Senat “Yer qa’ri to‘g‘risida”gi qonunni rad qildi

Senat yalpi majlisida “Yer qa’ri to‘g‘risida”gi qonun muhokama qilindi. Muhokamalar jarayonida qonunda dolzarb ahamiyatga ega bir qator masalalar e’tibordan chetda qolganligi aytib o‘tildi.

Qonunda yer qa’ri uchastkasidan foydalanish huquqini cheklash yoki to‘xtatib turish Davlat geologiya va mineral resurslar qo‘mitasi, Ekologiya va atrof-muhitni muhofaza qilish davlat qo‘mitasi va Sanoat xavfsizligi davlat qo‘mitasi ko‘rsatmalari asosida o‘n kundan oshmaydigan muddatga amalga oshirilishi, qoidabuzarliklarni bartaraf etish ishlarini yakunlash bilan bog‘liq bo‘lgan alohida hollarda, yer qa’ri uchastkasidan foydalanish huquqini to‘xtatib turish o‘ttiz kundan oshmaydigan muddatga uzaytirilishi mumkinligi nazarda tutilmoqda. Biroq “Tadbirkorlik faoliyati erkinligining kafolatlari to‘g‘risida”gi qonunning 42-moddasiga asosan faoliyatni cheklash, to‘xtatib turish va taqiqlash faqat sud tartibida amalga oshiriladi. Ya’ni bu kabi norma qonunchilikka ziddir.

Shuningdek, qonunga yer qa’rini “kadastr kvadratlar”ga bo‘lish amaliyotini joriy etish va “Yagona interaktiv geologik portali” bo‘yicha qoidalar kiritilmagan. Yer qa’ridan foydalanishda ekologik va sanoat xavfsizligini ta’minlash, tog‘-kon qutqaruv qismlari hamda ochiq neft va gaz fontanlarining oldini olish va bartaraf etish bo‘yicha xizmatlar faoliyati tartibi belgilanmagan.

Bundan tashqari, mazkur sohada ishga joylashtirish va o‘qitishga talablar, ruxsatnomalar egalarining hududlarni ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirish bo‘yicha majburiyatlari nazarda tutilmagan.

“Qonun juda muhim, buni albatta e’tirof etamiz. Sababi u mamlakatimiz uchun strategik ahamiyatga ega yo‘nalishni huquqiy jihatdan tartibga solishga qaratilgan.

Biroq, senatorlar qayd etgan jihatlarni e’tiborga olmasak, shu tahririda qonun mazkur munosabatlarni to‘laqonli qamrab ololmaydi. Amaliyotda muammolarga duch kelishimiz mumkin.

Qonundagi ayrim normalar nafaqat amaldagi qonunchilikka, balki davlatimiz tomonidan olib borilayotgan islohotlar yo‘nalishiga, yondashuviga ham zid kelmoqda. Jumladan, qonunda mas’ul organlarga sud qarorisiz tadbirkorlar faoliyatini cheklash, to‘xtatib turish kabi vakolatlarning taqdim etilishiga e’tibor qaratsak. Amaliyotda bu norma to‘g‘ridan to‘g‘ri korrupsiyaviy holatlarni keltirib chiqarishi mumkin. Holbuki bu illatga qarshi kurashish, uning vujudga keluvchi asoslarini bartaraf etish bugungi kunning dolzarb masalalaridan hisoblanadi.

Bundan tashqari bu kabi norma yangi tahrirdagi konstitutsiyamizning tadbirkorlik faoliyati erkinligi va daxlsizligiga oid kafolatlariga ham mutlaqo ziddir.

E’tiroz bildirilayotgan boshqa normalar ham amaliyotda shu kabi muammolarni keltirib chiqarishi mumkin. Shu bois, “Yer qa’ri to‘g‘risida”gi qonunni rad etish masalasini ko‘rib chiqish va hal etish maqsadga muvofiqdir”, deya ta’kidladi qonun muhokamasida Senat raisi Tanzila Norboyeva.

Muhokamalar yakunida senatorlar tomonidan qonunni rad etish yuzasidan Senat qarori qabul qilindi.