Жаҳон | 20:27 / 26.11.2025
20765
11 дақиқада ўқилади

«Бир муаммони ҳал қилиш керак» – Уиткофф ва Ушаковнинг Путин ва Украина ҳақидаги суҳбати расшифровкаси эълон қилинди

Ундан маълум бўлишича, Уиткофф Кремлга Путин Трампга нималар дейиши кераклиги бўйича маслаҳат берган, Дмитриев эса Москванинг тинчлик режаси бўйича талабларини АҚШга норасмий равишда етказган.

Video thumbnail
{Yii::t(}
Ўтказиб юбориш 6s

АҚШ президентининг махсус вакили Стив Уиткофф октябр ойида РФ президенти ёрдамчиси Юрий Ушаковга Россия-Украина урушини тўхтатиш бўйича тинчлик келишуви устида биргаликда ишлашни таклиф қилган. Bloomberg агентлиги 25 ноябр куни Уиткофф ва Ушаков ўртасида 14 октябр куни ўтказилган телефон мулоқотига асосланган катта материал тайёрлади – кейин эса тўлиқ расшифровка ҳам эълон қилинди. Нашр бу ёзувни қаердан олганига аниқлик киритмаган.

Беш дақиқадан кўпроқ вақт давом этган мулоқот чоғида Уиткофф Ушаковга Россия президенти Владимир Путинни чуқур ҳурмат қилишини билдирган. Шунингдек, Доналд Трампга Россия доим тинчлик келишувига интилиши ҳақида айтганини маълум қилган. Уиткофф тинчликка эришиш учун Донецк, балки, «яна қандайдир ҳудудлар алмашинуви» кераклигини тушунишини қайд этади.

Шунингдек, Ушаков мулоқот чоғида Уиткоффдан Трамп ва Путиннинг қўнғироқлашуви қанчалик «фойдали» бўлиши ҳақида сўрайди. Уиткофф ижобий маънода жавоб қайтаради ва Ушаковга бир қанча тавсиялар беради – у Путин Трампни Ғазо бўйича тинчлик келишувига эришилгани билан табриклашини, Россия уни бу масалада қўллаб-қувватлашини ҳамда АҚШ президентини тинчлик одами сифатида ҳурмат қилишини айтишни маслаҳат қилган.

Бундан ташқари, Трампнинг махсус вакили Оқ уйга Украина президенти Володимир Зеленский келаётганини айтиб, Путин бу учрашувдан олдин Трампга қўнғироқ қилишини таклиф қилади. Қуйида ушбу суҳбатнинг тўлиқ расшифровкаси келтирилади.

Ушаков ва Уиткофф мулоқоти

 

Владимир Путин ва Кирилл Дмитриев Петербургда Стив Уиткофф (чапда) билан учрашувда, 2025 йил 11 апрел. Путиннинг чап томонидаги – Юрий Ушаков
Вячеслав Прокофев / РИА Новости / Спутник / AFP / Scanpix / LETA

Уиткофф: Салом, Юрий.

Ушаков: Ага, Стив, салом, ишлар қалай?

Уиткофф: Яхши, Юрий. Сенда-чи?

Ушаков: Ҳаммаси жойида. [Ғазо бўйича келишувга эришилгани билан] табриклайман, дўстим.

Уиткофф: Раҳмат.

Ушаков: Сен жуда аъло даражада ишладинг. Шунчаки жуда зўр. Сенга катта раҳмат. Раҳмат, раҳмат.

Уиткофф: Раҳмат, сенга ҳам Юрий, қўллаб-қувватлов учун ҳам раҳмат. Мамлакатингиз [келишувни] қўллаб-қувватлаганидан хабардорман ва бунинг учун сендан миннатдорман.

Ушаков: Ҳа, ҳа, ҳа. Сен билсанг керак, биз бунинг учун биринчи Россия-араб саммитини тўхтатиб турдик. (Саммит 2025 йил 15 октябрга белгиланганди, аммо бир неча кун қолганида қолдирилган)

Уиткофф: Ҳа.

Ушаков: Ага, чунки биз сизлар бу минтақада чинакам иш олиб боряпсиз деб ҳисобладик.

Уиткофф: Менга қара, сенга бир гап айтаман. Ўйлайманки, агар биз Россия-Украина масаласини ҳал қилолсак, барча қувончдан сакрайди.

Ушаков: Ҳа, ҳа, ҳа. Ҳа, фақат бир муаммони ҳал қилишингиз керак (кулади).

Уиткофф: Қанақа?

Ушаков: Россия-Украина урушини.

Уиткофф: Буни биламан! Қандай ҳал қиламиз?

Ушаков: Дўстим, мен шунчаки маслаҳатингни олмоқчиман. Нима деб ўйлайсан, боссларимиз телефон орқали гаплашиши фойдали бўладими?

