JSST Sudanda sog‘liqni saqlash muassasalariga qilingan hujumlardan tashvishda

Jahon sog‘liqni saqlash tashkiloti (JSST) Sudandagi tibbiyot muassasalariga hujumlar soni ortib borayotganidan tashvishda, bu yerda so‘nggi 8 hafta ichida 22 ta shunday hodisa qayd etilgan. 

JSST yozma bayonotida shunday deyiladi: «JSST Sudandagi sog‘liqni saqlash muassasalariga hujumlarning kuchayishidan dahshatga tushdi. Faqat oxirgi 8 hafta ichida 22 ta shunday hujum tasdiqlandi». 

Hujjatda sog‘liqni saqlash muassasalariga qilingan hujumlar qoralanishi va xalqaro insonparvarlik qonunchiligining buzilishi ekanligi ta’kidlanib, Sudanda bir yildan ortiq davom etayotgan urush tufayli sog‘liqni saqlash xizmatlaridan foydalanishning jiddiy cheklangani eslatiladi. 

«Kasalxonalar, tibbiy muassasalar, tez tibbiy yordam mashinalari va boshqa sog‘liqni saqlash obektlari davom etayotgan urush tufayli to‘qnashuvlar va tez-tez ko‘chirilish holatlarini boshdan kechirayotgan Sudan xalqi uchun hayot yo‘li hisoblanadi. Sudandagi sog‘liqni saqlash muassasalari, xodimlar va jihozlarga qilingan hujumlar sog‘liqni saqlash tizimini og‘ir ahvolga solib qo‘ydi», - deya ta’kidlaydi JSST.

JSSTga ko‘ra, Sudandagi sog‘liqni saqlash xodimlari «millionlab odamlarga xizmat qilish qat’iyati bilan, nihoyatda og‘ir sharoitlarda ishlashda, hayotni saqlab qolish uchun yordam ko‘rsatishda davom etmoqda, biroq ularning qat’iyatliligi va fidoyiligi bombardimon, ta’qib qilish, qo‘rqitish, jarohatlar va o‘lim bilan taqdirlanyapti».

«Xalqaro insonparvarlik huquqiga ko‘ra, sog‘liqni saqlash, tibbiy asbob-uskunalar, tibbiyot xodimlari va bemorlar hatto urush davrida ham himoya qilinishi kerak», — deyiladi bayonotda.

Unda ta’kidlanishicha, tinchlik Sudan xalqining salomatligini ta’minlash va mamlakat sog‘liqni saqlash tizimini qayta qurish uchun muhim ahamiyatga ega.

Sudanda fuqarolar urushi

Sudanda Umar al-Bashirning 30 yillik boshqaruvi ag‘darilganidan so‘ng tinch aholi ishtirokida tuzilgan hukumatga qarshi qo‘shma to‘ntarish uyushtirgan armiya va Tezkor harakat kuchlari (THK) o‘rtasida hokimiyat uchun kurash bir yildan ortiq davom etmoqda.

2023 yil aprel oyi o‘rtalarida boshlangan va Sudanning aksariyat shtatlarida davom etayotgan fuqarolar urushida armiya shimoliy va sharqiy shtatlarda hukmronlik qilishda davom etmoqda, THK esa g‘arbiy va janubiy shtatlarda samaraliroq.

Saudiya Arabistoni va AQSh vositachiligida Jiddadagi muzokaralar, Misr boshchiligida qo‘shni davlatlar bilan tinchlik tashabbusi, Sharqiy Afrikadagi taraqqiyot bo‘yicha hukumatlararo idoraning sa’y-harakatlari va Bahrayn poytaxti Manamadagi muzokaralar urushning to‘xtashiga olib kelmadi. 

BMT ma’lumotlariga ko‘ra, dunyodagi eng yirik ocharchilik inqirozi ro‘y berayotgan Sudandagi mojaro 18,8 mingdan ortiq odamning hayotiga zomin bo‘ldi, 10 millionga yaqin odam o‘z uyini tashlab ketishga majbur bo‘ldi va 25 milliondan ortiq odam shoshilinch gumanitar yordamga muhtoj.