Jahon | 22:47 / 04.11.2025
5413
3 daqiqa o‘qiladi

Xitoy AQSh bilan kelishuvni saqlab qolish uchun to‘rtta «qizil chiziq»ni ko‘rsatdi

Pekin «Tayvan, demokratiya va inson huquqlari, Xitoy siyosiy tizimi va rivojlanish huquqini» shunday deb hisoblaydi.

Foto: AP

Xitoy Qo‘shma Shtatlarni mamlakatlar o‘rtasidagi savdo kelishuvini saqlab qolish uchun to‘rtta «qizil chiziq»ni kesib o‘tmaslikka chaqirdi. Bu haqda Bloomberg agentligi xabar berdi.

Pekin «Tayvan, demokratiya va inson huquqlari, Xitoy siyosiy tizimi va rivojlanish huquqini» shunday deb hisoblaydi, dedi Xitoyning AQShdagi elchisi Se Fen.

Xitoy Tayvanni o‘zining ajralib chiqqan provinsiyasi sifatida ko‘radi, u ertami-kechmi, agar kerak bo‘lsa, kuch bilan Xitoy tarkibiga qaytishi kerak. Taybey bu pozitsiyani rad etib kelmoqda.

Bloomberg ma’lumotlariga ko‘ra, so‘nggi yillarda AQSh va Xitoy Honkong, Shinjon-Uyg‘ur avtonom hududi va Tibetdagi inson huquqlari bilan bog‘liq vaziyat bo‘yicha ham kelishmovchiliklarga duch kelgan. Bundan tashqari, AQSh rasmiylari, jumladan, moliya vaziri Skott Bessent Xitoy eksporti tufayli yuzaga kelgan savdodagi sezilarli nomutanosiblik fonida Xitoyni iqtisodiyot muvozanatini ichki iste’molga yo‘naltirishga chaqirdi.

«Eng muhimi - bir-birimizning asosiy manfaatlarimiz va asosiy muammolarimizni hurmat qilish», dedi Se Fen.

Uning so‘zlariga ko‘ra, Xitoy rahbari Si Jinping AQSh prezidenti Donald Tramp va ularning amaldorlari o‘rtasida erishilgan konsensus «dolzarb ustuvor yo‘nalish» hisoblanadi.

Diplomatning ogohlantirishicha, gap tariflar, sanoat yoki texnologiyalar bo‘yicha mojarolar haqida ketayotganidan qat’i nazar, «bularning barchasi faqat boshi berk ko‘chaga olib boradi».

Oktabr oyi oxirida Tramp va Si Osiyo-Tinch okeani iqtisodiy hamkorligi sammiti doirasida olti yil ichida birinchi marta yuzma-yuz uchrashdi va o‘zaro savdo bojlari yengillashtirilishini e’lon qildi.

Muzokaralar savdo urushining keskin kuchayishi bilan boshlandi: Pekin strategik muhim nodir metallar eksporti ustidan nazoratni kuchaytirdi, Vashington esa bunga javoban noyabr oyidan boshlab Xitoy importiga qo‘shimcha 100 foizlik tariflar joriy etish bilan tahdid qildi.

Uchrashuv yakunlari bo‘yicha Amerika yetakchisi Xitoy tovarlariga stavka 57 foizdan 47 foizga pasaytirilishini e’lon qildi, Xitoy noyob yer elementlari eksportiga yangi cheklovlar joriy etishni bir yilga to‘xtatib turishga rozi bo‘ldi.

Mavzuga oid