Turkiya sudi Binyamin Netanyahu va yana o‘nlab isroillik amaldorlarni hibsga olishga order berdi

Turkiyada Isroil hukumatining yuqori lavozimli amaldorlarga nisbatan «genotsid» va «insoniyatga qarshi jinoyatlar» ayblovi bo‘yicha hibsga olish orderlari chiqarildi. Istanbul prokuraturasi bayonotiga ko‘ra, Isroil bosh vaziri Binyamin Netanyahu, mudofaa vaziri Isroil Kats, milliy xavfsizlik vaziri Itamar Ben-Gvir doxil jami 37 kishiga qarshi ayblov qo‘yilgan.

{Yii::t(}

O'tkazib yuborish 6s

O'tkazib yuborish

Istanbul prokuraturasi bayonotida aytilishicha, jami 37 nafar shaxsga qarshi ayblov qo‘yilgan. Ular orasida Isroil bosh vaziri Binyamin Netanyahu, mudofaa vaziri Isroil Kats, milliy xavfsizlik vaziri Itamar Ben-Gvir, Isroil armiyasi boshlig‘i general Eyol Zamir va dengiz kuchlari qo‘mondoni David Salama ham bor. To‘liq ro‘yxat e’lon qilinmadi.

Anadolu nashrining yozishicha, Turkiya rasmiylari ularni 2023 yildan buyon G‘azodagi urush davomida «tizimli ravishda amalga oshirilgan genotsid va insoniyatga qarshi jinoyatlar»da aybladi.

Bayonotda, xususan, «6 yoshli Hind Rajabning Isroil askarlari tomonidan otib o‘ldirilgani, 2023 yil 17-oktyabrda «Al-Ahli» baptist kasalxonasiga hujumda 500 kishi halok bo‘lgani, 2024 yil 29 fevralda Isroil askarlari tibbiy uskunalarni ataylab vayron qilgani, 2025 yil 21 martda esa Turkiya-Falastin do‘stlik kasalxonasi bombardimon qilingani», G‘azo to‘sib qo‘yilgani va jabrlanganlarga humanitar yordam yetkazilishiga yo‘l berilmagani» ta’kidlangan.

Bayonotda, shuningdek G‘azoga humanitar yordam yetkazish uchun yo‘lga chiqqan Global Sumud Flotilla kemasiga xalqaro suvlar hududida Isroil tomonidan uyushtirilgan hujum ham keltirilgan.

Prokuratura ushbu hujum bo‘yicha Turkiya Jinoyat kodeksining 12 va 13-moddalari, Jinoyat-protsessual kodeksining 15-moddasi hamda BMTning Dengiz huquqi to‘g‘risidagi konvensiyasi asosida «qiynoqlar», «talonchilik», «mulkka zarar yetkazish», «ozodlikdan mahrum etish» va «transport vositasini tortib olish yoki ushlab turish» kabi jinoyatlar bo‘yicha surishtiruv boshlanganini bildirgan.

Ular Istanbulga qaytgach, prokuratura jabrlanuvchilarning ko‘rsatmalarini olgan. Tergov jarayonida jabrlanuvchilar vakillari tomonidan qo‘shimcha arizalar topshirilgan, shuningdek, Istanbul 2-son advokatlar palatasi juma kuni rasmiy jinoyat ishi qo‘zg‘atish talabini kiritgan.

«Topilgan dalillar asosida aniqlanishicha, Isroil davlati amaldorlari G‘azada sodir etilgan 'insoniyatga qarshi jinoyatlarʼ va ʼgenotsidʼ harakatlari, shuningdek Global Sumud Flotilla'ga qarshi hujumlar uchun jinoiy javobgarlikka tortilishi lozim,» deyiladi bayonotda.

Sud shuningdek gumondorlarning hozircha Turkiya hududida emasligini qayd etgan. Shu sababli, prokuratura so‘rovi bilan 2025 yil 7 noyabr kuni Istanbul Tinchlik jinoiy sudi tomonidan isroillik amaldorlarga nisbatan Turkiya Jinoyat kodeksining 76-moddasi (genotsid) va 77-moddasi (insoniyatga qarshi jinoyatlar) bo‘yicha hibsga olish orderlari chiqarildi.

Hamas va Isroilning munosabati

Al-Jazeera’ning yozishicha, «Hamas» harakati bu qarorni olqishlab, uni «Turkiya xalqi va rahbarlarining adolat, insonparvarlik va birodarlik qadriyatlariga sodiqligini tasdiqlovchi maqtovga loyiq qadam» deb atadi.

Isroil esa bu qarorni «shou» deb atab, keskin rad etdi. «Isroil Erdo‘g‘an degan zolimning navbatdagi PR shousini nafrat bilan rad etadi», degan Isroil tashqi ishlar vaziri Gideon Saar.

Isroilning G‘azodagi ikki yil genotsid ko‘rinishidagi urushi davomida qariyb 70 ming falastinliklar – ayollar va bolalar ham vafot etdi. 150 mingdan ortiq jarohatlandi. G‘azodagi deyarli barcha infrastruktura vayron bo‘lgan va ocharchilik boshlangan. BMT tergov komissiyasi va mustaqil inson huquqlari tashkilotlari G‘azoda genotsid sodir etilganini tasdiqlagan.

2024 yil noyabr oyida Xalqaro jinoiy sud G‘azodagi genotsid ayblovlari bilan Binyamin Netanyahu va sobiq mudofaa vaziri Yoav Gallantga nisbatan qamoqqa olish orderlarini chiqargan edi.

Bundan tashqari, 2023 yil dekabr oyida Janubiy Afrika Respublikasi Isroilga qarshi Xalqaro sudda tarixiy da’vo qo‘zg‘atgan — unda Isroil G‘azodagi urush paytida 1948 yilgi «Genotsid konvensiyasi»ni buzganlikda ayblangan. O‘tgan yili Turkiya Janubiy Afrikaning Xalqaro sudda Isroilga qarshi genotsid bo‘yicha da’vosiga ham qo‘shilgan edi.

Ushbu jarayon keyinchalik AQSh prezidenti Donald Tramp tomonidan e’lon qilingan sulh ortidan to‘xtatilgan.

10 oktyabrdan buyon G‘azo sektorida mintaqaviy tinchlik rejasining bir qismi sifatida mojarolardan keyingi nozik sulh kuchda qolmoqda.