Jahon | 07:29 / 20.12.2023
12065
7 daqiqa o‘qiladi

Zelenskiy: urush qachon tugashini hech kim bilmaydi

Ukraina prezidenti matbuot anjumanida o‘z mamlakatining Rossiya bilan urushda yaqinlashib kelayotgan mag‘lubiyati alomatlari haqidagi taxminlarni rad etdi va G‘arb yordamini davom ettirishdagi qiyinchiliklarni tan oldi.

Foto: AP / SCANPIX

Rossiya bilan urush qachon tugaydi, degan savolga javobni hech kim bilmaydi, dedi Ukraina prezidenti Volodimir Zelenskiy yil yakunidagi matbuot anjumanida jurnalistlarning urush 2024 yilda tugashi ehtimoli haqidagi savoliga javob berar ekan. «Hatto g‘arblik hurmatli hamkorlarimiz ko‘p yillar haqida gapirayotgan bo‘lsa ham, anig‘ini bilishmaydi... Fikrlar ko‘pincha haqiqatdan farq qiladi... Urush, g‘alaba, mag‘lubiyat, turg‘unlik – ko‘p qarorlar, yo‘nalishlar va tavakkalchiliklarga bog‘liq, lekin ko‘proq biz va sizga bog‘liq. Agar barqarorligimizni yo‘qotmasak, urushni ertaroq tugatamiz», dedi u 19 dekabr, seshanba kuni. Shu bilan birga, u ukrainaliklarning g‘alabani yaqinlashtirish qobiliyatiga ishonch bildirdi.

Zelenskiy Ukraina yaqin orada mag‘lubiyatga uchrashi haqidagi da’volarni rad etdi

Shu bilan birga, Zelenskiy G‘arb yordamining kamayishi va Ukrainadagi safarbarlik bilan bog‘liq muammolardan iborat bo‘lgan kelajakdagi mag‘lubiyat alomatlari haqidagi taxminlarni rad etdi. «Biz og‘irroq ahvolda edik va deyarli butunlay ishg‘ol qilindik, har holda davlatimizning markaziy hududlari... To‘liq qamalda edik, chiqdik... Avvalgi qish boshqacha edi, hozir vaziyat boshqacha», - dedi u. Ukraina rahbari G‘arb yordamini davom ettirishdagi qiyinchiliklarni tan oldi. «Siz aytayotgan xavf har doim mavjud, biz hammamiz tirik odamlarmiz. Lekin biz yashashimiz, kurashishimiz va juda qattiq ishonishimiz kerak», dedi u.

Bundan tashqari, Zelenskiyning so‘zlariga ko‘ra, Rossiya bu yil «birorta ham maqsadiga» erisha olmadi, shuning uchun «Ukrainaning mag‘lubiyati haqida hech narsa deyish mumkin emas». G‘arb yordamini davom ettirish haqida gapirilsa, Ukraina rasmiylari yangi kelishuvlar ustida ishlamoqda, dedi u. «Ishonchim komilki, Qo‘shma Shtatlar bizga xiyonat qilmaydi, biz kelishib olgan narsamiz to‘liq amalga oshadi. Yevroittifoqqa kelsak, katta stavkalar bor edi... Biz bitta g‘alabaga erishdik. 50 milliard yevroga kelsak, ishonchim komilki, bularning barchasiga allaqachon erishdik... Tez orada qaror qabul qilinadi», — deya qo‘shimcha qildi u.

Ukraina prezidenti safarbarlik va xorijiy yordam haqida

Zelenskiy safarbarlik haqida gapirar ekan, Ukraina Qurolli kuchlarining qo‘shimcha 450-500 ming kishini harbiy xizmatga jalb qilish taklifini e’lon qildi. «Bu juda jiddiy raqam, men ko‘proq dalillar kerakligini aytdim. Chunki bu odamlar, adolat, mudofaa qobiliyati va moliya masalasi. Odamlarga kelsak, menga aniq ma’lumotlar kerak, millionlik armiya nima bo‘ladi, har kuni u qolayotgan yigitlar bilan nima bo‘ladi?» - dedi u. Siyosatchi tegishli qonun loyihasi tayyorlanayotganini e’lon qildi, keyinchalik u Oliy radaga ko‘rib chiqish uchun taqdim etiladi.

