Jahon | 07:47 / 01.10.2025
3056
2 daqiqa o‘qiladi

Infografika: Quyosh tizimi cho‘qqilari oldidagi mitti Everest

Tog‘ cho‘qqisiga chiqish va atrofdagi manzaraga nazar tashlab, nafasni rostlab olishdek ajoyib narsa yo‘q. Ayrimlar uchun aynan shu tuyg‘u ularni Everest kabi Yerdagi eng baland tog‘larni zabt etishga undaydi.

Foto: Daniel Prudek / Shutterstock

Everestga chiqish, albatta, ta’sirli bo‘lsa-da, Yerdagi eng baland tog‘ aslida Quyosh tizimining cho‘qqilari oldida juda kichik bo‘lib ko‘rinadi.

Yaqinda Black Hole hamjamiyati a’zolari Everest bilan solishtirganda Quyosh tizimidagi eng baland tog‘larni ko‘rsatadigan vizual infografikani taqdim etdi. Ulardan eng balandi Farsida provinsiyasida (sayyora ekvatori yaqinida) joylashgan Marsdagi so‘ngan vulqon Olimpdir. U mutlaq va nisbiy balandlik bo‘yicha rekord o‘rnatadi. Tasavvur qilish qiyin, lekin bu ulkan stratovulqon o‘z poydevoridan 26 kilometr balandlikka ega, bu Yerdagi eng baland tog‘ - Mauna-Kea vulqoni nisbiy balandligidan taxminan 2,5 baravar ko‘p, u poydevoridan 10,2 kilometr balandlikka ega. Olimpning diametri taxminan 540 kilometrni tashkil qiladi.

Ikkinchi o‘rin Vesta asteroididagi Rei Silviya krateri markazidagi tog‘ga tegishli. Kraterning o‘zi diametri 475 kilometrdan 500 kilometrgacha va Quyosh tizimidagi eng chuqurlaridan biri hisoblanadi: u 20-25 kilometr chuqurlikka ega. Uning markaziy hududida balandligi taxminan 22–23 kilometr va diametri taxminan 180 kilometr bo‘lgan tog‘ ko‘tarilib, Marsdagi Olimpdan keyin Quyosh tizimidagi ikkinchi eng baland cho‘qqidir.

Foto: Black Hole

Uchinchi o‘rinni ekvator bo‘ylab Saturn yo‘ldoshi Yapetni o‘rab turgan halqa shaklidagi tog‘ tizmasi «Yapet devori» egalladi. Uning balandligi 13 kilometrga, kengligi 20 kilometrgacha va uzunligi taxminan 1300 kilometrga yetadi.

Ta’kidlash joizki, bu to‘liq ro‘yxat emas: Marsda Everestdan ancha baland bo‘lgan ko‘plab so‘ngan vulqonlar bor, biroq ular bu infografikaga kiritilmagan.

Mavzuga oid