Спорт | 12:18 / 21.06.2021
30284
9 дақиқада ўқилади

Италия 80 йиллик рекордни такрорлади, Туркияда антирекорд

«Скуадра адзурра» Уэльсни ҳам мағлуб этди ва энди плей-оффда С гуруҳининг икки жамоасига қарши ўйнайдиган бўлди.

Евро-2020. А гуруҳи
Италия — Уэльс — 1:0
 (1:0)
Гол: Пессина, 39.
Италия: Доннарумма (Сиригу, 89), Бонуччи (Ачерби, 46), Толой, Эмерсон, Бастони, Верратти, Жоржиньо (Кристанте, 75), Бернардески (Распадори, 75), Кьеза, Пессина (Кастровилли, 87), Белотти.
Уэльс: Уорд, Гантер, К.Робертс, Ампаду, Родон, Н.Уильямс (Б.Дэвис, 86), Рэмси, Аллен (Брукс, 86), Жеймс (Уилсон, 74), Моррелл (Мур, 60), Бэйл (Левитт, 86).
Огоҳлантиришлар: Аллен, 51. Пессина, 79. Гантер, 79.
Четлатиш: Ампаду, 55.
Ҳакамлар: Ҳацеган. Георге, Гингуляк (барчаси — Руминия).
ВАР: Гиль (Польша). Летексье, Пажес (иккиси — Франция), ван Букел (Нидерландия).
20 июнь. Рим. «Олимпийский» стадиони.

Уэльсга қарши ўйин олдидан Италияда энг кўп муҳокама қилинган мавзу шундай эди — гуруҳда биринчи ўринни олиш ва 1/8 финалдаги, умуман, плей-офф сеткаси қандай бўлишини танлаш керакми? Кимгадир бу ғалати кўриниши мумкин, аммо бунда мантиқ бор.

Гап шундаки, А гуруҳининг биринчи жамоаси 1/8 финалда С квартетидаги иккинчи жамоага қарши ўйнайди — яъни Украина ёки Австрия. Агар иккинчи ўрин эгалланганда, В гуруҳининг иккинчи ўриндаги жамоаси рақиб бўларди — бу гуруҳда Дания, Россия ва Финландияда ҳам иккинчи ўрин билан плей-оффга чиқиш имконияти бор. Умуман олганда, катта мақсадларни қўйган жамоага ким рақиб бўлишининг фарқи бўлмаслиги керак, аммо бу ҳали 1/8 финал.

А гуруҳи ғолиби плей-оффда шундай сеткадан жой олганки, нимчорак финалдан ўтилса, чорак финалда уни В гуруҳи ғолиби, яъни Бельгия иштирокидаги жуфтлик ғолиби кутади. Ярим финалда эса F гуруҳи ғолиби — катта эҳтимол билан Франция ёки Германия тўқнаш келиши мумкин.

Ўз навбатида, А гуруҳининг иккинчи жамоасини нисбатан осонроқ йўл кутади — чорак финалда Нидерландия, ярим финалда Англия билан тўқнашиш мумкин.

Албатта, ҳали гуруҳ босқичи якунлангани йўқ ва барчаси бутунлай бошқача кетиши ҳам мумкин, ўйин арафасида эса La Gazetta dello Sport нашри муқовада «Биз печеньени ёқтирмаймиз» сарлавҳаси билан чиқди.

Бунинг маъноси шуки, итальян футболида biscotto атамаси бор — «печенье» — деб ғалати ўйинларга айтилади. Бу келишилган, сотиб олинган ўйин эмас, аммо ғалати ўйин. Масалан, натижа икки жамоани ҳам қониқтирган ҳолатда шу натижани сақлаб қолиш учун ўйнашга айтилади. Итальянлар хотирасида қолиб кетган 2004 йилги Европа чемпионатида Дания ва Швеция ўртасидаги «скандинавча дуранг» — классик biscotto учун мисол.

