Jahon | 19:20 / 03.09.2023
33967
4 daqiqa o‘qiladi

Ukrainlar «Surovikin liniyasi»ning birinchi pozitsiyalarini yorib o‘tishdi. Bu janubiy frontda nimani o‘zgartiradi?

Ukraina qo‘shinlarining qarshi hujumi sur’ati oshmoqda. Shu vaqtga qadar Ukraina QKning Tokmak yo‘nalishidagi kunlik ilgarilashi yuzlab metrlarda, ba’zida undan ham kam masofada o‘lchangan bo‘lsa, juma kuni ular 2-3 km masofani bosib o‘tishga va Rossiya mudofaasining asosiy chizig‘idagi oldingi pozitsiyalarni ortda qoldirishga muvaffaq bo‘ldi.

Foto: Reuters

Sun’iy yo‘ldosh xaritalari va harbiy harakatlar hududidan olingan ma’lumotlarga ko‘ra, Surovikin liniyasi deb nom olgan Rossiya mudofaasi asosiy chizig‘ining dastlabki pozitsiyalari yorib o‘tilishi — o‘tgan haftada Rossiya armiyasi tashlab ketgan Rabotine qishlog‘idan sharqdagi muhim tayanch hisoblangan Verbove qishlog‘i hududidagi ikki uchastkada ro‘y bergan.

Hozirda Orixiv-Tokmak liniyasi bo‘ylab Rossiya mudofaa saflariga yorib kirgan ukrain qo‘shini Verbovedan sharqqa hamda Novoprokopivka qishlog‘ini aylanib o‘tgan holda janubga hujum qilib, yurish qilish zonasini kengaytirmoqda.

Bunday faollashuv nima bilan bog‘liq?

Bu uchastkadagi harbiy harakatlar xarakteri ukrainlar Rossiyaning tig‘iz minalangan maydonlardan iborat bir necha qatlamli mudofaasini «kemirib» o‘ta olgani tufayli o‘zgardi. Ayrim ma’lumotlarga ko‘ra, bu hududda bir kilometr kvadrat maydonga 45 ming mina to‘g‘ri kelgan.

O‘z-o‘zidan minalangan maydonlar zamonaviy minalardan tozalash vositalariga ega bo‘lgan raqib yurishini to‘xtata olmaydi, lekin bunday maydonlar raqibning oldinga siljishini kechiktirishi, artilleriya va aviatsiya minalardan tozalangan tor yo‘lak bo‘ylab muvaffaqiyatli ishlashini ta’minlashi, shuningdek xavfli yo‘nalishlarga zaxira kuchlar olib kelish uchun vaqt berishi mumkin.

Shu bilan birga, minalangan maydonlar to‘sig‘i mudofaalanayotgan tomonning ham qo‘lini bog‘lab qo‘yib, uni qanotlardan qarshi hujumlar uyushtirish imkoniyatidan mahrum qilib qo‘yadi — chunki minaga uni kim bosishining farqi yo‘q. Bunday sharoitda ikki tomonning ham harakatlarini oldindan ko‘rish mumkin. Hujum qiluvchi tomon qayerda, qayerga va qanday kuchlar bilan yurish qilishi tushunarli bo‘lib turadi. Uning raqibi ham qayerda, qanday qilib va qaysi kuchlar bilan hujumni qaytarishga tayyorlanayotgani ham.

Ammo endi minalangan maydonlardan o‘tildi va manyovr urushi qaytadan boshlandi. Endi yana ham jonli kuchlar, ham texnikalarning yirik tuzilmalari jangga kirishi mumkin. Janglarning yangi bosqichi startidayoq Rossiya armiyasida qiyinchiliklar yuzaga keldi — uning mudofaasida yoriqlar paydo bo‘ldi, ularni esa yangi zaxira kuchlarni olib kelib yopish talab etiladi.

Endi xatoning bahosi ancha yuqori

Bu Ukraina qurolli kuchlarining Tokmak yo‘nalishidagi keyingi yurishlari oson va tez rivojlanishini anglatmaydi. Hozircha ular nisbatan tor uchastkada oldinga siljimoqda, haqiqatan ham katta zarbdor guruhlar bilan hujumga o‘tish uchun kenglik yetarli emas, Rossiya qo‘mondonligi esa zaxiralarga ega — aftidan, qo‘mondonlik passiv mudofaada o‘tirmoqchi emas, kuchlarni qanotlarda yig‘moqda va qarshi hujumga tayyorlanayotgan bo‘lishi mumkin.

Ammo asosiy mudofaa zonasidagi janglar paytidagi xatoning narxi oldingi chiziqdagi janglardagidan ancha yuqori, bu hududdan o‘tish raqib uchun asosiy jangga tayyorgarlik bosqichi hisoblanardi. Manyovrli urushda voqealar rivoji bo‘yicha variantlar ko‘p, ularni oldindan aytish qiyin bo‘ladi — ular doim ham kuchlar nisbati va qurollar sifatiga bog‘liq emas.

Urushlar tarixida nisbatan kichik zaxira bo‘linmasi - masalan, piyodalar batalyoni yoki tanklarga qarshi batareya raqibni og‘ir mag‘lubiyatga uchratganiga, hatto butun armiyani yengganiga misollar yetarlicha topiladi.

Mavzuga oid