Sport | 17:58 / 06.06.2023
24266
21 daqiqa o‘qiladi

«Chempion hikoyalari». Fabino bolaligi, «Real»dagi davri, Mbappe va «Barselona» bilan yarimfinal haqida

ThePlayersTribune loyihasining bu safargi mehmoni «Liverpul» yarimhimoyachisi Fabino bo‘ldi va u ham futbol muxlislari uchun qiziq bo‘lgan o‘z hikoyasini aytib berdi.

«Liverpul»da o‘ynash qanday ekanini sizlarga aytib bermoqchiman. Ammo avval, bir narsani tan olib qo‘yay – Premer Ligadagi ilk bor qatnashgan o‘yinimni o‘zim tomosha qilmaganman. 2018/19 yillar mavsumining boshi, avgust oyida «Vest Hem»ni 4:0 hisobida yutdik. Zaxira o‘rindig‘ida o‘tirar ekanman, menimcha, butun to‘qson daqiqani muxlislarga angrayib o‘tirish bilan o‘tkazib yuborganman.

Angliyaga kelishimdan oldin televizorda APL o‘yinlarini tomosha qilardim, oz bo‘lsa-da, «Enfild»dagi muhitdan xabardorman, deb o‘ylaganman. Stadionga kelganimda, fanatlarning You'll Never Walk Alone va boshqa qo‘shiqlarni ijro etishini, baland ovozda muxlislik qilishini, tabiiyki, kutganman, bu menga yoqardi.

Ammo har neki bilsangiz ham, o‘sha muhitning ichida, jonli tarzda his qilish boshqa – umuman boshqacha bo‘larkan. Maydondagi har bir voqea tribunada qanday aks etishini kuzatish... Har bir podkat, to‘p olib qo‘yilishi, zarba, har qanday holat sodir bo‘lishi bilan fanatlarga o‘girilaman, ular jinni bo‘layozishardi. Maftun bo‘lib qoldim. Bu ovoz, bu ehtiros. Umrimda bunaqasini ko‘rmagandim.

Muxlislar – jamoaning bir qismi. Ular bizga qanday o‘ynashni ko‘rsatib beradilar. Heavy metal football ularsiz o‘xshamaydi. Ular bizning har bir odimimizga undaydi. Hech qachon to‘xtab qolishimizga yo‘l qo‘ymaydilar. Hatto to‘p maydon markazidan qimirlamayotganda, hammasi biz rejalashtirgandek kechmayotgan omadsiz pallalarda ham ularni eshitamiz, go‘yoki kimdir «Olg‘a, olg‘a!» deya qichqirayotgandek bo‘ladi.

Bu biz kabi futbolchilar uchun ajoyib, chunki, maydon markazidagi to‘p uchun oddiy kurashdagi g‘alabani ham xuddi bir gol urilgandek nishonlaydilar. «Liverpul»dagi menga eng yoqqan qism, albatta,

Liverpulga kelishim futbol faoliyatimdagi eng zo‘r voqea hisoblanadi. Ba’zi paytlar bo‘lganki, bu yerda bo‘lishimni tasavvur ham qilolmasdim. Ko‘pchilik uchun g‘alati tuyular, men Braziliyada hech qachon professional darajada futbol o‘ynamay turib, «Real»da paydo bo‘lib qoldim. Xuddi bir necha pog‘onani bosmasdan yuqoriga chiqib olgandek, shu bilan birga, qandaydir vunderkind ham emasdim. Bu yoshda muvaffaqiyat qozonishim kutilmagan holat edi.

«Fluminense»ning yoshlar tarkibida ekanimda, qachondir kattalar jamoasiga qo‘shilishimni ham bilmas, agar rostini tan oladigan bo‘lsam, qachondir yuqori darajadagi futbolchi bo‘la olishimga ko‘zim yetmasdi. Yomon o‘ynamasdim, ammo vaziyatga real qarash kerak. Hatto eslayman, o‘n sakkiz yosh paytimda klubga kelgan ruhshunos bizdan «futbolchi sifatidagi asosiy maqsadingiz nima?» deb so‘raganida, shunchaki, oilam uchun moliyaviy tomondan yordam bermoqchi ekanimni aytgandim.

«Xo‘p, buning uchun ikki yo‘l bor» – dedi u – «birinchisi, top darajaga erishish yoki yaxshi ish topa oladigan biror yerga borib, oilani boqish».

Men ikkinchi variantni tanladim, chunki rostdan ham shunday deb o‘ylardim. Ayniqsa, Braziliyada aksariyat futbolchilar uchun haqiqat shu. Ko‘pchilikning orzusi Chempionlar Ligasi emas, yashash uchun pul topish. Meni noto‘g‘ri tushunmang, albatta, futbol ham doim quvonch olib kelardi menga.

Aslida, mening hayotdagi ilk xotiralarim ham futbol bilan bog‘liq – «San Paulu» libosini kiyib olib, oyoqyalang, Kampinesdagi uyimizning orqa tarafida to‘p tepayotganim. U yerda na maydon, na darvoza bo‘lgan, ammo nima ahamiyati bor? Garajning eshigi, bu birinchi darvoza, ikkinchisi devor bilan daraxtning orasi. Ba’zida agar odam yetmay qolsa, o‘rtoqlarimizdan opa-singillarini ham chaqirib kelishni iltimos qilardik.

Ajoyib davrlar. Ulg‘aygan sari, professional futbolchi bo‘lishim mumkinligiga ishonch paydo bo‘la boshlagan, aniq eslayman, «Fluminense»ning asosiy tarkibiga chaqirilgan kunimda kiyim almashtirish xonasiga kirganim, u yerda «Fabino 38» deb yozilgan futbolka.