Уиткофф: Ҳа, ўйлайманки, ҳа

Ушаков: Ага. Сенингча қачон бунинг имкони бўлади?

Уиткофф: Ўйлайманки, сиз таклиф қилишингиз етарли, менинг бошлиғим тайёр бўлади.

Ушаков: Окей, окей.

Уиткофф: Юрий, Юрий, мана мен нима қилган бўлардим. Маслаҳатим.

Ушаков: Ҳа, марҳамат.

Уиткофф: Мен қўнғироқ қилиб, президентни бу ютуқ билан табриклаб, уни қўллаб-қувватлашимни, уни тинчлик одами сифатида ҳурмат қилишим ва унинг ишлари натижаларидан чин дилдан хурсандлигимни айтган бўлардим. Мен шундай деган бўлардим. Ўйлайманки, шундан кейин суҳбат жуда яхши кечади.

Чунки – кел яхшиси, мен президентга нима деганимни айтиб берай. Мен унга сиз, Россия Федерацияси, доимо тинчлик келишувини хоҳлашингизни айтдим. Мен бунга ишонаман. Мен президентга бунга ишонишимни айтдим. Ва менимча, муаммо шундаки... муаммо муросага келиши қийин бўлган икки мамлакат борлигида, аммо муроса қилолсак, бизда тинчлик келишуви бўлади.

Буни Ғазода бўлгани каби 20 банддан иборат тинчлик таклифи сифатида тақдим этишимиз мумкин деб ўйлайман. Биз Трампнинг 20 банддан иборат режасини туздик, бу тинчликка эришиш учун 20 банд эди ва менимча, биз сиз билан ҳам худди шундай қила оламиз. Хуллас...

Ушаков: Окей-окей, дўстим. Ўйлайманки, етакчиларимиз айнан шуни муҳокама қилиши мумкин. Стив, мен гапинга қўшиламан, у [Путин] табриклайди, мистер Трамп – ҳақиқий тинчликпарвар одам экани ва ҳоказо гапларни айтади. У буни айтади.

Уиткофф: Яна бир гап, бу ҳам ажойиб бўларди.

Ушаков: Хўш-хўш.

Уиткофф: Бордию… мени эшит…

Ушаков: Мен буни босс билан муҳокама қиламан ва кейин сен билан боғланаман. Келишдикми?

Уиткофф: Ага, шунинг учун нима деяётганимни эшит. Мен шунчаки буни айтишингни хоҳлайман, балки буни президент Путинга айтарсан, чунки биласан, мен президент Путинни чуқур ҳурмат қиламан.

Ушаков: Ҳа, ҳа.

Уиткофф: Балки у президент Трампга шундай дер: Стив ва Юрий [Ғазо масаласидаги каби] 20 бандлик режага ўхшаш режани муҳокама қилишган, бу вазиятни ўлик нуқтадан силжита оладиган нарса бўлиши мумкин. Биз тинчлик келишуви учун нима кераклигини тушуниб олиш учун бундай нарсаларга очиқмиз.

Энди эса орамиздаги гап: мен нима кераклигини тушунаман – Донецк, балки яна қайсидир ҳудудларни алмашиш. Аммо мен шуни айтмоқчиманки, тўғридан тўғри бундай гапиришдан кўра, кел, оптимистроқ гаплашайлик, чунки шундай йўл билан келишувга эришамиз, деб ўйлайман. Ва айтишим мумкинки, Юрий, президент менга битим тузишим учун кўп эркинликлар ва ваколатлар беради.

Ушаков: Тушунаман…

Уиткофф: шундай экан, биз шундай вазият ярата олсак – [Трампга] мен Юрий билан гаплашдим ва биз муҳокама қилдик, дея олсам, ўйлайманки, бу катта прогрессга олиб келиши мумкин.

Ушаков: Яхши, эшитилиши ёмон эмас. Ёмон эмас.

Уиткофф: Ва яна бир гап – Зеленский жума куни Оқ уйга келади.

Ушаков: Буни биламан (кулади).

Уиткофф: Мен бу учрашувда қатнашаман, чунки мендан шуни хоҳлашади, лекин агар иложи бўлса, сенинг хўжайининг билан жума кунги учрашувгача қўнғироқлашув ўтказиш керак, деб ўйлайман.

Ушаков: Демак, унгача, шундайми?

Уиткофф: Тўғри.

Ушаков: Окей-окей. Мен маслаҳатингга қулоқ соламан. Шунинг учун мен буни босс билан гаплашиб кўраман ва сен билан боғланаман, бўладими?

Уиткофф: Окей, Юрий, гаплашамиз.

Ушаков: Жуда соз, жуда соз. Катта раҳмат. Раҳмат.

Уиткофф: Хайр, хайр.

Ушаков: Хайр.

