Arab sammiti Misrning G‘azo sektori bo‘yicha rejasini qo‘llab-quvvatladi

Misr prezidenti as-Sisiyning ma’lum qilishicha, Qohirada bo‘lib o‘tgan sammitda Trampning falastinliklarni ko‘chirish haqidagi taklifiga zid bo‘lgan G‘azoni qayta tiklash bo‘yicha besh yillik 53 milliard dollarlik reja qo‘llab-quvvatlandi.

Arab ligasining favqulodda sammiti ishtirokchilari Misrning Isroil bilan urushda vayron bo‘lgan G‘azo sektorini qayta qurish rejasini qo‘llab-quvvatladi, buning uchun 53 milliard dollar (taxminan 50,5 milliard yevro) sarflanadi va u falastinliklarni ko‘chirishni nazarda tutmaydi. Qohiradagi sammit yakunlari bo‘yicha qabul qilingan qarorni 4 mart, seshanba kuni Misr prezidenti Abdulfattoh as-Sisiy e’lon qildi. Reuters ta’kidlaganidek, ushbu besh yillik reja AQSh prezidenti Donald Trampning G‘azo aholisining «do‘st» arab mamlakatlariga ommaviy ko‘chishiga chaqiruvchi «Yaqin Sharq riverasi» haqidagi ilgari e’lon qilgan g‘oyasidan keskin farq qiladi.

Misr prezidenti o‘z nutqida Amerika prezidentining taklifi arab davlatlari vakillari tomonidan qattiq tanqid qilinganiga qaramay, Tramp mintaqada vaziyatga tinch yo‘l bilan yechim topishga hissa qo‘shishi mumkinligiga ham ishonch bildirdi. «Falastin davlati yaratilmasdan turib, haqiqiy tinchlik bo‘lmaydi», dedi as-Sisiy sammitning ochilishida. «Tinchlikka kuch bilan erishib bo‘lmaydi va o‘rnatish ham mumkin emas».

Misrning qayta qurish rejasi haqida nima ma’lum

BMT ma’lumotlariga ko‘ra, urush natijasida G‘azo sektori 50 million tonnadan ortiq vayronalarga to‘lib ketgan, binolarning 70 foizdan ortig‘i shikastlangan yoki vayron bo‘lgan. Dpa va Reuters tomonidan ko‘rilgan 112 sahifalik hujjat loyihasiga ko‘ra, dastlabki olti oylik rekonstruksiya bosqichi vayronalarni tozalash va vaqtinchalik uy-joylarni o‘rnatishga qaratilgan bo‘lib, taxminan 3 milliard dollarga tushadi. Rejaning birinchi bosqichiga ko‘ra, keyingi ikki yil ichida G‘azo sektorida 200 ming uy-joy qurilishi ko‘zda tutilgan bo‘lib, ikkinchi bosqichda ham xuddi shuncha uy-joy qurilishi ko‘zda tutilgan. Hujjat xalqaro hamjamiyat va donorlarni tezkor yordam berishga chaqiradi. Bunda Birlashgan Arab Amirliklari va Saudiya Arabistoni asosiy rol o‘ynashi mumkinligi taxmin qilinmoqda.

2030 yilga borib, rejaga ko‘ra, 3 million kishi yashaydigan yuz minglab yangi uylar, shuningdek, aeroport, sanoat zonalari, mehmonxonalar va bog‘lar quriladi. Misr prezidentining aytishicha, uning mamlakati falastinliklar bilan birga falastinlik mutaxassislardan iborat ma’muriy qo‘mita tuzgan. Qo‘mita insonparvarlik yordamini nazorat qiladi va G‘azo sektorini «Falastin ma’muriyati qaytguniga qadar o‘tish davrida» boshqaradi.

Hamas harakati vakillari Misrning G‘azo sektorini qayta qurish rejasini olqishladi, Isroil Tashqi ishlar vazirligi esa sammit deklaratsiyasini keskin tanqid qildi. «Minglab isroilliklarning o‘limiga sabab bo‘lgan va yuzlab odamlarni o‘g‘irlab ketgan Hamasning shafqatsiz terror hujumi tilga olinmagan va bu qotil terror tashkiloti qoralanmagan», — deyiladi uning bayonotida.