Ishsiz qolayotgan kollej o‘qituvchisi, darsliklar va o‘quvchilar imtihonsiz qabul qilinadigan kasb-hunar maktablari - Vazirlik mutasaddilari bilan suhbat

Kun.uz muxbiri Oliy va o‘rta maxsus ta'lim vazirligining tegishli boshqarma boshliqlari bilan telefon orqali intervyu uyushtirdi va qabul jarayonlari hamda boshqa masalalar borasidagi savollarga javob oldi.

– Ma'lumki, 11 yillik ta'lim qayta yo‘lga qo‘yilgandan keyin ko‘plab litsey va kasb hunar kollejlari tugatildi. Bizga kasb-hunar kolleji o‘qituvchilaridan juda ko‘p murojaatlar bo‘lmoqda. Unga ko‘ra, shu paytga qadar kasb-hunar kollejlarida dars berib kelgan ko‘plab o‘qituvchilar ishdan bo‘shatib yuborilmoqda. Vazirlikning mas'ul boshqarmasi shu kabi o‘qituvchilar taqdiriga nega befarq qaramoqda? Bu masala o‘zining ijobiy yechimini topadimi?

O‘tkir Alijonov, Oliy va o‘rta maxsus ta'lim vazirligi boshqarma boshlig‘i

– O‘zbekiston prezidentining 2018 yil 25 yanvardagi «Umumiy o‘rta, o‘rta maxsus va kasb-hunar ta'limi tizimini tubdan takomillashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida»gi 5313-son farmoniga asosan umumiy o‘rta ta'lim maktablarida 10- va 11-sinflar tashkil etilishi munosabati bilan kasb-hunar kollejlarida o‘quv soatlari va shtat birliklari qisqardi.

Shtatlari qisqargan o‘qituvchilar, ishlab chiqarish ta'limi ustalarini ish bilan ta'minlash maqsadida Bandlik va mehnat munosabatlari vazirligi, Oliy va o‘rta maxsus va Xalq ta'limi vazirligi o‘rtasida hamkorlik o‘rnatilgan.

Xususan, Oliy va o‘rta maxsus ta'lim vazirligi tomonidan dars soatlari va shtat birliklari qisqargan kasb-hunar kollejlarining o‘qituvchilari, ishlab chiqarish ta'limi ustalarini ish bilan ta'minlashda ko‘mak berish maqsadida ularning nomma-nom ro‘yxatlari shakllantirib Bandlik va mehnat munosabatlari hamda Xalq ta'limi vazirliklariga taqdim etildi.

Xalq ta'limi vazirligi umumta'lim maktablarida 10- va 11-sinflar ochilishi hisobidan shakllangan dars soatlari va tashkil etilgan shtat birliklariga yuqoridagi  shtati qisqargan umumta'lim fan o‘qituvchilarini va ishchi-xodimlarini ishga qabul qilib kelmoqda.

2019 yilda dars soatlari va shtat birliklari qisqargan 37454 nafar o‘qituvchi va ishlab chiqarish ta'limi ustalariga ishga joylashishga ko‘mak ko‘rsatildi.

Prezidentning 2019 yil 6 sentyabrdagi «Professional ta'lim tizimini yanada takomillashtirishga doir qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida»gi  PF-5812-son farmoniga asosan 2020/2021 o‘quv yilidan yangi professional ta'lim tizimi tashkil etilmoqda.

Bugungi kunga qadar 339ta kasb-hunar maktablariga 70 mingdan ortiq 9-sinf bitiruvchilarining hujjatlari onlayn platforma orqali qabul qilindi. Shu bilan birga, kollejlar va texnikumlarga ham yangi o‘quv yili uchun o‘quvchilarni qabul qilishga tayyorgarlik ishlari olib borilmoqda.

Professional ta'lim muassasalariga o‘quvchilarni qabul qilish  ko‘rsatkichlari va amalga oshiriladigan ta'lim dasturlaridan kelib chiqib tegishli fanlar bo‘yicha o‘qituvchilar va ishlab chiqarish ta'limi ustalariga ehtiyoj vujudga keladi.

2020/2021 o‘quv yilidan o‘z faoliyatini boshlaydigan professional ta'lim muassasalariga o‘qituvchilar va ishlab chiqarish ta'limi ustalari belgilangan tartibda ishga joylashish uchun murojaat qilishlari mumkin bo‘ladi.

