Россия армияси Днипропетровск областида ҳужум қилмоқда. Бу юришнинг мақсади нима?

Украинанинг яна бир ҳудуди – Днипропетровск областига бостириб кириш ҳақида Россия ҳарбий қўмондонлиги июн ойи бошида хабар берганди. Бу Россия ҳарбийлари уруш бошланганидан бери ҳужум қилишга уринаётган ўн биринчи ҳудуддир.

Ёз бошида Украина бош штаби Москванинг Днипропетровск областига киргани ҳақидаги баёнотларини рад этган эди. Чиндан ҳам, Россия ҳарбийларининг Донецк ва Днипропетровск областлари чегараси орқали ўқтин-ўқтин амалга ошириладиган рейдларини ҳудуд устидан барқарор назорат деб аташ қийин эди. Аммо Украина армиясининг қарши ҳужумларига қарамай, россияликлар Днипропетровск областининг Новопавловка ва Великомихайловка аҳоли пунктлари томон ҳаракатланишда давом этди.

Август ойи охирида Украина қуролли кучлари қўмондонлиги жанглар аллақачон Днипропетровск области ҳудудига кўчганини тан олди.

Днипропетровск областида эгалланган биринчи аҳоли пункти ҳақида Москва 7 июл куни эълон қилганди.

24 сентябр ҳолатига кўра, Россия мудофаа вазирлиги баёнотларига ишонилса, област ҳудудидаги 14 та қишлоқ (Дачное, Малиевка, Сичневое, Вороново, Новогеоргиевка, Филия, Запороже, Хороше, Новоселовка, Сосновка, Новопетровское, Березово, Калиновское, Новониколаевка) Россия армияси назорати остига ўтган.

Бу аҳоли яшаш манзилларининг ярмини Россия армияси сентябр ойида эгаллаб олди. Шу билан бирга, бу қишлоқларнинг баъзилари ҳали тўлиқ Россия мудофаа вазирлиги назорати остига ўтмаган, улар учун жанглар ҳали давом этмоқда. Масалан, Новопавловка яқинидаги Дачное ва Филия қишлоқлари билан вазият шундай. Россия ёки Украина армияси томонидан улар устидан барқарор назорат ўрнатилгани ҳақида ҳеч қандай фото ёки видео тасдиқлар йўқ, иккала қишлоқ ҳам ҳозирча «кулранг зонада».

Днипропетровск областида ҳозир нималар бўлмоқда?

Россия ҳарбийларининг бу ҳудудга бостириб киришидаги дастлабки муваффақиятларни «Центр» гуруҳи таъминлади. Кейинроқ РФ армияси бу ҳудудда Украина қуролли кучларининг қарши ҳужумларига учрагач, асосий эътибор жанубга қаратилди. Бу ерда «Восток» гуруҳи бўлинмалари жанг қилмоқда. Днипропетровск областидаги юришни Россиянинг иккита умумқўшин армияси олиб бормоқда.

Улар фронтнинг ушбу участкасида Украина қуролли кучлари мудофаа чизиғига ёриб киришга ҳаракат қилмоқда. Бу чизиқ Янчул дарёси бўйидаги Успеновка қишлоғи, Волчя дарёси бўйида жойлашган Великомихайловка қишлоғи, шунингдек, Соленая дарёси бўйидаги Новопавловка қишлоқлари орқали ўтган. Шунингдек, Россия армияси Запорижжя – Донецк трассасидаги логистика жиҳатидан муҳим бўлган Покровское посёлкасига ҳам ёриб ўтишга интилмоқда.

Днипропетровск области расмийлари аллақачон Покровское қишлоғи яқинидаги йигирмага яқин аҳоли пунктларида болали оилалар мажбурий эвакуация қилинишини эълон қилган.

Украина ҳарбий қўмондонлиги Днипропетровск областида Россия ҳарбийларининг «муваффақиятли ҳужуми» ҳақидаги маълумотни рад этмоқда.

