21:28 / 10.05.2023
9415

Bayden AQSh davlat qarzi bo‘yicha defoltning oldini olish choralarini ko‘rib chiqmoqda 

Bunda Konstitutsiyaga kiritilgan 14-tuzatishdan foydalanishi mumkin. 

Foto: Alex Brandon/AP Photo

AQSh prezidenti Jo Bayden Konstitutsiyaga kiritilgan 14-tuzatishdan davlat qarzi chegarasini chetlab o‘tish uchun foydalanish imkoniyatini ko‘rib chiqmoqda. Hozir bu 31,4 trillion dollarni tashkil qiladi. 

Davlat qarzi bo‘yicha defoltning oldini olish uchun yo yuqori chegarani ko‘tarish yoki uni bekor qilish kerak. Ammo bu Kongressning roziligini talab qiladi, hozircha bunga erishilmagan. Respublikachilarning ko‘pchiligi bunga rozi emas va davlat qarzi miqdori qonun bilan cheklangan. 

Hozir AQSh Moliya vazirligi budjet to‘lovlarini soliq tushumlari va jamg‘arilgan pullar evaziga amalga oshirmoqda. Biroq, iyun oyiga qadar ular tugaydi. Shundan so‘ng davlat qarz olishni davom ettirish imkoniyatiga ega bo‘lmasa, barcha to‘lovlarni defolt qilishga majbur bo‘ladi. 

Qo‘shma Shtatlar o‘z tarixida hech qachon davlat qarzi bo‘yicha defolt e’lon qilmagan. Dunyo jamg‘armalarining 60 foizi dollarda saqlanayotganligi sababli, bu hodisa, Moliya vaziri Janet Yyellen aytganidek, «iqtisodiy va moliyaviy halokatga» olib keladi. Shu bilan bir qatorda, Jo Bayden respublikachilarni mamnun qilish uchun budjetni sekvestr etmasligini aytgan. 

AQSh Konstitutsiyasiga kiritilgan 14-tuzatishning 4-bo‘limida aytilishicha, «Qo‘shma Shtatlarning qonun tomonidan sanksiyalangan davlat qarzi <...> shubha ostiga olinmaydi», shuning uchun qarzlarni to‘lamaslik taqiqlanadi. Bunga tayanib, Moliya vazirligi qarz olishda davom etishi mumkin, ammo bunday qadam unga qarshi uzoq davom etadigan sud jarayonlariga olib keladi. 

Jo Bayden 14-tuzatishni «yaxshilab o‘rganib chiqishga» va’da berdi, ammo qonuniy sabablarga ko‘ra qisqa muddatda undan foydalana olmasligini aytdi. 

Top