– Kasb-hunar maktablari va akademik litseylarga bo‘ladigan kirish imtihonlari noma'lum muddatga qoldirildi. Imtihonlar avgust oyidan keyinga qoldiriladigan bo‘lsa, dars soatlari, tarifikatsiyasi aniq bo‘lmagan o‘qituvchilarning oylik masalasi qanday hal etiladi? Bunday sharoitda o‘qituvchilarning oyliksiz qolib ketmasligiga vazirlik kafolat beradimi?

Mamadaliyev Aziz Yusupaliyevich - Oliy va o‘rta maxsus ta'lim vazirligi Iqtidorli yoshlarni saralash, akademik litseylar va ixtisoslashgan ta'lim muassasalari bo‘limi boshlig‘i.

– Respublika maxsus komissiyasi qaroriga muvofiq shu yilning 15 avgustiga qadar kuchaytirilgan karantin choralari belgilanishi munosabati bilan akademik litseylarga o‘tkaziladigan saralash imtihonlari noma'lum muddatlarga qoldirilgan.

15 avgustdan keyin karantin tadbirlari yumshatilishi bilan akademik litseylarga saralash imtihonlarini o‘tkazish uchun barcha zaruriy chora-tadbirlar ko‘rilgan.

Yangi o‘quv yili boshlangunga qadar saralash imtihonlarini to‘liq o‘tkazib, o‘rnatilgan tartibda pedagog xodimlarning belgilangan ish yuklamasi asosida oylik maoshlari to‘lab boriladi.

– Bir qator akademik litsey o‘qituvchilari litsey o‘quvchilari uchun bir necha yillardan buyon darsliklar chiqarilmayotganini bildirishgan.

Ma'lum bo‘lishicha, litsey o‘quvchilari maktab darsliklaridan foydalanib kelmoqda. O‘quvchilarning aytishicha, ular maktab darsliklarini ayrim paytda o‘quv yilining dekabr oyida olishmoqda.

Nega litseylarni darsliklar bilan ta'minlash o‘z holiga tashlab qo‘yildi? Bu borada yangi darsliklar chiqarish, buning uchun tanlov o‘tkazish, darsliklar ishlab chiqarishdagi monopoliyani yo‘q qilishda sizlarga nima to‘siq bo‘lyapti?

–Vazirlar Mahkamasining 2017 yil 25 iyuldagi 803-f sonli farmoyishiga muvofiq, Xalq ta'limi vazirligi umumiy o‘rta ta'lim muassasalari, o‘rta maxsus, kasb-hunar ta'limi muassasalari uchun darslik buyurtmachisi etib belgilangan.

Ushbu farmoyishdan kelib chiqib 2018 yildan boshlab o‘rta maxsus, kasb-hunar ta'limi muassasalarini ijara tizimi asosida umumiy o‘rta ta'lim muassasalarining 10-11-sinflari uchun mo‘ljallangan darsliklar bilan ta'minlash tartibi joriy etilgan.

– Yangi tashkil etilgan kasb hunar maktablariga imtihon jarayonlari qanday shaklda o‘tkaziladi?

Aziz Meliboyev, Oliy va o‘rta maxsus ta'lim vazirligi bosh boshqarmasi boshlig‘i

– Ta'lim muassasalariga o‘qishga qabul qilish bo‘yicha Davlat komissiyasi majlisining 2020 yildagi 1-son bayoniga muvofiq 2020 yil 5 iyuldan 20 iyulga qadar 2020/2021 o‘quv yili uchun kasb-hunar maktablariga umumta'lim maktablari 9-sinf bitiruvchilarining hujjatlari onlayn tarzda kasb.edu.uz elektron platformasi orqali qabul qilindi.

Elektron platforma orqali jami 77263 nafar 9-sinf bitiruvchilari kasb-hunar maktablariga qamrab olindi. Qabul qilingan hujjatlar soni kasb-hunar maktablarining quvvatidan ortiq qabul qilinmaganligi bois ushbu ta'lim muassasalarida o‘quvchilar o‘rtasida tanlov o‘tkazish rejalashtirilmagan.

Shuningdek, 2020/2021 o‘quv yilida kollej va texnikumlarga avgust oyida abituriyentlarning hujjatlarini onlayn tarzda qabul qilish rejalashtirilgan.

Ilyos Safarov tayyorladi