«Днипро» қўшинлари оператив-стратегик гуруҳи спикери Алексей Белскийнинг BBC Украина хизматига айтишича, Россия армияси аскарлари кичик гуруҳларга бўлиниб, Украина қуролли кучлари позициялари ортига ўтишмоқда, қўмондонлик янги аҳоли пункти «босиб олингани» ҳақида ҳисобот бериши учун қайсидир қишлоқда Россия байроғи ҳилпираб тургани акс эттирилган пропаганда видеоларини суратга олишмоқда.

«Мудофаа кучлари реакция кўрсатмоқда ва бундай гуруҳлар дронлар, артиллерия зарбалари билан жуда тез йўқ қилинмоқда, ҳужум бўлинмалари томонидан тозалаш ишлари олиб борилмоқда. Босқинчилар томонидан „озод қилинган“ аҳоли пунктлари эса Украина назорати остида қолмоқда», – дейди подполковник Белский.

Украиналик ҳарбий таҳлилчи, «Ахборий қаршилик» гуруҳи координатори Константин Машовецнинг фикрича, ҳозирда айнан шу участкадаги вазият Покровск, Купянск ёки Лиман йўналишларига қараганда «анча хавфли».

«Душман бу ерда бошқа йўналишларга қараганда энг „кучли“ кўрсаткичлар билан ҳужум қилмоқда (бу унинг олдинга силжиш суръатига ҳам, ҳужум кўламига ҳам тегишли). Ҳозирча Украина қуролли кучлари бу ҳудуддаги вазиятни барқарорлаштира олмаяпти», – дейди эксперт.

Россия армиясининг бу участкадаги муваффақиятининг сабабларидан бири – ҳарбийлар сони ва техникаси, айниқса, жанговар пиёдалар сони бўйича Украина қуролли кучларидан бир неча баробар устунликка эгалиги билан боғлиқ.

Машовецнинг сўзларига кўра, Украинанинг битта баталёни мудофаа қилаётган ҳудудга Россиянинг 3-4 тагача (айрим йўналиш ва секторларда 5-6 тагача) баталёнлари тўғри келади. Улар Украина қуролли кучларининг алоҳида позициялари орасидаги заиф нуқталарни аниқлайди ва бундан Украина позициялари ортига киришда фойдаланади. Янги позицияларда рус ҳарбийлари яна ва яна ўша «инфилтрация» тактикасини қўлламоқда.

«Украина қуролли кучлари учун душманнинг бундай тактикасига қарши курашиш жуда қийин. Объектив равишда душманнинг олдинга силжишига фақат бир йўл билан тўсқинлик қилиш мумкин – душманнинг ҳужум гуруҳларини ўз вақтида ёки улар кириб келишидан олдин аниқлаш ва йўқ қилиш», – дея хулоса қилади таҳлилчи.

Россия армияси қайси қишлоқларни эгаллаб олган?

Украина қуролли кучлари бош штаби Россия қўшинлари Днипропетровск областида бирорта қишлоқни эгаллаб олганини тан олмайди.

Бироқ, Украинанинг DeepState OSINT-лойиҳаси ўзининг онлайн харитасида Днипропетровск областида бир неча аллақачон Россия армияси назорати остида эканини кўрсатган.

Таҳлилчилар 26 август куниёқ Днипропетровск ва Запорижжя областлари маъмурий чегараси яқинида жойлашган Запорижжя ва Новогеоргиевка қишлоқлари рус ҳарбийлари томонидан босиб олингани ҳақида хабар берганди.

«Мудофаа кучлари душманни ушлаб туриш, вазиятни барқарорлаштириш ва душманнинг регион ичкарисига киришига йўл қўймаслик учун қўлидан келган барча ишни қилмоқда. Аммо, афсуски, ҳозирча душман муваффақият салоҳиятини ҳис қилмоқда ва „туганмас“ пиёдаларни штурм қилишга юбормоқда», – дея вазиятни изоҳлаган DeepState.

24 сентябрдаёқ лойиҳа таҳлилчилари Днипропетровскнинг Новониколаевка қишлоғи ва унга қўшни Запорижжя областининг Нововяновка қишлоғи ҳам Россия армияси назоратига ўтганини маълум қилганди.

«Днипро» қўшинларининг оператив-стратегик гуруҳи бу маълумотни рад этмоқда.

