Жаҳон | 13:18 / 06.11.2025
2736
6 дақиқада ўқилади

Энг ёш, африкалик ва мусулмон – Ню-Йоркнинг янги мэри Мамдани

Фото: Marca

Янги сайланган Ню-Йорк мэри ўзининг биринчи нутқида ўзбекларга ҳам миннатдорлик билдирди. Зоҳран Мамдани Ню-Йорк тарихидаги биринчи мусулмон, Африкада туғилган, 1892 йилдан бери сайланган энг ёш мэр бўлди. Бироқ президент Трамп уни «коммунист» дея атаб, маблағ ажратмаслик билан қўрқитмоқда.

Video thumbnail
{Yii::t(}
Ўтказиб юбориш 6s

Хабарингиз бор, демократлардан бўлган Зоҳран Мамдани энди Ню-Йоркнинг янги мэри. Бу шахснинг ростдан ҳам эътиборни тортувчи бир қанча томонлари бор. Биринчидан у 1892 йилдан бери сайланган энг ёш мэр, Ню-Йоркнинг биринчи мусулмон мэри ҳамда Африкада туғилган одам биринчи марта бу лавозимга сайланмоқда. Аслида у ўтган йили мэрлик учун пойгага кам пул, институционал партия ёрдамисиз кирган эди. Лекин унинг собиқ губернатор Эндрю Куомо ва республикачи номзод Кертис Сливадан ҳам ўтиб кетиб, ғалаба қозониши оламшумул воқелик бўлмоқда.

Зоҳран Мамданининг ёш ва харизматик экани ҳам ғалабага ёрдам берди, деб ёзади BBC.

Унинг этник келиб чиқиши эса партия таркибининг хилма-хиллигини акс эттиради. Мамдани сиёсий курашдан қочмади ва ғурур билан чап қанот дастурини қўллаб-қувватлади. Масалан, бепул болалар парвариши, кенгайтирилган жамоат транспорти ва ҳукуматнинг эркин бозор тизимига аралашуви каби таклифларни илгари сурди, дея қўшимча қилади ушбу нашр.

Сайлов олдидан танқидчилар Американинг кенг доираларида бундай номзодни сайлаб бўлмайди, деб огоҳлантирди. Шунга қарамай, сешанба куни кечқурун у Ню-Йоркнинг янги мэри бўлиши ойдинлашди.

Ню-Йоркнинг собиқ губернатори, ўзи губернаторнинг ўғли бўлган Эндрю Куомога қарши курашиб, ​​уни мағлуб этиш – Мамдани учун катта натижа эди.

Шу жиҳатдан ҳам Зоҳраннинг мэрлик кампанияси оммавий ахборот воситаларининг катта эътиборини тортди, эҳтимол муниципал сайловлардан кўра кўпроқ, ҳатто Американинг энг йирик шаҳри учун ҳам.

Лекин энди ҳоким сифатида унинг муваффақиятлари ва муваффақиятсизликлари диққат билан текширилади, омма эътиборида бўлади.

Бундан ўн икки йил олдин демократ Билл де Бласио Ню-Йорк шаҳрининг иқтисодий ва ижтимоий тенгсизликларини ҳал қилиш таклифлари билан мэрлик учун курашда ғолиб чиққанди.  Мамданига ўхшаб, чап қанотдаги америкаликлар ҳам унинг маъмурияти самарали либерал бошқарувнинг миллий намунасини тақдим этишига катта умид боғлашган.

Бироқ, Де Бласио саккиз йил ўтиб, янги сиёсатларни амалга ошириш учун мэрлик ваколатлари чегаралари билан курашганлиги сабабли унчалик машҳур бўлмади. Мамдани ўша чегаралар ва худди шу умидлар билан курашиши керак.

Президент Трамп Мамданини яхши қабул қилмаслиги аввалданоқ маълум эди. Президент уни «коммунист» деб атаб, агар сайловларда ғалаба қозонса, шаҳар учун ажратиладиган федерал маблағларни кесишини айтиб, огоҳлантирган эди.

"Агар коммунист номзод Мамдани Ню-Йорк мэри сайловида ғалаба қозонса, мен ўзимнинг севимли биринчи уйим бўлган Ню-Йоркка бериладиган маблағ минимал миқдордан ўтиши даргумон. Коммунист бошқарувчи билан вазият ёмонлашиши мумкин. Миллатни бошқариш менинг вазифам, агар Мамдани ғалаба қозонса, Ню-Йорк тўлиқ ва умумиқтисодий, ижтимоий фалокатга айланишига ишончим комил”, деб ёзганди Трамп.

Кеча янги мэр сайловдан кейин қилган илк чиқишида раҳмат айтган миллат вакиллари ичида ўзбеклар ҳам борлиги эътиборни тортади.

“Бу ҳаракатни ўзиники деб билган, шаҳримиз сиёсати томонидан кўпинча эътибордан четда қоладиган инсонларга миннатдорчилик билдираман. Сўзим яманлик дўкон эгалари, мексикалик бувижонлар, сенегаллик такси ҳайдовчилари ва ўзбек ҳамширалари, тринидадлик ошпазлар ва эфиопиялик холажонлар ҳақида. Ҳа, айнан холажонлар. Кенсингтон, Мидвуд ва Ҳантс-Пойнтдаги ҳар бир юю-йоркликка бағишланади”, деди Мамдани.

Эслатиб ўтамиз, янги мэр сайловолди кампаниясида Исроилнинг Ғазо уруши пайтидаги хатти-ҳаракатларини қоралаган.  У Ню-Йорк шаҳрига қадам қўйса, Бош вазир Бенямин Нетаняҳуни ҳарбий жиноятчи сифатида ҳибсга олишга ваъда берганди,  бу ваъда эса унинг мэрлик муддати давомида синовдан ўтказилиши мумкин.

Қатор Америка нашрлари ёрқин ғалаба билан келган мэрни қийин кунлар кутиб турганини ёзмоқда. Тўғри, унинг кампанияси миллий эътиборни жалб қилган бўлса-да, Мамданининг ўзи Американинг асосий аҳолиси учун нотаниш.  

Яқинда ўтказилган CBS сўрови шуни кўрсатдики, Америка жамоатчилигининг 46 фоизи Ню-Йорк мэри сайловини "умуман яқиндан" кузатмаган. Бу Мамдани ва америкалик сўллар учун ҳам имконият, ҳам қийинчилик туғдиради.

АҚШ президенти Доналд Трампдан тортиб консерваторлар янги сайланган мэрни социалистик таҳдид сифатида кўрсатишга ҳаракат қилишади, унинг сиёсати ва устуворликлари Американинг энг йирик шаҳрини вайрон қилади, дея уқтиришга уринишади.

Ню-Йорк билан шахсий алоқага эга бўлган Трамп Мамдани билан сиёсий жанжални мамнуният билан кутиб олиши аниқ ва янги мэр олдидаги энг катта қийинчилик аслида шу.

Мавзуга оид