Максим Шипенков / EPA / Scanpix / LETA

Bloomberg Уиткофф ва Ушаков Трамп Фаластин-Исроил можароси бўйича тинчлик келишувига эришганидан ва Ҳамас томонидан гаровга олинганларни озод қилганидан кўп вақт ўтмай суҳбатлашганини қайд этган.

Ушаков, афтидан, Уиткоффнинг баъзи маслаҳатларини қабул қилган. Трамп 16 октябр куни Путин билан бўлиб ўтган телефон мулоқотидан сўнг шундай деганди: «Президент Путин мени ва Қўшма Штатларни Яқин Шарқдаги тинчлик бўйича улкан ютуқ билан табриклади». Ушаковнинг ўзи ҳам журналистларга Путин «суҳбатни Доналд Трампни Ғазо секторидаги вазиятни нормаллаштириш борасидаги муваффақияти билан табриклашдан бошлагани»ни айтганди.

Шу мулоқотдан кейин Уиткофф АҚШда РФ президентининг хорижий мамлакатлар билан ҳамкорлик масалалари бўйича махсус вакили Кирилл Дмитриев билан учрашган (Дмитриевнинг ўзи 24 октябр куни Майамига бориб, у ерда уч кун қолганини тасдиқлаган). Bloomberg таҳлил қилган бошқа бир аудиоёзувга кўра, Дмитриев ва Ушаков 29 октябр куни телефон орқали гаплашган ҳамда Москва тинчлик таклифида ўз талабларини қанчалик қатъият билан қўйиши кераклиги муҳокама қилинган.

Бу мулоқотда Ушаков Россия «максимал даражада» талаб қўйиши кераклигини айтади ва АҚШ исталган таклифни нотўғри талқин қилиши ва ниманидир олиб ташлаб, кейин эса келишувга эришганини эълон қилишидан хавотир билдиради.

Дмитриев бунга жавобан (Россия ишлаб чиққан) ҳужжатни АҚШ билан норасмий равишда бўлишишни таклиф қилади ва Трамп маъмурияти Россия версиясини тўлиқ қабул қилмаса ҳам, ҳеч бўлмаганда унга жуда яқин нимадир қилишига ишонч билдиради. Дмитриев, шунингдек, Ушаковга ҳужжатни кейинроқ «Стив» билан муҳокама қилиш мумкинлигини айтади. Бу суҳбат қуйидагича кечган.

Ушаков ва Дмитриев мулоқоти

Ушаков: Але.

Дмитриев: Юрий Викторович.

Ушаков: Ҳа, Кирилл Александрович, хўш, мен у ерга барчасини юбордим. Эртага ўша ерда гаплашамиз.

Дмитриев: Жуда соз, жуда соз, ҳа, ҳа, ҳа. Мен Саудия Арабистонига учиб кетдим, лекин менга жуда муҳим туюляпти, ҳа, чунки бу олдинга силжишнинг жуда яхши йўли.

Ушаков: Хўш, бизга максимум, сен нима деб ўйлайсан, шундай эмасми?

Дмитриев: Йўқ, қаранг. Менимча, мана бу қоғозни ўз позициямиз қилиб кўрсатамиз ва мен буларни норасмий равишда тўғридан-тўғри етказаман. Улар эса ўзлариники қилишсин. Улар бизнинг версияни тўлиқ қабул қилади, деб ўйламайман, лекин ҳеч бўлмаганда унга максимал даражада яқин бўлади.

Ушаков: Ҳамма гап шундаки, улар [буни] олмасликлари мумкин, лекин [ўз режасини] биз билан келишилган, дейишади. Мен шундан қўрқаман

Дмитриев: Йўқ, йўқ, йўқ. Бу аниқ, лекин мен фикрингизга қўшиламан, буни сўзма-сўз етказаман.

Ушаков: Улар кейин ҳаммасини ўзгартириб юборишлари мумкин. Шундай хавф бор. Бор. Майли, ҳечқиси йўқ. Кўрамиз.

Дмитриев: Ҳа, менга шундай туюляпти... Кейин сиз ҳам Стив билан шу қоғоз бўйича гаплашишингиз мумкин. Яъни биз эҳтиёткорлик билан бажарамиз.

Ушаков: (тушунарсиз жумла)

Дмитриев: Сизга катта раҳмат, Юрий Викторович. Катта раҳмат. Раҳмат. Кўришгунча.

***

Кирилл Дмитриев Юрий Ушаков билан суҳбати ёзувини фейк деб атади. Ушаков эса Стив Уиткофф ва Кирилл Дмитриев билан суҳбатлари ёзувлари қандай қилиб Bloomberg’​​да пайдо бўлганидан бехабарлигини айтди. «Кимдир сиздиради, кимдир эшитади, лекин биз эмас», – деди Ушаков.

Муаллиф:  Азиз Қаршиев

Мавзуга оид