Жаҳон | 16:04
9787
9 дақиқада ўқилади

«Рус кўнгиллилари корпуси» командири Денис Капустин ҳалок бўлди

У Украина томонида жанг қилган россияликлар билан чегара орқали Россия ҳудудига бир неча рейдлар уюштирганди.

Фото: АрміяInform

27 декабр тонгида «Рус кўнгиллилари корпуси» (РКК) – РФ фуқароларидан тузилган ва Украина қуролли кучлари сафида жанг қилган бўлинма ўз командири, Никитин ва White Rex лақаблари билан машҳур бўлган Денис Капустин ҳалок бўлганини хабар қилди. Ўтмишда футбол фанати ва ултраўнг активист бўлган Капустин катта урушнинг уч ярим йили давомида РФнинг чегара ҳудудларига диверсиялар уюштириб, шов-шув кўтарганди. РКК баёнотига кўра, у «жанговар топшириқни бажариш чоғида» россияликлар дрони зарбасидан ҳалок бўлган. «Медуза» Капустиннинг тарихини эслади.

Денис Капустин 1984 йилда Москвада туғилган. 2001 йилда унинг оиласи Кёлнга кўчиб ўтган. Der Spiegel маълумотига кўра, оила Германияга яҳудий қочқинлари сифатида келган. Бир неча ой ўтиб РККнинг бўлғуси раҳбари доимий яшаш рухсатномасини қўлга киритган.

«Агентство» нашри қайд этишича, Германияда Капустин қоидасиз жанглар ва футболга қизиқиб қолган. Ўзининг айтишича, у «кўча безориси, одамларни калтакловчи скинҳед» эди. Вақти келиб Капустин Россияга қайтади ва ЦСКА клуби фанатлик ҳаракати аъзосига айланади.

Ватанида у аралаш яккакураш жанглар (MMA) бўйича турнирлар ташкиллаштирган, уларда маҳаллий ултраўнг ҳаракатлар вакиллари қатнашган. Капустин бундай турнирларни Европада ҳам уюштирган. Улардан айримларида Германия Миллий-демократик партияси ҳамда Италиядаги CasaPound неофашистик кучлар аъзолари иштирок этган. Ултраўнг ҳаракатларни ўрганувчи Роберт Клауснинг фикрича, Капустин «Европадаги ўнг экстремистлар орасидаги муҳим фигура» ҳамда «қитъадаги энг хавфли неонацистлардан бири» бўлган.

White Rex бренди остида Римда ўтказилган MMA турнири. Мусобақа Casa Pound неофашистик ҳаракати қароргоҳи жойлашган комплексда бўлиб ўтган. 2013 йил
White Rex /​ Telegram

2008 йилда у White Rex кийим-кечак брендини яратади, унинг ассортиментида нацистларга хос рамзлар (масалан, неонацистларнинг «Қора қуёш» рамзи ёки 14/88 рақамлари) акс этган футболкалар бор эди. «Заборона» нашри маълумотига кўра, бренд асосчисининг ўзи «оқ ирқ устунлиги» ҳақидаги ғояни ёқлаган, ранги оқ бўлмаган одамларни «араблар ва турли маймунлар» деб атаган. 2016 йилда Капустин футбол бўйича Европа чемпионати доирасида Марселда Англия ва Россия жамоалари ўртасида кечган ўйинда икки жамоа мухлислари ўртасида келиб чиққан оммавий муштлашув ташкилотчиларидан бири бўлганди.

Денис Капустин White Rex брендининг реклама съёмкасида
White Rex /​ Telegram

2017 йилда у Украинага келиб, бу ерда ҳам ММА бўйича турнирлар ташкиллаштиради. У «Азов» полки вакиллари билан яхши муносабат ўрнатган – масалан, полкнинг халқаро бўлими котиби Елена Семенякнинг айтишича, Капустин бошқа мамлакатлардаги ултраўнг гуруҳлар билан алоқаларни йўлга қўйишда унга ёрдам берган, айрим ҳолатларда эса халқаро конференцияларда «Азов» манфаатларини ифода этган. 2019 йилда унга 10 йилгача Европа Иттифоқи ҳудудига кириш тақиқланади. Der Spiegel нашри ёзишича, украин полициячилари Капустинни гиёҳванд моддалар савдосида гумонлаб, қўлга олган, аммо бу маълумот расман тасдиқланмаган – Украинадаги «Заборона» нашри хабар қилишича, бу маълумот махфийлаштирилган.

РФ қуролли кучларининг Украинага кенг кўламли босқини бошланганида Капустин Киевда эди. 2022 йилдаёқ у «этник руслар»дан «Рус кўнгиллилари корпуси»ни тузади – бу бўлинма Украина томонида туриб жанг қилиши керак эди. РКК сафидаги аъзоларнинг аниқ сони маълум эмас. Капустин ўз интервюсида бўлинмадаги «руслар россияликлар»га қарши жанг қилишини айтган. «[Украина]даги барча ўз миллий баталёнларини тузишга киришди. Беларуслар – ўзиникини, грузинлар – ўзиникини, ичкерияликлар – ўзиникини. Хорижий легион канадаликлар, британлар ва америкаликларни бирлаштирди. Биз учун йўқ эди», – дея изоҳлаган у корпус тузилишида мақсадни.

