni viloyat hokimliklari o‘z budjetidan qilishi mumkin bo‘ladi», – dedi rais.

Muhokamaga yana savol egasi Tolibjon Madumarov qo‘shildi hamda vazirga boshqa bir yechim – maktab ta'miri va sport zallari qurishga xususiy sektorni jalb qilishni taklif qildi.

«Shunday tadbirkorlar bor, birinchi qavatini maktabga sportzal, ikkinchi qavatini esa ishlab chiqarish qiladi. Ularga faqat yer ajratish kerak», – dedi senator.

Vazirning senatorga javoban aytishicha, shu kabi aniq taklif bilan tadbirkorlar chiqadigan bo‘lsa, vazirlik uni, albatta, ko‘rib chiqadi.

«Afsuski, yer bersanglar, sportzal quraman deganlar, sal o‘tib uni talon-toroj qilyapti. Biz bu bo‘yicha Bosh prokuratura va Davlat xavfsizlik xizmatiga bir necha marta murojaat qilib, yerni maktabga qaytartirdik», – dedi Sherzod Shermatov.

Muhokamaga Senat raisining: «O‘ylab ko‘rib, har bir holatga individual yondashish kerak», – degan so‘zlari yakun yasadi.