Zelenskiy, shuningdek, Ukraina Qurolli kuchlari qish oxirigacha bir nechta yangi Patriot komplekslarini olishini aytdi, biroq ularning sonini ochiqlamadi. U xorijlik hamkorlar tomonidan Ukrainaga allaqachon tasdiqlangan uzoq muddatli yordam ko‘rsatish hajmini keltirdi. «Belgiya – 1,7 milliard, Daniya – 4,2 milliard, Janubiy Koreya – 2,3 milliard, Latviya, Litva va Niderlandiya – yuzlab million, Norvegiya – 7,5 milliard, Fransiya – 2 milliard, Germaniya – 8 milliard, Shvetsiya – 0,5 milliarddan ortiq va Yaponiyadan ko‘p milliardlik yordam bo‘ladi», — dedi Ukraina prezidenti.

Isroil va HAMAS guruhi o‘rtasidagi mojaroning G‘arbning Ukrainani qo‘llab-quvvatlashiga ta’sirini sharhlar ekan, u vaziyat keskinlashganidan keyin dunyo Ukrainaga e’tiborni biroz kamaytirganini va bunda «Rossiya muvaffaqiyatga erishganini» tan oldi. «Ba’zi davlatlar birinchi bo‘lib kimga, Isroil yoki Ukrainaga yordam berish masalasida ikkilanib, holatni cho‘zishni boshladi», dedi u.

Zelenskiy NATOda «qisman ishtirok etish» g‘oyasini rad etdi 

Ukrainaning NATOga integratsiyalashuv istagi haqida gapirar ekan, Zelenskiy Ukrainaning harbiy alyansda «qisman ishtirok etishi» mumkinligi haqidagi signallarni «bema’nilik» deb atadi. Uning so‘zlariga ko‘ra, Rossiya Ukrainaga qarshi urushni davom ettirish niyatida ekan, «bu qanday bo‘lishini tasavvur qilish qiyin». «Agar Ukrainaning bir qismi NATO tarkibida bo‘lsa, u NATOga kirib, urush boshlaydi. Va bu yerda NATO davlatlari to‘liq emas, balki NATOda u yoki bu maqomga ega bo‘lgan Ukraina hududining bir qismi uchun kurashadimi, degan savol tug‘iladi. Biz egallab olingan hududlarni Rossiyaniki deb tan olmaymiz», deya tushuntirdi u. 

Ukrainaning 1991 yilgi chegaralarga qaytish strategiyasi haqidagi savolga javob berar ekan, Zelenskiy uni o‘zgartirish imkoniyatini rad etdi. Biroq u 2023 yilda Ukraina janubidagi harbiy amaliyotlar natijalarini hisobga olgan holda taktikani o‘zgartirishini istisno etmadi. «Yil oxirigacha biz o‘zaro tushunishga erishamiz hamda keyingi rejalarimiz va qadamlarimiz, kechirasiz, hozircha faqat sir bo‘lib qoladi», — deya qo‘shimcha qildi Ukraina prezidenti. 

«Tinchlik formulasi» platformasida Rossiya uchun hujjat tayyorlanadi 

Uning so‘zlariga ko‘ra, Rossiya Federatsiyasi bilan ziddiyatni tinch yo‘l orqali hal qilish uchun yagona ishchi platforma endi «tinchlik formulasi» platformasidir. U Maltadagi so‘nggi yig‘ilishda 80 ga yaqin davlat ishtirok etganini eslatib, keyingi yig‘ilish Shveytsariyada o‘tkazilishini aytdi. Shu bilan birga, Kiyev barcha qit’alar, jumladan, Global janubning vakillari bo‘lishini ta’minlashga harakat qiladi.

«Mana shu platformada mamlakatlar o‘rtasida fundamental masalalar bo‘yicha kelishuv bo‘ladi va biz tegishli hujjatni tayyorlashni boshlaymiz. Hujjat tayyor bo‘lgach, biz uni Rossiya Federatsiyasi vakillariga topshirishimiz mumkin. Barcha davlatlar hujjatimiz atrofida birlashsa, bu hujjatni xuddi g‘alla bilan bo‘lgani kabi o‘sha tomonga ham o‘tkazish mumkin», — deya qo‘shimcha qildi u.

Mavzuga oid