Axios: Shveytsariya bojlarni kamaytirish uchun Trampga sovg‘alar yuborgan

AQSh prezidenti Donald Tramp bilan bojxona bojlarini pasaytirish haqidagi muvaffaqiyatsiz muzokaralardan so‘ng Shveytsariya hokimiyati Oq uyga sanoat magnatlaridan iborat delegatsiyani, ular orqali Amerika yetakchisiga sovg‘alar yuborishga qaror qildi. Bundan ko‘p o‘tmay, Vashington ushbu masalada Shveytsariya tomoni bilan uchrashishga rozi bo‘ldi, deb xabar berdi 14 noyabr kuni Axios nashri.

OAV Shveytsariya biznesmenlari delegatsiyasining Oq uyga tashrifini eslatdi, u haqda 4 noyabrda xabar berilgan edi. Delegatsiya tarkibiga, boshqalar qatorida, qimmatbaho metallar savdosi bilan shug‘ullanuvchi Shveytsariya treyderi MKS PAMP SA rahbari Marvan Shakarchi, lyuks toifadagi soatlar ishlab chiqaruvchi Rolex kompaniyasi rahbari Jan-Frederik Dyufur hamda qimmatbaho buyumlar ishlab chiqaruvchi Richemont kompaniyasi kuzatuv kengashi raisining raisi Yoxann Rupert kirgan.

Ma’lumki, biznesmenlar AQSh prezidentiga sovg‘alar olib kelgan: MKS PAMP SA boshlig‘idan Tramp nomiga qiymati 130 ming dollardan biroz oshiqroq bo‘lgan oltin quymasi berilgan, Dyufur esa Amerika yetakchisiga stol ustiga qo‘yiladigan oltin soat sovg‘a qilgan. Axios manbasining ta’kidlashicha, ayni shu — oltin — Tramp uchun afzal ko‘riladigan sovg‘a sifatida tilga olingan, Rolex rahbari avvaliga noyob titan korpusli soat olib kelmoqchi bo‘lgan, ammo uni bundan qaytarishgan.

Axios’ning qayd etishicha, sanoatchilar delegatsiyasini yuborish tashabbusi Shveytsariya hokimiyati tomonidan ko‘tarilgan, bunga sabab mamlakat prezidenti Karin Keller-Zutter aprel oyida e’lon qilingan bojlarni kamaytirish masalasida Tramp bilan kelishuvga erisha olmagani bo‘lgan.

«Uning o‘zi xushmuomala ayol, lekin eshitishni istamadi», — deb izohlagan edi AQSh prezidenti Keller-Zutter bilan iyul oyi oxiridagi muzokaralar haqida. Oradan ko‘p o‘tmay, Vashington Shveytsariyadan import qilinayotgan tovarlarga nisbatan bojlarni 39 foiz darajasida belgiladi.

So‘nggi vaqtlarda sanoatchilar delegatsiyasining Vashingtonga tashrifidan keyin Oq uy rahbari va Shveytsariya yetakchisi o‘rtasida yangi muzokaralar bo‘lgani haqida xabar berilmagan. Biroq 14 noyabr kuni AQSh hukumati Shveytsariya tovarlariga joriy etilgan bojlar miqdori 15 foizga tushirilganini e’lon qildi. Evaziga Shveytsariya kompaniyalari AQSh iqtisodiyotiga sarmoyalarini oshirishga rozi bo‘ldi, mamlakat Tramp avvalroq norozilik bildirgan savdo to‘siqlarini qayta ko‘rib chiqdi.

AQSh Konstitutsiyasiga ko‘ra, hukumat a’zolari Kongress ruxsatisiz xorijiy davlatlardan sovg‘alar qabul qila olmaydi. Biroq Oq uyda soat va oltin quymasini prezident kutubxonasiga topshiriladigan sovg‘alar sifatida rasmiylashtirishgan — bu esa sodir bo‘lgan voqeani qonun doirasiga kiritadi, deb yozadi Axios Tramp ma’muriyati vakillariga tayanib.

AQSh prezidenti avvalroq ham boshqa davlatlar vakillaridan lyuks toifadagi buyumlar qabul qilishi bilan bog‘liq holda OAV diqqat markaziga tushgan. Masalan, may oyida Qatar qirollik oilasi Trampga prezident borti sifatida foydalanish mo‘ljallangan Boeing 747-8 samolyotini sovg‘a qilgan edi.

Shu bilan birga, Tramp hozircha Qatar sovg‘asi bo‘lgan bu samolyotdan foydalana olmayapti — u hali qayta jihozlanishi kerak. OAV ma’lumotlariga ko‘ra, bu AQSh budjeti uchun deyarli yangi samolyot xaridiga teng bo‘lgan xarajatlarga olib kelgan, taxmin qilinishicha, zarur ishlar uchun 934 million dollar so‘ralgan va bu xarajatlar jamoatchilikdan yashirilgan.

Avgust oyida esa Tramp AQShdan tashqarida ishlab chiqariladigan Apple mahsulotlariga boj joriy qilish bilan tahdid qilganidan so‘ng, kompaniya bosh direktori Tim Kuk siyosatchiga 24 karatli oltin asosga ega gravirovka qilingan shisha disk sovg‘a qildi va kompaniya AQShdagi ishlab chiqarishga 100 milliard dollar investitsiya kiritishini bildirdi.

Shuningdek, ma’lumki, Tramp oktyabr oyi oxirida Janubiy Koreya prezidenti Li Chje Myondan oltin tojni sovg‘a sifatida olgan, shundan so‘ng Janubiy Koreya tovarlariga nisbatan bojlarni pasaytirish haqida bayonot bergan.