АҚШ Венесуэла атрофида денгиз блокадасини бошлади

АҚШ президенти Доналд Трамп санкцияга тушган, Венесуэлага йўл олаётган ёки у ердан чиқиб кетаётган нефт танкерларига нисбатан денгиз блокадаси жорий этишни буюрди.

У Truth Social ижтимоий тармоғидаги постида «Венесуэла Жанубий Американинг тарихдаги энг катта армадаси томонидан тўлиқ қуршаб олингани»ни қўшимча қилган.

Венесуэла ҳукумати бунга жавобан Трампнинг блокада ҳақидаги қарори «мутлақо мантиқсиз» экани ҳамда савдо ва денгизда сузиш эркинлигини бузишини маълум қилди.

Трамп маъмурияти сентябр ойидан буён Кариб денгизи жанубида, Венесуэла соҳиллари яқинида ўзининг энг йирик авиаташувчиси «Жералд Ф. Форд» бошчилигидаги йирик денгиз гуруҳини (минтақа тарихида мисли кўрилмаган даражадаги гуруҳ) тўплади, бундан мақсад – гиёҳвандлик моддалари контрабандасига қарши курашиш экани маълум қилинган.

Узун қилиб ёзилган постида Трамп «ўғирланган нефт конлари» ҳақида гапириб, Николас Мадуро бошчилигидаги Венесуэла ҳукуматини Америка мулкини ўғирлаш, терроризм, гиёҳвандлик моддалари савдоси, одам контрабандаси ва қотилликларда айблаган.

«Венесуэла Жанубий Америка тарихидаги энг йирик Армада билан тўлиқ ўраб олинган. Улар Америка Қўшма Штатларига илгари биздан ўғирлаган барча нефт, ер ва бошқа мулкларни қайтариб бермас экан, у фақат ўсиб боради ва улар мисли кўрилмаган ларзага дучор бўлади», – дейди Трамп.

Николас Мадуродан олдинги президент Уго Чавес асрнинг биринчи ўн йиллигида нефт конларини миллийлаштирган ҳамда ўз фармони билан АҚШ ва Ғарбнинг бошқа компанияларини акцияларнинг назорат пакетларини Венесуэланинг PDVSA давлат нефт корпорациясига топширишга мажбур қилганди.

Трамп ўз постида АҚШ Николас Мадуро ва унинг атрофидагилар «хорижий террорчилик ташкилоти» деб эълон қилинганини ҳам эслатиб ўтган.

Венесуэла ҳукумати бу айбловларнинг барчасини рад этиб, Трамп ва унинг маъмурияти аслида гиёҳванд моддалар савдосига қарши курашмаётгани, балки мамлакатнинг Мадуро бошчилигидаги сўл ҳукуматини ағдармоқчи эканини таъкидламоқда.

АҚШ ва бошқа кўплаб демократик мамлакатлар Мадурони қонуний президент деб тан олмайди.

Ўтган ҳафтада америкалик ҳарбийлар Венесуэла соҳиллари яқинида нефт ортилган Skipper танкерини эгаллаб олганди. АҚШ 2022 йилдаёқ унда контрабанда нефт маҳсулотлари ташилиши, унинг сотувидан тушган маблағлар орқали «Ҳизбуллоҳ» ва Ислом инқилоби муҳофизлари корпусининг хорижда ҳаракат қилувчи «Ал-Қудс» бўлинмаси молиялаштирилишини маълум қилиб, бу танкерга қарши санкциялар киритганди.

Кейинги куни Қўшма Штатлар Венесуэла нефтини ташиётган яна олтита танкерга қарши санкциялар киритди. Бундан ташқари, Мадуронинг бир неча қариндошлари ва бизнес ҳамкорларига нисбатан ҳам санкциялар қўлланган.

Венесуэла нефти экспортининг блокланиши ва аллақачон киритилган барча санкциялар шундоқ ҳам оғир аҳволда бўлган Венесуэла иқтисодиётига жиддий зарба бериши мумкин.

«Агар нефт экспорти бўлмаса, бу валюта бозорига, мамлакат импортига таъсир қилади. Иқтисодий инқироз юзага келиши мумкин, - дейди AFP агентлигига венесуэлалик таҳлилчи Элиас Феррер. - Нафақат рецессия, балки озиқ-овқат ва дори-дармон етишмаслиги ҳам юзага келади, чунки биз уларни импорт қила олмаймиз».

AFP Венесуэла кўп йиллардан бери АҚШ санкцияларини четлаб ўтиб, қорабозорда нефтни катта чегирма билан сотаётгани, унинг асосий харидори – Хитой эканини эслатган.

Reuters хабарига кўра, Хитой сўнгги воқеалардан сўнг Венесуэланинг PDVSA давлат нефт-газ компаниясидан каттароқ чегирмалар ва шартномалар шартларини ўзгартиришни талаб қилишни бошлаган.

Маълумот учун, Венесуэла дунёдаги энг катта аниқланган нефт захираларига эга мамлакат ҳисобланади – тахминан 303 миллиард баррел.