Shols global siyosiy inqirozni birgalikda hal qilishga chaqirdi

Germaniya federal kansleri Olaf Shols xalqaro hamjamiyatni butun dunyo duch kelayotgan inqirozni hal qilish uchun sa’y-harakatlarni jamlashga chaqirdi. U 7 may, seshanba kuni Berlinda bo‘lib o‘tgan Global yechimlar sammitidagi nutqida: «Hech qanday alohida inqirozlar yo‘q va barcha hozirgi global muammolar o‘zaro bog‘liq», dedi. Shuning uchun, uning fikricha, bu muammolarni alohida ko‘rib chiqish mumkin emas, «fikrlashimiz va yechimlarni izlash globallashishi» kerak.

Iqlimni muhofaza qilish va qashshoqlikka qarshi kurashni kuchaytirish kerak

Xususan, Shols iqlimni muhofaza qilish choralarini kuchaytirishga chaqirdi. Iqlim betarafligi maqsad sifatida «idealistlarning orzusi emas», balki sayyoraning omon qolishi uchun zarur, o‘sish va farovonlik unga bog‘liq, deya ta’kidladi Germaniya hukumati rahbari. Shu bilan birga, u global isishga qarshi kurashda erishilgan muvaffaqiyatlarga to‘xtalib o‘tdi. «Iqlim betarafligiga o‘tishni qaytarib bo‘lmaydi va qazilma davriga qaytish mumkin emas», dedi u BMTning Iqlim konferensiyasida G20 mamlakatlari tomonidan qabul qilingan qarorlarga tayanib.

Shu bilan birga, BMT hisob-kitoblariga ko‘ra, 125 trillion yevro talab qiladigan zaruriy o‘zgarishlarni faqat davlat mablag‘lari hisobidan amalga oshirish mumkin emas, deya ta’kidladi Shols. Sanoatlashgan davlatlar bu masalada mas’uliyatni o‘z zimmasiga oladi, lekin o‘zgarishlarni moliyalashtirish uchun ko‘proq xususiy sarmoyaga tayanish kerak, dedi u.

Shols ikkinchi muhim vazifani «xalqaro moliyaviy arxitektura va xalqaro qarz holatini isloh qilish», shuningdek, qashshoqlikka qarshi kurash deb atadi. Shu bilan birga, u Jahon banki tomonidan ushbu sohada boshlangan islohotlarni ijobiy baholadi. «Qashshoqlikka qarshi kurash tirikchilik manbalarini saqlash va global jamoat mulkini himoya qilish bilan birga olib boriladi», dedi kansler. Uning so‘zlariga ko‘ra, Xitoy jahonning eng yirik kreditorlaridan biri sifatida Global Janubning ko‘plab mamlakatlaridagi qarz inqirozini hal qilishda ishtirok etishi zarur.

Shols Braziliya, Xitoy va Hindistonni Ukraina masalasida aniq pozitsiyani egallashga chaqirdi

Global inqirozning uchinchi jihati, Sholsning fikricha, urush va tinchlik masalalari. Rossiyaning Ukrainaga qarshi davom etayotgan urushi, shuningdek, HAMAS guruhining Isroilga hujumi va uning mintaqadagi oqibatlarini hisobga olgan holda, Shols BMT Nizomi asosida xalqaro birdamlik va hamkorlikka chaqirdi. «Biz chegaralar kuch bilan o‘zgartirilishiga rozi bo‘la olmaymiz va hech qachon rozi bo‘lmaymiz», dedi u Rossiyaning Ukrainaga hujumini nazarda tutib.

Shu bilan birga, Shols iqtisodi rivojlanayotgan yirik davlatlarni Rossiya harbiy harakatlariga qarshi aniq pozitsiyani egallashga chaqirdi. «Xitoy, Braziliya, Hindiston va boshqa ko‘plab davlatlar Rossiyaga yetarli ekanligini, bu urush tugashi, Rossiya o‘z qo‘shinlarini olib chiqib ketishi kerakligini tushunishga imkon bersa, tezroq tinchlikka erishish imkoniyati shunchalik ko‘p bo‘ladi», - deydi u. Ukraina uchun adolatli asoslarda tuzilgan tinchlik ushbu mojaroning inflatsiya, energiya inqirozi, oziq-ovqat taqchilligi kabi global oqibatlarini bartaraf etish nuqtayi nazaridan ham muhimdir. «Tinchliksiz barqaror rivojlanish bo‘lmaydi», deb qo‘shimcha qildi Shols.

«Yaqin Sharqda xalqaro huquq hurmat qilinishi kerak»

Bundan tashqari, xalqaro huquq va BMT tamoyillari Yaqin Sharq mojarosini hal qilishda standart bo‘lishi kerak, dedi Germaniya kansleri. Ushbu tamoyillardan kelib chiqadiki, Isroil «HAMASdan o‘zini himoya qilish huquqiga ega» va HAMAS jangchilari barcha garovga olinganlarni ozod qilishi kerak. Bundan tashqari, Isroil ushbu tamoyillarga muvofiq, tinch aholini himoya qilish va G‘azo sektoriga gumanitar yordam olib kirishga ruxsat berish majburiyatini oladi, deya qo‘shimcha qildi Shols.

Har yili o‘tkaziladigan Global yechimlar sammitining maqsadi jahondagi dolzarb muammolar va ularni hal etish bo‘yicha takliflarni muhokama qilishdan iborat. Ishtirokchilar orasida G20 mamlakatlari va xalqaro tashkilotlarning yuqori darajali vakillari bor. Birinchi bunday tadbir 2017 yilda Germaniyaning G20'ga raisligi davrida bo‘lib o‘tgan.