2027 yilga kelib lobbilash qonuniylashtiriladi, idoraviy NHHlar qabul qilinmaydigan bo‘ladi

Prezidentning 28.03.2018 yildagi F–5239-son farmoyishida Qonunchilik ijodkorligi faoliyatini takomillashtirish konsepsiyasining asosiy qoidalari va uni amalga oshirish muddatlari belgilangan, deb yozmoqda Norma.
 
Eslatib o‘tamiz, 2018 yil Davlat dasturining 1-bandida uning qabul qilinishi belgilangan, Kontseptsiya ustidagi ish esa 1 avgustga kelib yakunlanishi kerak.
 
Davlat rahbarining qarori bilan Qonunchilik palatasi Spikeri raisligida Ishchi komissiya tashkil etilgan. U mavjud qonunchilik ijodkorligi faoliyati tizimini chuqur tanqidiy tahlil qiladi, xorijiy tajribani o‘rganadi, shuningdek mahalliy va xorijiy mutaxassislarni jalb etadi. Kontseptsiya loyihasi jamoatchilik muhokamasiga qo‘yiladi va Internet tarmog‘ida joylashtiriladi.
 
Hujjat uzoq muddatli istiqbolda – 2027 yilgacha amal qilishi mo‘ljallangan. Uning matni tayyor bo‘lmasa-da, qabul qilingan farmoyish va 2018 yil Davlat dasturida Kontseptsiyaning yakuniy variantiga kiritilishi kerak bo‘lgan asosiy qoidalar belgilab berilgan.
 
Masalan, «aqlli tartibga solish» modellari va qabul qilinayotgan qarorlar ta'sirini tahlil qilish metodologiyasi joriy etiladi. Qonunchilik ijodkorligining zamonaviy uslublari ham joriy etiladi. Ular sirasiga quyidagilar kiradi:
 
• «one in two out» – bitta yangi qoida qabul qilinganda ikkita eskirgani bekor qilinadi (bu bilan ma'muriy chiqimlarning qisqartirilishi ta'minlanadi);
• «sunset clauses» – muayyan vaqt o‘tgandan keyin norma o‘z kuchini yo‘qotadi yoxud samaradorligini baholash yakunlariga ko‘ra qayta ko‘rib chiqilishi kerak bo‘ladi (shu tariqa normalar eskirishining oldi olinadi);
• «open ended» – zarurat tug‘ilganda qoidaga cheklovlarsiz o‘zgartirish va qo‘shimchalar kiritiladi.
 
Ilgari vazirliklar, davlat qo‘mitalari va idoralari tomonidan normativ-huquqiy hujjatlar qabul qilinishi amaliyotini qisqartirish to‘g‘risidagina so‘z borgan bo‘lsa, qabul qilingan farmoyishda uni to‘liq bekor qilish nazarda tutilmoqda. Idoraviy hujjatlarni qabul qilish amaliyotiga barham berilishi kerak. Bundan tashqari, Prezident, Hukumat, mahalliy davlat hokimiyati organlarining hujjatlari kamayadi. Tizimlashtirilgan, kodlashtirilgan, to‘g‘ridan-to‘g‘ri amal qiluvchi qonunlar ular o‘rnini bosadi. Mazkur qonunlar yanada batafsil tus oladi, ularni qo‘llash uchun qo‘shimcha qonun hujjatlarini qabul qilish talab etilmaydi.
 
Shunisi e'tiborga loyiqki, lobbilash – qonunchilik ijodkorligi bo‘yicha tashabbuslarni kiritish va ilgari surish tartibi ham ishlab chiqiladi. Hozir 8 ta sub'yekt: Prezident, Qoraqalpog‘iston Respublikasi Jo‘qorg‘i Kengesi, Qonunchilik palatasi deputatlari, Vazirlar Mahkamasi, Konstitutsiyaviy sud, Oliy sud va Bosh prokuror qonunchilik ijodkorligi bo‘yicha tashabbus bilan chiqish huquqiga ega. Istiqbolda ushbu ro‘yxat kengaytirilishi, mazkur organlar va u yoki bu qonun qabul qilinishidan manfaatdor shaxslar o‘rtasidagi munosabatlar esa huquqiy tartibga solinishi mumkin.
 
Hujjat 28.03.2018 yildan kuchga kirdi.