O‘zbekistonda Tadbirkorlik kodeksi ishlab chiqilmoqda

16 iyun kuni Savdo-sanoat palatasining navbatdagi qurultoyi bo‘lib o‘tdi. Qurultoyda adliya vaziri Ruslan Davletov ishtirok etib, Tadbirkorlik kodeksi, tadbirkorlikka oid qonunchilikdagi muammolar tahlili va ularning yechimlari to‘g‘risida nutq so‘zladi.

Adliya vazirligiga ko‘ra, vazir o‘z axborotida ikki asosiy masalaga to‘xtalib o‘tgan.

Birinchisi, Adliya vazirligi tomonidan ishlab chiqilayotgan Tadbirkorlik kodeksi, ikkinchi masala esa umuman tadbirkorlikka oid qonunchilikdagi muammolar tahlili va ularning yechimlari.

“Hamma bitta narsani tushunishi kerakki, tadbirkorlikning asosiy mohiyati – bu foyda olish, samaradorlik va olingan foydani yana investitsiya qilishdan iborat. Ya'ni, tadbirkor foydani qancha ko‘p olsa, shuncha ko‘p investitsiya qiladi va bu mamlakatning o‘sishiga xizmat qiladi. Demak, tadbirkorning o‘sishidan davlat manfaatdor”, dedi R.Davletov.

Bildirilishicha, Adliya vazirligi tomonidan tadbirkorlar uchun yagona huquqiy manba hisoblanmish Tadbirkorlik kodeksi loyihasi ishlab chiqilmoqda. Loyiha aqlli tartibga solish (smart regulation) konsepsiyasiga muvofiq qonun ijodkorligi zamonaviy uslublaridan hisoblangan “One in two out”, BPR tamoyillari asosida ishlab chiqilmoqda.

Kodeks nima uchun kerak?

Birinchidan, hozirda tadbirkorlik faoliyatini tartibga soluvchi qonunchilik hujjatlari tarqoq holda va nihoyatda ko‘p miqdorda qabul qilingan. Xususan, tadbirkorlik faoliyati bilan bog‘liq 5000 ga yaqin normativ-huquqiy hujjatlar mavjud.

Hujjatlarning nihoyatda ko‘pligi ular o‘rtasida kolliziyalarni keltirib chiqarishi mumkin, zarur bo‘lgan qonunchilik hujjatini topish hamda amalda qo‘llashda qiyinchiliklarni keltirib chiqarishi tabiiy, bu esa tadbirkorlik sub'yektlari asosli e'tirozlariga sabab bo‘ladi.

“Tadbirkor ishlashi, g‘oyalarini ro‘yobga chiqarishi kerak. U faqat hujjat, katta byurokratiya ichida ko‘milib ketsa, ishini kim qiladi? Shuning uchun unga qo‘lida bitta kompakt, tushunarli huquqiy me'yorlar to‘plami zarur. Masalan, Yaponiyada tadbirkorning qo‘lida bittagina Savdo kodeksi bo‘ladi, u faqat shunga ko‘ra o‘z ishini olib boradi”, dedi vazir.

Ikkinchidan, sohani huquqiy tartibga solishda zamonaviy tendensiyalardan kelib chiqib bo‘shliqlarni bartaraf etish zaruriyati mavjud, yangi ijtimoiy munosabatlarni huquqiy jihatdan to‘liq tartibga solish masalasi turibdi. Masalan, “o‘rta biznes” mezonlari, innovatsion tadbirkorlik va elektron tijoratning kirib kelishi (startap-korxonalar, innovatsion klasterlar, texnologik parklar va b.).

Ta'kidlanishicha, Tadbirkorlik kodeksi qabul qilinishi tarqoq holda hamda turli kolliziyalar mavjud bo‘lgan qonunchilik hujjatlarini yagona hujjatga birlashtirish, tadbirkorlik sohasidagi qonunchilik hujjatlarini barqarorlashtirish, davlatning tadbirkorlik sohasiga aralashuvini kamaytirish, shuningdek, tadbirkorlik huquqi sohasida yagona yondashuvni belgilashga xizmat qiladi. 

Loyiha sentyabr-oktyabr oylarida jamoatchilik muhokamasiga taqdim etilishi aytildi.