Fan-texnika | 22:27 / 30.09.2024
2093
3 daqiqa o‘qiladi

Olimlar artrit va qandli diabetni tashxislash uchun mini-skaner yaratdi

Qurilma lazer nurlari va ultratovush to‘lqinlaridan foydalanadi.

Foto: Sky News

Olimlar artrit va qandli diabetni tashxislashda yordam beradigan yangi mini-skanerni ishlab chiqdilar. Sky News xabariga ko‘ra, mitti skaner tibbiy ko‘riklarda inqilob qilishi mumkin. Britaniyalik tadqiqotchilar guruhining fikricha, qurilma teri ostidagi hamma narsani misli ko‘rilmagan tafsilotlarda ochib berish uchun zararli rentgen nurlari o‘rniga lazer nuridan foydalanadi.

Xususan, London Universitet kolleji (UCL) olimlari tomonidan ishlab chiqilgan qurilma qon tomirlarini ko‘rishda ayniqsa samarali. Bu artrit, diabet va onkologiyaning ayrim turlarini tashxislash uchun mutlaqo yangi vositadir.

«Unda lazer nuri va ultratovush to‘lqinlaridan foydalanadigan fotoakustik tomografiya (PAT) deb ataladigan texnikadan foydalaniladi. U real vaqt rejimida inson biologiyasining uch o‘lchovli tasvirini to‘playdi. Bu usul birinchi marta 20 yil oldin qo‘llanilgan. Lekin oldingi versiyalarda tasvirni yozib olish uchun bir necha soniya yoki daqiqalar kerak bo‘lgan, UCL jamoasi bu vaqtni bir soniyaga qisqartirdi», deb yozdi nashr.

Olimlar yutug‘i klinikalarda kundalik foydalanish uchun qo‘l skanerini yaratishga olib kelishi mumkin. Bu zararli rentgen nurlari yoki MRT kabi qimmat vositalardan foydalanishni cheklaydi.

Skanerning suratga olish tezligi qurilmaga real vaqtda qon oqimi kabi jarayonlarni ko‘rish imkonini beradi.

«Bu tezlik harakatning xiralashishini yo‘q qiladi va boshqa hech qanday skaner bera olmaydigan darajada batafsil tasvirlarni taqdim etadi. Bu shuningdek, tasvirlarni besh daqiqa yoki undan ko‘proq vaqt olish o‘rniga real vaqtda olish mumkinligini anglatadi, bu esa dinamik fiziologik hodisalarni vizualizatsiya qilish imkonini beradi», dedi UCL fizika-tibbiyot professori Pol Bird.

Qandli diabet bilan og‘rigan bemorlarda skanerni sinovdan o‘tkazish, bunday bemorlarda davolash qiyin bo‘lgan oyoqlarda qon oqimining pastligi haqida yangi tushunchalar berdi, dedi olimlar.

UCL jamoasining ta’kidlashicha, texnologiya klinikalarda muntazam foydalanish uchun ishlab chiqilishidan oldin uning imkoniyatlarini ko‘rsatish uchun bemorlarning katta guruhi bilan ko‘proq tadqiqotlar o‘tkazish zarur.

Mavzuga oid