La Gazetta dello Sport нашрининг ишораси тушунарли эди — кейинги босқичдаги рақибни танлаш, умуман, плей-офф сеткаси  ҳақида қайғуриш керак эмас, шунчаки майдонга чиқиб ўз футболингни намойиш этиш керак.

Афтидан, Роберто Манчини ҳам шундай фикрда эди, лекин бу мураббийни таркибда ротация қилишдан қайтармасди. Бошқа томондан бошланғич таркибда ўзгаришлар бўлиши табиий эди — кўпчилик Рафаэля Толой, Марко Верратти, Алессандро Бастони, Эмерсон, Андреа Белотти каби футболчилар ҳам бошланғич таркибда ўйнашини кутаётганди. Бошқа томондан, Италиядаги бирорта нашр — на La Gazetta dello Sport, на Corriere dello Sport, на Tuttosport ва на Sky телеканали бошланғич таркиб қандай кўриниш олишини топа олди.

Ўз ўзидан тушунарли, бу таркиб Туркия ва Швейцария билан ўйинлардаги каби майдонни ёндира олмади. Темп ҳам пастроқ эди, тўпга эгалик қилиш бўйича тўлиқ устунликка эришилмади. Евро-2020даги илк четлатиш ўйин тақдирини амалда ҳал қилди - Итан Ампаду иккинчи бўлим бошида жамоадошларини бир киши кам қолдириб кетгач, уэльсликларда натижани ўзгартириш учун амалда имконият қолмади. Бошқа томондан, Италия етарлича иштиёқ билан ўйнади, ҳеч кимни алдамоқчи эмаслигини кўрсатишди. Буни Маттео Пессина терма жамоа футболкасидаги биринчи голини қандай нишонлагани ҳам исботлади, жамоада қандай муҳит ҳукмрон экани яна бир бор кўринди.

Умуман олганда, Италия ва Манчини барча вазифаларни бажаришди:

— ғалаба қозонилди ва мағлубиятсиз серия 30 ўйинга етказилди, бу орқали жамоанинг 1930-йиллардаги, афсонавий Витторио Поццо бошқарувидаги афсонавий рекорди такрорланди;

— ғалабали ва шу вақтнинг ўзида қуруқ серия 11 ўйинга етказилди - 32:0. Итальянлар дарвозаси дахлсиз қолаётган вақтни 1000 дақиқадан оширди, сўнгги бор уларнинг дарвозасига 2020 йил октябрида нидерландлар гол уришган;

— ротациялар қилинди, етакчиларга дам берилиб, улар кераксиз жароҳатлардан асралди, захира футболчиларига ҳам ўйнаш имкони берилди —рақобат туфайли бошланғич таркибга кира олмаётган Верратти ёки Федерико Кьеза, ёш форвард Жакомо Распадори ёки захира дарвозабони Сальваторе Сиригуга;

— «печенье» бўйича барча шубҳалар йўққа чиқарилди — агар дуранг қайд этилганида ҳам мухлислар бунга рози бўлишмасди.

Энди адзурри 1/8 финалда 26 июнь куни Лондонда С гуруҳининг иккинчи жамоаси — ёки Украина, ёки Австрияга қарши саф тортади.

Туркия – иккинчи бор Евронинг энг ёмон жамоаси

 

Евро-2020. А гуруҳи
Швейцария — Туркия 3:1
 (2:0)
Голлар: Сеферович (6), Шақири (26, 68) — Қаҳвачи (62).
Швейцария – Зоммер, Аканжи, Эльведи, Родригес, Видмер, Чака, Фройлер, Цубер (Бенито, 85), Шақири (Варгас, 76), Эмболо (Меҳмеди, 85), Сеферович (Гавранович, 75). 
Туркия – Чақир, Суюнчи, Демирал, Мулдур, Ойхон (Йокушлу, 63), Чалхонўғли (Тўкиз, 86) Ундер (Караман, 80), Тўфон (Язижи, 63), Қахвачи (Кёкчу, 80), Челик, Йилмаз.
Огоҳлантиришлар: Чалхонўғли (70), Челик (75), Суюнчи (76), Чака (78).
20 июнь. Боку. «Олимпийский» стадиони.

