Qulf osilgan yoki oshxonaga aylangan choyxonalar haqida o‘ylar
Bu suratni Kastamonudagi 4 asrlik binoning ichidan oldim. Bu yerda choyxona faoliyat yuritadi. Kishilar bu yerga ovqatlangani emas, aynan bir finjon choy yoki qahva ichib, suhbatlashgani kelishadi. Turkiyada ovqat madaniyatidan alohida choy madaniyati (çay kültürü) ham shakllangan.
Mahallalar, guzarlarda kichkinagina kursi va xontaxta atrofida bir-biri bilan suhbat qilayotgan kishilarni ko‘p uchratasiz. Bu yer kafe ham emas, restoran ham emas. Choy bog‘chalari deyiladi (çay bahçesi). Turistlarni jalb qilish maqsadida tarixiy binolarda (ular Turkiyada har qadamda) ham milliy koloritni namoyish qiluvchi shunday choyxonalar faoliyat yuritadi.
Mahallalar ichida bir qancha qiroatxonalarni ko‘rdim. Bu mahalliy kutubxonalarga xalq kirib, bir finjon choy va qahva ichib, kitob mutolaa qiladi (yangi dunyodagi Bookcafe‘larning asliyatdagi ko‘rinishi).
Shularni ko‘rib, o‘ylar ekanman, bir necha yil oldin yozgan mulohazalarim yodga tushdi.
Yaxshi eslayman: Marg‘ilondagi barcha mahalla guzarlarida masjid, choyxona, novvoyxona, qassobxona, sartaroshxona va do‘kon bir joyda bo‘lar, mahalla ahli shu yerda yig‘ilib, vaqtini xush o‘tkazardi.
Ayniqsa, mahalla choyxonasi qariyalarning yig‘iladigan joyi bo‘lib, ular masjiddan chiqib, shu yerda o‘tirishar, suhbatlashar, gazeta o‘qishar, burchakdagi radioni tinglashar edi. Katta samovarda doimo suv qaynab turar, choy esa deyarli suvtekin. Gohida meni ham davralariga qo‘shib, go‘zal suhbatlariga sherik qilishar, ba'zan kitob o‘qittirib, vaqt o‘tkazilgandi. Bir paytlar bu yerda bedilxonlik, yassaviyxonliklar bo‘lgan, eski turkiy-arabiy kitoblar o‘qilgan ekan. O‘sha paytlarda choyxonada qariyalar ko‘p bo‘lardi.
Iqtisodiy sharoitmi yo yana boshqa sabablarmi shahardagi choyxonalar asta-sekin yopildi yoki faoliyatini o‘zgartirdi. Bizning choyxona bir muddat yemakxona bo‘ldi, so‘ng somsaxonaga ijaraga berishdi, keyin kartaxona, tennisxona, hotdogxona bo‘ldi… Hozir qulf osilgan. Marg‘ilondagi eng katta “Xanda” choyxonasi to‘yxonaga, uning yonidagi “Otalar choyxonasi” oshxonaga aylantirilgan.
Hozirda choyxona deganda butkul boshqa manzara tasavvur qilinadi: sigaret hidi buruqsigan alohida xonalarda bir guruh yigitlar xandon otib karta o‘ynaydigan, so‘ngida oshpaz pishirib bergan palovxonto‘rani paqqos tushirib, kekirib o‘tiradigan joy.
Nazarimda mahallalarda qariyalar ham kamdek. Menga qadrdon chollarning ko‘pi rahmatli bo‘lib ketdi. “Yangi chollar”ni faqat masjidda va nahorgi oshlarda uchratasiz. Mahallaning to‘riga ko‘rk bo‘lgan chollar tarixga aylandi.
Ertaga farzandim choyxona haqida so‘rab qolsa, qaysi variantda javob berarkinman, degan o‘ydaman.
Tavsiya etamiz
Tramp 2.0 o‘zgargan Yaqin Sharqqa nimalar va’da qilmoqda?
Jahon | 21:45 / 20.01.2025
3 ga 90. Isroil va Hamas o‘rtasidagi sulh qanday kechmoqda?
Jahon | 20:11 / 20.01.2025
Xalqaro tanlovda g‘olib bo‘lgan prezident maktabi o‘quvchilariga BYD sovg‘a qilindi
O‘zbekiston | 19:59 / 20.01.2025
“Eng xavfsiz parvoz tanlanadi” - Uzbekistan Airways osmondagi favqulodda holatlarga tayyormi?
O‘zbekiston | 17:03 / 20.01.2025
So‘nggi yangiliklar
-
O‘zbekistonda ikkita yangi ekologik loyiha ishga tushirildi
O‘zbekiston | 14:50
-
O‘zbekiston va Qozog‘iston mehnat migratsiyasi bo‘yicha ikki tomonlama bitim imzolaydi
O‘zbekiston | 14:44
-
Bayden Trampning bir qator taniqli raqiblarini afv etdi
Jahon | 14:30
-
Qo‘li kesilgan 2 oylik chaqaloq: uning yaqinlari shifokorlardan norozi
Jamiyat | 14:20
Mavzuga oid
14:03
Turkiyadagi kurort mehmonxonada yirik yong‘in sabab 10 kishi halok bo‘ldi
13:24
Toshkent aeroportida ikki qizni Turkiyaga fohishalik uchun jo‘natmoqchi bo‘lgan ayol ushlandi
13:45 / 19.01.2025
O‘zbekistonliklarni Turkiyada fohishalik uchun sotgan ayol qo‘lga olindi
15:40 / 18.01.2025