Қирғизистондаги чўққида қолиб кетган россиялик алпинистни эвакуация қилиш бўйича учинчи уриниш ҳам тўхтатилди

Қирғизистонда россиялик Наталя Наговицинанинг Ғалаба чўққисидан эвакуация қилиш операцияси якунланди, деди 23 август куни «Известия» газетасига берган изоҳида «Южний Инилчек» алпинистлар лагери бошлиғи Дмитрий Греков. Унинг сўзларига кўра, Наговицина қолиб кетган баландликдан 1955 йилдан бери ҳеч кимни қутқаришнинг иложи бўлмаган.

22 август куни ҳам Қирғизистон ФВВ матбуот хизмати қутқарувчилар Наговицинага етиб бориши мумкинлигини истисно қилмаганди. Аммо улар билан алоқа узилган, кейинроқ бошқарма об-ҳаво шароити туфайли операция мажбурий равишда тўхтатилганини маълум қилган. Алпинист Илим Карипбеков ТАСС агентлигига берган изоҳида таъкидлашича, қутқарув гуруҳи 6,1 минг метр баландликда тўхтаган, Наговицина эса 7,2 минг метр баландликда қолмоқда.

ТАСС агентлигининг Қирғизистон ФВВдаги манбаси аниқлик киритишича, ҳозирда чўққида кучли шамол ва қор бўрони кузатилмоқда, кечалари эса ҳаво ҳарорати Целсий бўйича –30 даражагача пасаймоқда.

Вазирлик матбуот хизмати раҳбари Адил Чаригов «Известия» нашрига маълум қилишича, жароҳатланган россиялик аёлнинг тирик қолиш эҳтимоли деярли йўқ: «Барча экспертларимиз у ҳалок бўлганини тахмин қилишмоқда». Ушбу расмий формулировкада янглишган: Наговицинанинг ўлими тўғрисидаги узил-кесил хулосани фақат қутқарувчилар етиб бориб, томирини ушлаб кўрганидан кейингина бериш мумкин. Алпинистнинг ўлими ҳақидаги маълумотларнинг яна бир манбаси – «Вечерний Бишкек» нашри. Исми ошкор этилмаган «экспедиция расмийлари» журналистларга Наговицина «совуқ ва чарчоқдан вафот этгани»ни айтган.

Шу билан бирга, Россия алпинизм федерацияси вице-президенти Александр Пятницин ТАССга берган изоҳида ҳозирча Наговицинанинг ўлими ҳақида тасдиқланган маълумот йўқлигини таъкидлаган: «Ҳозирда об-ҳаво шароити туфайли қидирув ишлари тўхтатилган. Бундан кейин нима бўлиши об-ҳавога, шароитга боғлиқ. У тирикми ёки йўқми, номаълум – шифокор унинг олдига бормаган. Буни қанча кутиш кераклиги номаълум».

Эслатиб ўтамиз, 47 ёшли Наговицина 12 август куни Ғалаба чўққисидан тушаётганда оёғини синдириб олган ва чўққида озиқ-овқатсиз ва деярли сувсиз қолиб кетган. Шериги Роман Мокринский унга биринчи ёрдамни кўрсатган ва ёрдам кучлари олиб келиш учун пастга тушган. Кейинги куни икки хорижлик алпинист Наговицинани пастга туширишга уриниб кўрган. Улар аёлнинг олдига етиб боришга муваффақ бўлишган, уни ухлаш халтасига ўрашган, аммо уни тепада қолдиришга мажбур бўлишган. Кейинчалик ушбу алпинистлардан бири, Италия фуқароси Лука Синигалининг аҳволи кескин ёмонлашган ва у 15 август куни вафот этган.

Алпинистни эвакуация қилишга навбатдаги уриниш 16-17 август кунлари амалга оширилди, бироқ қутқарувчилар гуруҳи бўлган вертолёт турбулент зонага тушиб, авариявий қўнишни амалга оширди. Натижада экипаж ва мутахассисларни бошқа вертолётда эвакуация қилишга тўғри келди. Жабрланганлар шифохонага етказилган.

19 август куни Наговицина ётган жойга учувчисиз учиш аппарати учирилди. Дрондан олинган кадрларга кўра, ўша пайтда Наталя ҳали тирик эди ва йиртилган чодирда бўлган. Кейинги қутқарув операцияси об-ҳаво шароити туфайли бир неча бор кечиктирилди ва охир-оқибат тўхтатилди.

Наговицинанинг турмуш ўртоғи Сергей 2021 йилда Қирғизистондаги Хон-Тангри чўққисида вафот этган. «112» телеграм-канали маълумотига кўра, 6900 метр баландликда алпинист инсултга учраган. Турмуш ўртоғига ҳамроҳлик қилган Наговицина қутқарувчиларнинг қистовига қарамай, эрини тоғда ёлғиз қолдириб, пастга тушишдан бош тортади. Якунда Сергей ҳалок бўлади, Наталяни эса қутқариб қолишади. Бир йил ўтгач, у яна чўққига чиқади ва турмуш ўртоғи хотираси учун лавҳа ўрнатади.

Режиссёр Дмитрий Синицин бу воқеага бағишлаб «Хон-Тангри билан қолиш» ҳужжатли филмини ишлаган.

ТАСС агентлигининг Қирғизистон Фавқулодда вазиятлар вазирлигидаги манбасига кўра, энди қутқарувчиларда Наговицина жойлашган нуқтага етиб бориш имконияти фақат 2026 йилнинг ёзида пайдо бўлиши мумкин.