Ню Йоркдан эксклюзив: биринчи кунда 36 киши нутқ сўзлади 

Kun.uz Ню Йоркда бўлиб, БМТ Бош ассамблеяси сессияси ва тадбирларини бевосита кузатиб бормоқда. Асосий дебатларни бош котиб ўз нутқи билан очиб берган бўлса, 23 сентябр кун давомида 36 нафар сиёсатчи минбарда чиқиш қилди. Ўзбекистон президенти тушликкача бўлган гуруҳни якунлаган бўлса, тушликдан кейин Марказий Осиёдан Туркманистон, Тожикистон ва Қирғизистон президентлари нутқ сўзлади.

{Yii::t(}

Ўтказиб юбориш 6s

Ўтказиб юбориш

Антониу Гутерриш анъанага мувофиқ Бош ассамблеяни очиб берди. Ундан сўнг эса сессия президенти Анналена Бербок сўзга чиқди. Тушликкача бўлган рўйхатда Бразилия, АҚШ, Индонезия, Туркия, Корея Республикаси, ЖАР, Қозоғистон ва Ўзбекистон президентлари билан жами 18 киши бор эди. 

АҚШ президенти Доналд Трампнинг нутқи 57 дақиқа давом этди ва энг узун нутқлардан бири бўлди. Бу БМТ белгилаган регламентдан анча кўп эди. Нутқи давомида унинг суфлёри икки марта ишламай қолди ва президент буни ҳазилга йўйди. 

Трамп ўз чиқишида АҚШ аҳолиси ҳозир олтин асрда яшаётганини уқтиришга уринди. Хавфсиз чегара, юқори маош ва тинч давлат эканини бунга сабаб қилиб кўрсатди. Бундан ташқари, у бир неча ой давомида дунё йиллардирки тугатолмаган урушларга нуқта қўйганини айтиб, булар қайси урушлар эканини ҳам санади. 

Эронни нишонга олганини, бир неча ой олдинги операция сабаб Теҳрон энди ядро қуролига эга бўлолмаслигини айтди. Эрон-Исроил урушига чек қўйганини ҳам қўшимча қилди. 

Ўзидан олдинги Байден администрациясини қоралаб, очиқ чегаралар сиёсатини жиддий танқид қилди. Европа Иттифоқини ҳам шу ўринда мигрантларга қарши сиёсат олиб бормаётгани учун койиди. 

Президент Трамп ўз чиқишида БМТни ҳам танқид қилиб, тузилмани катта салоҳияти борлигига қарамай, “сўзни асосий қуролга айлантирган” дея таърифлади. 

Кун давомида БМТ минбарида сўзга чиққан Ўзбекистон президенти эса расмий Тошкент БМТ Хавфсизлик кенгаши таркиби янгиланиши тарафдори эканини айтди. Бундан ташқари, Мирзиёев бундан бир неча йил аввал БМТ минбаридан туриб Марказий Осиёда дўстлик, яхши қўшничилик сиёсати ҳақида гапирганини, бугун эса минтақанинг ечилмаган муаммолари қолмаганини ёдга олди. 

Айни кунларда Ню Йоркда 140 дан ортиқ президент бўлиб турибди, баъзилар нутқини якунлаб, давлатига ҳам қайтиб кетди. Шаҳарда хавфсизлик чоралари кучайтирилган, полиция ходимлари сони ортган. Кўчаларда эркин ҳаракатланиш қисман чекланган, тўсиқлар билан БМТ бош қароргоҳига бориш йўллари тўсилди. Фақат махсус рухсатномага эга бўлганларгина бемалол юролмоқда.

Бош қароргоҳ қарама-қаршисида эса норозилик намойишлари тинмаяпти. Йиғилганлар асосан Ғазодаги урушни тугатиш, Эрон ва Хитойдаги режимга қарши туриш, Украина урушини якунлаш ва Исроилнинг АҚШга таъсирини қирқиш мавзуларида чиқиш қилмоқда. Полиция уларга тегмаяпти, лекин хавфсизликни сақлаш чоралари кўрилмоқда. Масалан, улар бор йўллар ҳам қисман тўсилди. Бевосита бош қароргоҳга намойишчилар яқинлашолмайди. 

Шоҳрух Мажидзода тайёрлади.