Рубио: «Қайта ишланган тинчлик режаси амалга ошишига ишончим комил»

АҚШ давлат котиби Марко Рубио Доналд Трамп маъмуриятининг қайта ишланган «тинчлик режаси» юксак амалга ошиш салоҳиятига эга эканлигига ишончи комил эканини маълум қилди. 23 ноябр, якшанба куни кечқурун Женевада Украина делегацияси ва унинг европалик иттифоқчилари вакиллари билан маслаҳатлашувлардан сўнг у журналистларга музокаралар эндиликда кейинги иш учун асос бўлиб хизмат қиладиган «асосий ҳужжат» яратилишига олиб келганини айтди.

«Биз мақсадга жуда оқилона муддат ичида, жуда яқин фурсатда етишимизга жуда катта ишончдамиз, — деди Рубио. — Бизга фақат шу кунги мавжуд вақтдан кўра бироз кўпроқ вақт керак. Мен қатъиян ишонаманки, биз бундан муваффақиятли чиқиб кетамиз». Америкалик сиёсатчининг айтишича, Женевадаги музокаралар иштирокчилари ҳал этиши лозим бўлган яна бир қатор масалалар қолмоқда, шундан сўнг АҚШнинг «тинчлик режаси»га яна айрим ўзгартишлар киритилиши мумкин. Жумладан, у ЕИ ва НАТОнинг можарони тартибга солишдаги роли бўйича муҳокамалар ўтказилиши кераклигини қўшимча қилди.

Шундан кейин ҳужжатни АҚШ ва Украина президентлари даражасида келишиш талаб этилади, шу муносабат билан Рубио Доналд Трамп ва Володимир Зеленский ўртасида янги мулоқот ўтказилиши эҳтимолини истисно этмади. Бундан ташқари, Марко Рубио Россия томони ҳам келгуси келишувлар бўйича ўз позициясини билдиришини таъкидлади. «Аёнки, бу ерда россияликлар ҳам сўзига эга, тўғрими», — дея қўшимча қилди у.

Бир неча соат олдин Давлат департаменти раҳбари журналистлар билан суҳбатда Украина делегацияси билан учрашувни мазмунли, деб атаган эди. «Бу жуда мазмунли ва, эҳтимол, биз ҳокимиятга келган январ ойидан бери бутун жараёнда энг яхши учрашув ва энг яхши кун бўлди», — деди Рубио.

Украина делегациясига раҳбарлик қилаётган Украина президенти девони бошлиғи Андрей Ермак Швейцарияда америкаликлар билан ўтказилган музокараларни самарали, деб баҳолади. «Шуни тасдиқламоқчиманки, биз Америка делегацияси билан жуда самарали дастлабки учрашув ўтказдик. Жуда яхши ўзгаришга эришдик ҳамда адолатли ва барқарор тинчлик сари олға интилмоқдамиз», — деб ёзди Ермак ижтимоий тармоқларда. У шу куниёқ «Европадаги ҳамкорларимизни жалб этиш бўйича умумий таклифлар устида» кейинги иш давом этишини эълон қилди.

Европа томонидан Россиянинг Украинага қарши тажовузкор урушига барҳам беришга қаратилган АҚШ режасига таклиф этилган ўзгаришлар бир нечта асосий бандларни Киев фойдасига сезиларли даражада юмшатишни назарда тутади, деб хабар берди dpa агентлиги. Унинг маълумотларига кўра, шунингдек, Reuters агентлиги ўз манбаларига таяниб чоп этган «тинчлик режаси»нинг янгиланган бандларида, масалан, Украина ҳукуматидан ҳозирги пайтда Киев томонидан назорат қилинаётган ҳудудларни Россияга бериш талаб этилмайди. Бундан ташқари, уруш давомида Россия томонидан босиб олинган ҳудудларни де-факто тан олиш ҳам кўзда тутилмаган.

Агентликлар версиясига кўра, таклифларда тинчлик вақтида Украина қуролли кучлари сонини 600 минг эмас, балки 800 минг ҳарбий билан чеклаш, шунингдек Россия активларини фақат Москва уруш етказган зарар учун Киевга компенсация тўлаган тақдирдагина блокдан чиқариш назарда тутилган.

Бундан ташқари, Украинага НАТОга аъзо бўлиш имкониятини очиқ қолдириш таклиф этилмоқда — яъни ташкилотга кириши очиқчасига инкор этилмайди, Россияга эса ўз армияси содир этган ҳарбий жиноятлар учун умумий амнистия берилиши кўзда тутилмайди. АҚШнинг дастлабки режасида тилга олинган, Украинада 100 кун ичида сайловлар ўтказиш ҳақидаги банд ҳам қайд этилмаган — бироқ сайловлар «имкон қадар тезроқ» ўтказилиши кераклиги айтилган.

Янгиланган «тинчлик режаси» расман ҳали эълон қилингани йўқ.