Туркия Швейцарияга қарши ҳал қилувчи баҳсда тенгма-тенг ўйин кўрсатди, статистика ҳам шуни кўрсатиб турибди. Жами зарбалар бўйича устунлик швейцарияликлар фойдасига 23:19 (аниқ зарбалар бўйича 10:6), тўпга эгалик қилиш бўйича деярли тенг кўрсаткич - 51 фоизга 49 фоиз. Паслар сони 482га 474, паслар аниқлиги бўйича икки томон ҳам бир хил натижага эга - 86 фоиздан, бурчак зарбалари ҳам тенг - 8тадан.

Аммо вазиятлардан фойдаланиш бўйича швейцарияликлар аниқроқ ҳаракат қилишди, Сеферович тезкор гол билан туркларга босимни янада оширди, кейин Шақири икки гол урди ва ўйиннинг энг яхши футболчиси бўлди.

Бунга турклар Қаҳвачининг ягона, шу билан бирга чиройли голи билан жавоб қайтарди.

Туркия жамоаси Европа чемпионатидаги энг ёш таркибга, шу билан бирга катта номларга эга жамоа эди. Кўпчилик улар осонлик билан плей-оффга чиқишини кутишганди.

Ҳоқон Чалхонўғли Европадаги кучли бешлик чемпионатларида барчадан кўпроқ вазият яратган (98), Буроқ Йилмаз «Лилль»ни Францияда чемпион қилган, Чағлар Суюнчи бир неча йилдан буён «Лестер»нинг асосий футболчиларидан. Турклар саралаш ўйинларида французлар билан икки ўйинда тўрт очко олган, мартда ЖЧ-2022 саралаши доирасида Нидерландияни мағлуб этган – шулардан келиб чиққан ҳолда улар 2008 йилги муваффақиятни такрорлашига ишонаётганлар кўп эди.

Аммо ўхшамади: Туркия Евро-2020 турнирининг энг ёмон жамоаси бўлиб турибди. Турклардан ёмонроқ фақат Шимолий Македония бўлиши мумкин - Пандев жамоадошлари ҳам икки турда бирор очко олмади, лекин жамоа икки гол урган, беш гол ўтказган, учинчи турда Нидерландияга қарши ўйин бўлиб ўтади. 

Уч ўйинда – ноль очко, саккиз гол ўтказилди ва атиги бир гол урилди. Улар ўз дарвозалари сари 62 бор зарба берилишига йўл қўйишди – ва бу ўлим гуруҳида эмас, Уэльс ва Швейцария каби нисбатан кучсиз жамоалар билан бир гуруҳдаги кўрсаткич.

Турклар Европа чемпионатининг ҳозирги форматида икки бор гуруҳ босқичида бирор очко ололмаган ягона жамоа бўлиб турибди - 1996 йилги турнирда ҳам Ҳоқон Шукур, Булент Қўрқмас, Рушту Ружбер каби юлдузлар уч ўйинни мағлубият билан якунлаган, тўплар нисбати - 0:5. Биринчи турда хорватларга (0:1), иккинчи турда португалларга (0:1) мағлуб бўлинган, учинчи турда Дания жавобсиз уч гол урган.

Швейцарияликлар эса 4 очко жамғарган бўлса-да, тўплар нисбатига кўра Уэльсдан ортда қолди (3:2га қарши 4:5). Энди Петкович шогирдлари бошқа гуруҳлардаги натижаларни кутади ва энг яхши 3-ўринлар тўртлигига киришга умид қилади. Айтиш керакки, уларда имконият яхшироқ, айрим ҳолларда 3 очко ҳам гуруҳдан чиқишга имкон бериши мумкин.

Мавзуга оид