AQShdagi saylovlar: respublikachilar kichik farq bilan oldinda boryapti
AQSh Kongressi Vakillar palatasiga saylovlarda ovozlarni sanab chiqishda respublikachilar yetakchilik qilmoqda, ular orasida Trampning yuzdan ortiq tarafdorlari oxirgi prezidentlik saylovi natijalarini inkor etgan.
Respublikachilar partiyasi a’zolari AQSh Vakillar palatasida ko‘pchilikni tashkil etishi va gubernatorlik saylovlari Kongressga oraliq saylovlar bilan bir vaqtda o‘tkazilayotgan AQShning aksariyat shtatlari va hududlarida ko‘pchilik o‘rinni qo‘lga kiritishi mumkin. Bu haqda CNN telekanali 9 noyabr, chorshanba kungi dastlabki ma’lumotlarga tayanib xabar berdi.
Vakillar palatasida Respublikachilar partiyasining ustunligi shundan dalolat beradiki, ovozlarni sanashning dastlabki ma’lumotlariga ko‘ra, ularga kamida 207 o‘rin berilgan, demokratlar esa 188 o‘rinni tasdiqlay olgan. Ko‘pchilikni qo‘lga kiritish uchun partiyalardan biri AQSh parlamenti quyi palatasida 218 o‘rinni qo‘lga kiritishi kerak. Shu bilan birga, Senatdagi o‘rinlar uchun oldindan aytib bo‘lmaydigan kurash davom etmoqda - hozircha 48 demokrat 47 respublikachiga qarshi. Bunday ma’lumotlar abc telekompaniyasi tomonidan taqdim etilgan.
CNN ma’lumotlariga ko‘ra, respublikachilar hozircha Vakillar palatasida 195 ta, demokratlar esa 174 tadan o‘ringa ega. Senatga saylovlarda esa har ikki partiya 48 tadan o‘ringa ega.
AQShning turli shtatlari gubernatorlari uchun saylovlarda demokratlar 21, respublikachilar esa 24 o‘ringa ega. Biroq hali hamma ovozlar hisoblab chiqilmagan.
DPA agentligining qayd etishicha, oraliq saylovlarda kamida 133 nafar respublikachi nomzod g‘alaba qozongan, ular AQShda 2020 yilda bo‘lib o‘tgan prezidentlik saylovlari natijalariga shubhalarini ochiq bildirgan, o‘shanda sobiq prezident Donald Tramp Jo Baydenga o‘z o‘rnini bo‘shatib bergandi.
Bunday siyosatchilar orasida prezidentlik saylovlari natijalari bo‘yicha AQSh Oliy sudida sud jarayonlarini qo‘llab-quvvatlagan Alabama shtatidan Vakillar palatasi a’zolari, Maykl Pensning sobiq yordamchisi, saylovlarni ochiqchasiga «shubhali natijaga ega firibgarlik» deb atagan Diyego Morales va Donald Tramp tarafini olgan boshqa respublikachilar ham bor.
Shu bilan birga, Brookings tahlil markazi avvalroq 2020 yilgi saylov natijalariga shubha bildirgan, oraliq saylovlarda qatnashayotgan kamida 300 nomzodni sanab chiqdi.
Saylov uchastkalari yopilishidan oldin sobiq prezident Donald Tramp saylovda qonunbuzarliklar borligini aytdi. Uning so‘zlariga ko‘ra, o‘sha kuni saylov uchastkalarida ko‘plab saylovchilarga allaqachon ovoz berganliklari aytilgan. Bu borada Tramp Detroytdagi vaziyatni «juda yomon» deb atadi. Uning so‘zlariga ko‘ra, respublikachilar tarafdorlari ko‘p yashaydigan shtatlarda muammolar va «katta muvaffaqiyatsizliklar» yuzaga keladi. Tramp o‘zining Truth Social ijtimoiy tarmog‘ida o‘z tarafdorlariga «Norozilik bildiring, norozilik bildiring, norozilik bildiring», degan chaqiriq bilan chiqdi.
Saylov uchastkalaridan chiqish vaqtidagi so‘rovlarga ko‘ra, AQSh saylovchilarining qariyb 80 foizi o‘z shtatlarida o‘tkazilgan saylovlar adolatli o‘tganiga va ovozlar to‘g‘ri hisoblanishiga «hech bo‘lmaganda biroz ishonch»ga ega.
Respondentlarning qariyb yarmi «bu borada juda ishonishini» aytdi. So‘rov ishtirokchilarining 20 foizi saylovning halolligiga ishoni kamligi yoki umuman yo‘qligini tan oldi.
Shu bilan birga, so‘ralganlarning 70 foizi AQSh demokratiyasi «biroz» yoki «jiddiy» tahdid ostida ekanligini his qilishgan. Faqat 30 foiz ovoz beruvchilar qarama-qarshi fikr bildirgan.