Денис Капустин, 2022 йил
White Rex /​ Telegram

Капустиннинг сўзларига кўра, 2022 йил августидаги ҳолатга кўра, РКК Украина қуролли кучлари билан «ҳамкорликда» ҳаракат қилган, аммо Украина армияси таркибидаги бўлинма сифатида эътироф этилмаган. Россиялик шундай дейди: «Ўзим ҳақимда билдириш ва расман жанг қилиш имкониятини сўраш учун Украина президентининг ҳузурига киришга тўғри келди. Президент рухсат берди ва бир кун ичида ишлар юришиб кетди». Ўша йил октябрида РКК ўз манифестини эълон қилади, унда ташкилот «Украина қуролли кучлари таркибида» эканини маълум қилган. Капустин эса россияликларнинг Украина армиясига алоқадор бўлган бошқа бир бўлинмаси, «Россия озодлик легиони» билан ҳамкорлик қилмаслигини қайд этган, у буни «мафкуравий асослар турличалиги» билан изоҳлаган.

Денис Капустин Киевдаги матбуот анжуманида, 2024 йил 21 март
Thomas Peter / Reuters / Scanpix / LETA

2023 йил мартида РКК ўзининг биринчи шов-шувли амалиётини ўтказади: корпус жангчилари Брянск областининг Любечане ва Сушани қишлоқларига бостириб киради ва бир мунча вақт давомида ушбу аҳоли пунктларидаги маъмурий биноларни ўз назорати остида ушлаб туради. Россия расмийлари отишмалар натижасида тинч аҳоли вакилларидан икки нафари ҳалок бўлганини маълум қилган.

Кейинги ойларда бундай рейдлар РКК ва «Россия озодлик легиони»нинг «ташриф қоғози»га айланади. Украина армиясига алоқадор «рус» бўлинмалари камида бир неча марта Белгород области ҳудудига бостириб киради. Капустин РФ қуролли кучларининг асирга олинган ҳарбий хизматчиларини топшириш учун регион губернатори Вячеслав Гладков билан учрашув ташкил этишга уринган, бироқ барибир юзма-юз музокаралар ўтказилмаган.

РФ махсус хизматлари Капустинни 2014 йилда Россиянинг Донбассдаги прокси-агрессияси ҳомийси Константин Малофеевни ўлдиришга уринишда айблаган. 2023 йил март ойи охирида Капустин Россия ички ишлар вазирлиги томонидан қидирувга берилган ва сиртдан ҳибсга олинган, ноябр ойида эса сиртдан махсус режимли колонияда умрбод қамоқ жазосига ҳукм қилинган. Яна бир ой ўтгач, РКК Россияда террорчи ташкилот деб тан олинди.

Денис Капустин 2025 йил июнида
Фото: Рус кўнгиллилари корпуси

2023 йил июн ойи охирида Капустин «Вагнер» хусусий ҳарбий компанияси раҳбари Евгений Пригожин уюштирган исённи қўллаб-қувватлайди, у кейинроқ авиаҳалокат қурбонига айланганида, хусусий ҳарбий компания жангчиларини Украина томонга ўтишга чорлайди.

2024-2025 йилларда РКК ва корпус командири ОАВда деярли кўриниш бермади. 2024 йил сентябр ойида бўлинма Украина бош разведка бошқармаси томонидан Харкив областининг Вовчанск шаҳридаги агрегат заводини Россия қуролли кучлари ҳарбийларидан озод қилиш операцияси иштирокчиси сифатида тилга олинган. Ўша йилнинг ноябр ойида Россия Федерациясида Капустин яна бир бор сиртдан умрбод қамоқ жазосига ҳукм қилинади.

2025 йилда РКК ўз фаолиятининг сиёсий йўналишини фаоллаштирди. Хусусан, 1 март куни корпус жангчилари Берлинда Россия мухолифатининг урушга қарши митингида қатнашган – акция олдидан Капустин Россия триколори остида кўчага чиққан намойишчиларга зўравонлик билан таҳдид қилган. Яқинда, 19 декабр куни РКК Европа Кенгаши парламент ассамблеяси қошидаги Россия платформасига қўшилиш истагини эълон қилганди.

Корпуснинг телеграм-каналидан Капустин сўнгги вақтларда оммавий тадбирларда қатнашмагани (охирги марта бу октябр ойида Вовчанск агрегат заводини озод қилиш операцияси ҳақидаги филм тақдимотида содир бўлган), бўлинма эса фронтнинг энг қайноқ участкаларида - хусусан, Купянск ва Покровск ҳудудларида жанговар ҳаракатларга эътибор қаратганини билиш мумкин. Шу билан бирга, РКК командири ўлимидан олдинги сўнгги кунларда Z-фаоллар ўртасидаги можароларга ва «Эспанёл» бригадасининг собиқ командири Станислав Орловнинг ўлдирилишига алоҳида эътибор қаратилган шахсий телеграм-каналида постлар ёзиб келган.

Тайёрлаган:  Азиз Қаршиев

Мавзуга оид