Rubio: «Qayta ishlangan tinchlik rejasi amalga oshishiga ishonchim komil»

AQSh davlat kotibi Marko Rubio Donald Tramp ma’muriyatining qayta ishlangan «tinchlik rejasi» yuksak amalga oshish salohiyatiga ega ekanligiga ishonchi komil ekanini ma’lum qildi. 23 noyabr, yakshanba kuni kechqurun Jyenevada Ukraina delegatsiyasi va uning yevropalik ittifoqchilari vakillari bilan maslahatlashuvlardan so‘ng u jurnalistlarga muzokaralar endilikda keyingi ish uchun asos bo‘lib xizmat qiladigan «asosiy hujjat» yaratilishiga olib kelganini aytdi.

«Biz maqsadga juda oqilona muddat ichida, juda yaqin fursatda yetishimizga juda katta ishonchdamiz, — dedi Rubio. — Bizga faqat shu kungi mavjud vaqtdan ko‘ra biroz ko‘proq vaqt kerak. Men qat’iyan ishonamanki, biz bundan muvaffaqiyatli chiqib ketamiz». Amerikalik siyosatchining aytishicha, Jyenevadagi muzokaralar ishtirokchilari hal etishi lozim bo‘lgan yana bir qator masalalar qolmoqda, shundan so‘ng AQShning «tinchlik rejasi»ga yana ayrim o‘zgartishlar kiritilishi mumkin. Jumladan, u YeI va NATOning mojaroni tartibga solishdagi roli bo‘yicha muhokamalar o‘tkazilishi kerakligini qo‘shimcha qildi.

Shundan keyin hujjatni AQSh va Ukraina prezidentlari darajasida kelishish talab etiladi, shu munosabat bilan Rubio Donald Tramp va Volodimir Zelenskiy o‘rtasida yangi muloqot o‘tkazilishi ehtimolini istisno etmadi. Bundan tashqari, Marko Rubio Rossiya tomoni ham kelgusi kelishuvlar bo‘yicha o‘z pozitsiyasini bildirishini ta’kidladi. «Ayonki, bu yerda rossiyaliklar ham so‘ziga ega, to‘g‘rimi», — deya qo‘shimcha qildi u.

Bir necha soat oldin Davlat departamenti rahbari jurnalistlar bilan suhbatda Ukraina delegatsiyasi bilan uchrashuvni mazmunli, deb atagan edi. «Bu juda mazmunli va, ehtimol, biz hokimiyatga kelgan yanvar oyidan beri butun jarayonda eng yaxshi uchrashuv va eng yaxshi kun bo‘ldi», — dedi Rubio.

Ukraina delegatsiyasiga rahbarlik qilayotgan Ukraina prezidenti devoni boshlig‘i Andrey Yermak Shveytsariyada amerikaliklar bilan o‘tkazilgan muzokaralarni samarali, deb baholadi. «Shuni tasdiqlamoqchimanki, biz Amerika delegatsiyasi bilan juda samarali dastlabki uchrashuv o‘tkazdik. Juda yaxshi o‘zgarishga erishdik hamda adolatli va barqaror tinchlik sari olg‘a intilmoqdamiz», — deb yozdi Yermak ijtimoiy tarmoqlarda. U shu kuniyoq «Yevropadagi hamkorlarimizni jalb etish bo‘yicha umumiy takliflar ustida» keyingi ish davom etishini e’lon qildi.

Yevropa tomonidan Rossiyaning Ukrainaga qarshi tajovuzkor urushiga barham berishga qaratilgan AQSh rejasiga taklif etilgan o‘zgarishlar bir nechta asosiy bandlarni Kiyev foydasiga sezilarli darajada yumshatishni nazarda tutadi, deb xabar berdi dpa agentligi. Uning ma’lumotlariga ko‘ra, shuningdek, Reuters agentligi o‘z manbalariga tayanib chop etgan «tinchlik rejasi»ning yangilangan bandlarida, masalan, Ukraina hukumatidan hozirgi paytda Kiyev tomonidan nazorat qilinayotgan hududlarni Rossiyaga berish talab etilmaydi. Bundan tashqari, urush davomida Rossiya tomonidan bosib olingan hududlarni de-fakto tan olish ham ko‘zda tutilmagan.

Agentliklar versiyasiga ko‘ra, takliflarda tinchlik vaqtida Ukraina qurolli kuchlari sonini 600 ming emas, balki 800 ming harbiy bilan cheklash, shuningdek Rossiya aktivlarini faqat Moskva urush yetkazgan zarar uchun Kiyevga kompensatsiya to‘lagan taqdirdagina blokdan chiqarish nazarda tutilgan.

Bundan tashqari, Ukrainaga NATOga a’zo bo‘lish imkoniyatini ochiq qoldirish taklif etilmoqda — ya’ni tashkilotga kirishi ochiqchasiga inkor etilmaydi, Rossiyaga esa o‘z armiyasi sodir etgan harbiy jinoyatlar uchun umumiy amnistiya berilishi ko‘zda tutilmaydi. AQShning dastlabki rejasida tilga olingan, Ukrainada 100 kun ichida saylovlar o‘tkazish haqidagi band ham qayd etilmagan — biroq saylovlar «imkon qadar tezroq» o‘tkazilishi kerakligi aytilgan.

Yangilangan «tinchlik rejasi» rasman hali e’lon qilingani yo‘q.