Rossiya dumasi AQSh bilan plutoniy utilizatsiyasi bo‘yicha kelishuvni bekor qildi

Rossiya Davlat dumasi AQSh bilan plutoniyni utilizatsiya qilish bo‘yicha hukumatlararo kelishuvni, shuningdek, uning protokollarini denonsatsiya qiluvchi qonun loyihasini ma’qulladi. Bu haqda tashkilot saytida 8 oktyabr, chorshanba kuni ma’lum qilindi. «Qaror faqat Rossiya Federatsiyasi va uning fuqarolari manfaatlarini ko‘zlab qabul qilinmoqda. Biz ancha oldin bekor qilinishi kerak bo‘lgan kelishuvni denonsatsiya qilamiz», — dedi Davlat dumasi spikeri Vyacheslav Volodin.

Hujjat imzolanganidan 11 yil o‘tib, 2011 yilda ratifikatsiya qilingan. Shartnoma Amerika va Rossiya tomonlari tomonidan harbiy dasturlar uchun ortiqcha deb e’lon qilingan 34 tonna qurol darajasidagi plutoniyni tasarruf etishni nazarda tutgan. 2016 yilda Moskva va Vashington o‘rtasidagi «munosabatlarning keskin yomonlashuvi» fonida Rossiya rasmiylari kelishuvni bir tomonlama to‘xtatib qo‘ygan edi.

Denonsatsiya to‘g‘risidagi qonun loyihasi 31 iyul kuni Davlat dumasiga kiritilgan. Tashqi ishlar vaziri o‘rinbosari Sergey Ryabkovning so‘zlariga ko‘ra, Moskvaning Vashington bilan plutoniyni yo‘q qilish bo‘yicha kelishuvi bo‘yicha majburiyatlarini saqlab qolishi «hozirgi sharoitda nomaqbul». Rasmiy, shuningdek, Rossiya avvalroq ushbu kelishuvni yangilash, jumladan, Rossiyaga nisbatan joriy etilgan sanksiyalarni bekor qilish va «Rossiya Federatsiyasi tomonidan ularning kiritilishi natijasida yetkazilgan zarar»ni qoplash shartlarini belgilab qo‘yganini ta’kidladi. Hech bir shart bajarilmadi, dedi Ryabkov.

Davlat dumasi tomonidan qabul qilingan qonun loyihasiga tushuntirish xatida aytilishicha, denonsatsiya sabablari, jumladan, «vaziyatning tubdan o‘zgarishi», «AQSh tomonidan Rossiyaga qarshi sanksiyalar joriy etilgani», «NATOning sharqqa kengayishi» va Vashingtonning urushda Kiyevni qo‘llab-quvvatlaganidir. «Kelishuv predmeti bo‘lgan plutoniy bo‘yicha keyingi majburiyatlarni saqlab qolish nomaqbul», deyiladi xatda. Shu sababli, hali utilizatsiya qilinmagan Rossiya plutoniyi yadroviy qurol yaratish uchun qayta ishlatilishi mumkin, deya qayd etadi mustaqil matbuot.