NASA Oyda yagona vaqt standartini yaratadi

AQSh hukumati Milliy aeronavtika va koinot tadqiqotlari boshqarmasiga (NASA) Oy va boshqa osmon jismlarida 2026 yil oxirigacha yagona vaqt standartini yaratishni buyurdi. Bu haqda Reuters xabar berdi. 

NASA kosmik aloqa va navigatsiya ma’muri Kevin Koggins so‘zlariga ko‘ra, Oy va boshqa samoviy jismlardagi turli tortishish kuchi va ehtimol boshqa omillar vaqtni Yerdagidan boshqacharoq tarzda xis qilinishiga olib keladi. Uning so‘zlariga ko‘ra, LTC Oy kosmik kemalari va sun’iy yo‘ldoshlari uchun vaqtni o‘lchash standartiga aylanadi, ularga o‘z vazifalarini bajarish uchun o‘ta aniqlik kerak. 

«Yerda ishlaydigan soat Oyda boshqacharoq tezlikda ishlaydi», dedi Koggins. 

OSTP rahbari Arati Prabxakar eslatmasida aytilishicha, Oydagi odam uchun Yer soatlari kuniga o‘rtacha 58,7 mikrosekundga orqada qoladi va bunda Oy vaqtini Yer vaqtidan yanada farqlovchi boshqa og‘ishlar ham bor. 

«Artemis» dasturi orqali kosmik agentlik yaqin yillarda Oyga astronavt missiyalarini jo‘natish va Marsga bo‘lajak missiyalar uchun yo‘l ochishga yordam beradigan ilmiy oy bazasini yaratishni maqsad qilgan. Bu harakatda o‘nlab kompaniyalar, kosmik kemalar va davlatlar ishtirok etmoqda. 

OSTP vakilining ta’kidlashicha, Oy vaqtining umumiy standartisiz kosmik kemalar va Yer, Oy sun’iy yo‘ldoshlari, bazalar va kosmonavtlar o‘rtasidagi sinxronlashtirilgan aloqa o‘rtasida xavfsiz ma’lumotlarni uzatishni ta’minlash qiyin bo‘ladi. Vaqt tafovutlari Oyda yoki uning orbitasida xaritalash va pozitsiyalarni aniqlashda xatolarga olib kelishi mumkin. 

«Tasavvur qiling-a, agar dunyoda  soatlar sinxronlashtirilmasa - bu qanchalik noqulay bo‘lishi va kundalik ishlarga xalaqit berishi mumkin», dedi rasmiy.