Sharqiy Yevropa bo‘yicha 100 ga yaqin ekspert Kiyevga og‘ir qurollarni zudlik bilan yetkazib berishga chaqirdi

Bir guruh nemis ziyolilari, madaniyat arboblari va publitsistlari Ukrainadagi harbiy mojaroni diplomatik kelishuvlar va o‘t ochishni to‘xtatish yo‘li bilan to‘xtatishga chaqirganidan deyarli bir oy o‘tib, Sharqiy Yevropa bo‘yicha dunyo bo‘ylab 100 ga yaqin ekspert bu murojaatni tanqid qildi. Ularning Ukrainaga og‘ir qurollarni imkon qadar tezroq yetkazib berishga chaqirgan ochiq xati 19 iyul, seshanba kuni Focus Online saytida e’lon qilingan. 

Sharqiy Yevropa mintaqasiga ixtisoslashgan 96 nafar siyosatshunos, tarixchi va siyosatchi iyun oyidagi sulhni to‘xtatish bo‘yicha chaqiruvni imzolagan 20 dan ortiq davlatga nisbatan keskin pozitsiyani egallab, ularning pozitsiyasini shubha ostiga qo‘yishdi: ulardan hech biri hozirgacha «Rossiya-Ukraina munosabatlaridagi chuqur ishtiroki bilan o‘zlariga e’tibor qaratgani yo‘q», - deyiladi ma’lumotda. 

Gap Ukraina va Rossiya o‘rtasidagi urush haqida ketayotgani sababli, «Sulh - hozir!» deb nomlangan birinchi ochiq xat mualliflari orasida «Ukraina va/yoki Rossiya siyosati, harbiy salohiyati, tarixi va madaniyati bo‘yicha tadqiqotchilarning yo‘qligi hayratlanarli», deyiladi «Og‘ir qurollar - hozir!» deb nomlangan javobda. Uni, jumladan tarixchilar Andreas Kappeler (Vena) va Timoti Snayder (AQShdagi Nyu-Heyven), Germaniyadagi «yashil» siyosatchilar Rebekka Xarms va Mariluize Bek, Germaniyaning Moskvadagi sobiq elchisi Ernst-Yorg fon Shtudnits hamda boshqalar imzoladi.

Xususan, «Ukrainaga cheklangan harbiy-texnik yordam» g‘oyasi va u bilan bog‘liq bo‘lgan «Rossiya bilan samarali muzokaralar» umidi tanqid qilindi - Sharqiy Yevropa mutaxassislari buni «Rossiya imperializmini ushlab turish» bo‘yicha noto‘g‘ri yondashuv deb bilishadi. «Ukrainaning 2022 yilda Moskva tomonidan bosib olingan hududlarida tinch aholini ommaviy ravishda mulkdan mahrum qilish, deportatsiya qilish, jarohatlash va o‘ldirish» o‘t ochishni to‘xtatish chaqirig‘ini imzolaganlar uchun «ikkinchi darajali» ekani xavotir uyg‘otgan. 

«Muzokaralar olib borish va o‘t ochishni to‘xtatish, albatta, prinsipial jihatdan zarur», — dedi yangi murojaat tashabbuskori, Sharqiy Yevropani o‘rganish bo‘yicha Stokholm markazi eksperti Andreas Umland Redaktionsnetzwerk Deutschland nashriga bergan intervyusida. Biroq, uning so‘zlariga ko‘ra, Ukraina nafaqat taktik sabablarga ko‘ra, balki strategik sabablarga ko‘ra ham og‘ir qurollarga imkon qadar tezroq va ko‘proq muhtoj, sababi u kelajakda uzoq vaqt davomida harbiy ittifoqlarga qo‘shilmaydi.