Киев НАТОга қўшилмаслик талабини қабул қилмаслигини айтмоқда

Украина ҳукумати тинчлик музокаралари доирасида Россиянинг келажакда НАТОга қўшилмаслик кафолатлари тўғрисидаги талабига рози бўлмайди, деди Украина ташқи ишлар вазири Андрей Сибига.

«Украина қабул қилмайдиган фундаментал нарсалар бор ва улардан бири – НАТОга аъзо бўлиш ҳаракатларимизга учинчи давлат томонидан вето қўйишнинг имконсизлиги», – деди вазир. Сибиганинг сўзларига кўра, у Украина-НАТО кенгашининг сўнгги йиғилишида иттифоқчиларга бу позициянинг принципиаллигини маълум қилган.

Вазир алянсга аъзолик Украина учун қисқа муддатли мақсад эмаслигини таъкидлади ва у бўйича «ҳали консенсус йўқлиги»ни тан олди, бироқ бу ҳар қандай ҳолатда ҳам «бошқа давлат, масалан, Россия ветоси» билан боғлиқ бўлмаслигини таъкидлади.

Россия ҳукумати бир неча бор Украинадан НАТОга аъзоликдан воз кечишни талаб қилган, турли оммавий ахборот воситалари манбаларга таяниб, Россия президенти Владимир Путин учун бу тинчлик келишувининг асосий шартларидан бири эканини ёзган. Доналд Трамп АҚШ президентлигига қайтгач, Оқ уй ҳам Киевнинг алянсга қўшилмаслиги ҳақидаги позицияни такрорлай бошлади. Трампнинг ўзи феврал ойи охирида «шунчаки Украина НАТОга кирмаслиги, чунки ҳаммаси шу туфайли бошлангани»ни айтди.

Украина президенти Володимир Зеленский 3 апрел куни ҳозир «кимдир буни қўллаб-қувватлашни истамаса ҳам», Украинанинг келгусида НАТОга аъзо бўлиши масаласини «ҳозирча ҳеч ким музокаралар столидан олиб ташламаётгани»ни айтди.

НАТОнинг ўзидагилар узоқ муддатли истиқболда Украина алянсга аъзо бўлиши мумкин деган позицияда. НАТО мамлакатлари ташқи ишлар вазирларининг 2 апрел куни бўлиб ўтган йиғилишида ташкилот Вашингтондаги баёнотларга қарамай, бу позиция ўзгармаганини тасдиқлади. «Иттифоқчилар Вашингтондаги саммитда Украинанинг НАТОга қўшилиш йўли ортга қайтмас эканлигини айтишди. Бу қарор ўз кучида қолади, у НАТОнинг умумий сиёсати бўлиб қолади», – дейилади алянс котибиятида.

Франция ва Буюк Британия Россиядан сулҳ ҳақидаги таклифга зудлик билан жавоб беришни талаб қилмоқда

Россия АҚШнинг сўзсиз сулҳ таклифига жавоб беришни кечиктиришни бас қилиши керак, деди Франция ташқи ишлар вазири Жан-Ноэл Барро Буюк Британия ташқи ишлар вазири Дэвид Лэмми билан қўшма матбуот анжуманида.

Барро Украина зудлик билан ўт очишни тўхтатиш ғоясига розилик билдирганидаёқ «муҳим ён бериш»ни амалга оширганини қайд этади. «Энди Россия АҚШ таклифига жавоб бериши керак. Бу хоҳ „ҳа“, хоҳ „йўқ“ жавоби бўлсин, лекин бу тезкор жавоб бўлиши керак», – дея таъкидлади у.

Ўт очишни зудлик билан ва 30 кунга сўзсиз тўхтатиш ғоясини 11 март куни АҚШ вакиллари Украина билан музокараларда илгари сурган эди. Киев ўт очишни тўхтатиш икки томонлама бўлиши шарти билан бунга рози бўлганди. Бироқ Москвада ҳозиргача аниқ жавоб берилмади: бир неча кундан кейин Путин бу ғояни қўллаб-қувватлашини, бироқ сулҳ тузишдан олдин тафсилотларни, хусусан, ўт очишни тўхтатиш режимига риоя этилишини назорат қилиш механизмини келишиб олиш кераклигини айтди.

Кейинроқ АҚШ аввал Россия, сўнгра Украина билан энергетика объектларига зарба беришни 30 кунга қисман тўхтатиш бўйича келишиб олди. Шундан бери ҳар икки томон бир неча бор бир-бирини бу келишувларни бузганликда айблаган, шу билан бирга, ўзлари бунга риоя қилаётганини таъкидлаган.

Март ойи охирида Вашингтондагилар Москвадан тинчлик йўлида аниқроқ ҳаракатларни кутаётганини маълум қила бошлади. Хусусан, Доналд Трамп тез-тез Россияга санкциялар билан таҳдид қилишга ўтди – гарчи у Путин «битимнинг ўз қисмини бажариши»га ишонишини айтишда давом этган бўлса-да. АҚШ давлат котиби Марко Рубио 4 апрел куни Брюсселда бўлиб ўтган НАТО саммитидан сўнг Вашингтон «тез орада» Россия вақтни чўзаётганини ёки ҳақиқатан ҳам тинчлик келишувига тайёрлигини аниқлаб олишини айтди. Унинг фикрича, бу бир неча ҳафталик масала бўлади.