«Новониколаевкага келсак, душман Запорижжя-Обратное линияси бўйлаб ушбу аҳоли пунктига яқинлашишга ҳаракат қилаётган бўлса-да, у Украина қуролли кучларининг тўлиқ назорати остида бўлган ва бўлиб турибди», – деди гуруҳ спикери Алексей Белский.

Новоивановка борасида эса, унинг сўзларига кўра, Россия армияси 13 сентябрдан бери бу аҳоли пунктини эгаллашга муваффақиятсиз уринмоқда. Россиялик ҳарбийларнинг икки гуруҳи (беш нафардан ҳарбий хизматчи) 15 сентябр куни қишлоқ «озод қилингани» ҳақидаги пропаганда видеосини суратга олиш мақсадида қишлоқ кўчаларидан бирига кирган, бироқ дронлар зарбалари оқибатида ҳалок бўлган.

Шундан сўнг, рус ҳарбийлари шарқдан 9 нафаргача ҳарбийдан иборат гуруҳлар билан қишлоққа киришга ўнлаб уринишлар амалга оширди, аммо улар мудофаа кучлари томонидан ўлдирилди, дея таъкидлади «Днипро» гуруҳи.

Уларнинг Новоивановкани жанубдан айланиб ўтишга бўлган уринишлари ҳам муваффақиятсиз чиққан.

Ҳозирда қишлоқ ҳудудида икки томондан FPV-дронлар ва артиллерия қўлланган ҳолда жанглар давом этмоқда.

«Украина қуролли кучлари Днипропетровск областида фаол мудофаа тактикасини қўлламоқда – бу шундай ҳарбий тактикаки, у нафақат позицияларни ушлаб туришни, балки манёвр, зарбалар, қарши ҳужумлар ва ўт очиб нишонларни йўқ қилишни ҳам назарда тутади», – дея тушунтиради подполковник Белский.

Сиёсий эффект ва ҳарбий мақсадлар

«Мақсадлардан бири – агар Путинга керак бўлса, областнинг бир қисмини „озод қилиш“ ва рус тилида сўзлашувчиларни ҳимоя қилиш учун „ғамхўрлик қилиш“ ниқоби остида Россия Федерацияси таркибига қўшиш», – деб ҳисоблайди Белский.

Россия ҳарбий раҳбарияти Днипропетровск областига ҳужум қилиш билан ҳарбий мақсадларни ҳам кўзламоқда.

«Днипро» гуруҳидагиларнинг айтишича, бундай мақсадлардан бири – Украина ҳарбийлари ва техникасининг бир қисмини бу йўналишдан бошқаларни кучайтириш учун (масалан, Донецк областига) олиб кетилишига йўл қўймасликдир.

Бундан ташқари, Новопавловка ва Великомихайловканинг қўлга олиниши Донецк областидаги Украина бўлинмаларининг логистикасини мураккаблаштиради, Успеновка яқинидаги плацдармнинг қўлга олиниши эса Украина қуролли кучларининг Гуляйполе истеҳкомини ушлаб турган бўлинмаларини қийин аҳволга солиб қўяди.

Гуляйполега бостириб киришга уринишлар рус ҳарбийлари учун муваффақиятли бўлмади, аммо улар бу ҳудудда Украина қуролли кучларининг алоқа йўлларини кесиб қўйишга уриниши мумкин. Успеновкадан Гуляйполе – Покровск трассасигача тахминан 15 км чиқади. Яъни бу Россия армиясига ушбу логистика артериясини артиллерия ва FPV-дронлари назорати остига олишга имкон берадиган масофа.

Гуляйполенинг қулаши, ўз навбатида, Россия ҳарбийларига Запорижжянинг яна бир «қалъаси» – Орихив шаҳрини ушлаб турган Украина гуруҳининг қанотларига ҳужум қилиш имкониятини бериши мумкин.

Тўғри, бундай кенг кўламли ҳаракатлар учун икки шартдан бири зарур.

Ёки Украина мудофааси анча ичкарида – Успеновка, Новопавловка ёки Великомихайловка яқинида «қулаши». Ёки бу йўналишларда Россия армиясининг ҳужум имкониятларини кучайтириш, бу эса фронтнинг бошқа участкаларидан катта ресурсларни кўчириб келишни талаб қилади.