Darvoqe, «Fabino» uchun «Fluminense»dan minnatdor bo‘lishim kerak. Yoshlar tarkibida ikki nafar Fabio bor edi – men va Fabio Braga. Bir kuni murabbiyimiz Marselo Vega menga «doim Fabio deb chaqirsam, ikkingiz ham qaraysiz, bugundan boshlab, sening isming Fabino» degandi. Shu kundan boshlab, Fabinoga aylandim.

Futbolkaga yozilgan ismimni ko‘rganimda, o‘zimni professional futbolchidek his qilishni boshladim. Maydonga tushamanmi, yo‘qmi, qiziqtirmasdi, agar o‘sha o‘yin lavhalarini ko‘rsangiz, kadrda meni ham ko‘rsatishadi – jamoamiz urgan golni nishonlayotgan paytimni. Mana shu «Fluminense»dagi butun faoliyatim – bir soniyalik kadr. Tamom.

O‘sha paytlarda asosiy tarkib o‘yinchisi bo‘lamanmi, yoki yo‘q, aniq ayta olmasdim. Klubda San Pauludagi ikkinchi divizion jamoasi men bilan qiziqayotgani haqida gap-so‘zlar yurardi, agar o‘shanda shunday taklif bo‘lganida, menimcha, qabul qilardim ham. Shuning uchun ham, Portugaliyadan taklif tushganida o‘ylanib o‘tirmay rozi bo‘ldim. Uyog‘i tezlashib ketdi. Men Braziliyaning 20 yoshgacha bo‘lgan tarkibi bilan Janubiy Afrikadagi turnirga bordim. Biz haqiqatan yaxshi futbol ko‘rsatdik, ko‘p klublar bizni kuzatayotgandi. 

Qaytgach, bir necha kunga Kampinasga, uyimga ketdim. Bir payt klub prezidenti keldi va men uchun qilingan taklif qabul qilinganini aytdi.

— Nima? Menga bu haqida hech kim indamadi.

— Ha, klub Portugaliyadagi «Riu Ave»dan ikki taklif oldi va ikkinchisini qabul qildi. Ammo agar istasang, yana shu yerda qolishing mumkin.

—Yo‘q, men roziman.

Onam ko‘p yig‘ladi. Ertasiga jamoadoshlarim bilan xayrlashgani bordim. Juda asabiy edim. Hech narsani bilmayman, endigina 18 yoshdaman va Yevropaga birinchi marta chiqyapman. Yaxshiyamki, o‘sha paytlarda «Fluminense»da bo‘lgan Deku menga Portugaliya, u yerdagi hayot haqida ko‘p narsalarni aytib berdi. Yetib borganimda jamoa murabbiyi Nuno Eshpiritu Santu yaxshi kayfiyat bilan meni kutib oldi, kvartira topdim, mavsumoldi yig‘inlarni boshlab oldik. Ammo keyin yana hammasi o‘zgarib ketdi.

Portugaliyaga kelganimdan 20 kun o‘tib, agentim keldi va narsalarimni yig‘ishtirib, u bilan ketishim kerakligini aytdi. Boshida u qayerga ketayotganimiz haqida ham indamadi. Men indamay rozi bo‘ldim. Mashinaga o‘tirishimiz bilan gapira boshladi:

«Menga qara, bir taklif bor. Bilaman, bu yerga endigina kelding, ammo hammasidan voz kechib yuborasan hali. Bu «Real»! Ular sen «Real»ning rezerv jamoasida o‘ynashingni istashmoqda».

Keyin menga telefon tutqazdi va onam bilan gaplashishimni so‘radi. Onam yana yig‘ladi, bu safar men ham qo‘shildim. Bir oy ichida «Flumenense»ning asosiy tarkibini orzu qilib turgan men Madrid klubi bilan shartnoma imzolashga yaqin turgandim. Aynan shunaqa paytlarda xuddiki Xudo sizga yordam berayotgandek his qilasiz.

O‘sha kuniyoq Madriddagi mehmonxonadaman. Hayajondan uyqu yo‘q. Juda issiq, lekin konditsionerni qanday ishlatishni bilmasdim. Tuni bilan shunchaki shiftga tikilib yotdim.

Tongda eshik taqilladi. Men hali o‘zimga kelganim yo‘q, tirqishdan qarasam... Joze Mourino agentim bilan turibdi. Nima?! Nimalar bo‘lyapti o‘zi? Joze Mourino eshigim tagida turibdimi?

Shu qadar shokda edimki, hatto shimni ham kiyish xayolimga kelmabdi. Mourino kira solib, meni «Real»da ko‘rishdan xursand ekani haqida gapira ketdi. U meni qaysi pozitsiyada ko‘rayotgani, ikkinchi tarkibga qo‘shilmasdan avval asosiy tarkib yig‘inlarida sinab ko‘rmoqchi ekanini aytdi.

«Bu yer rosa issiqmi?» – deb so‘radi oxirida, mening turishimga ishora qilib.

«Ha, shunaqa, ha», – deya oldim xolos.

Madridda «Kastilya»da o‘ynadim, ammo ko‘pincha birinchi jamoa bilan mashg‘ulotlarda qatnashardim. Qayerdandir kelib, dunyoning eng yaxshi futbolchilari bilan bir safda edim. Ronaldu, Di Mariya, Iguain – ular, xuddiki, hech qachon xato qilmaydigandek tasavvur uyg‘otishardi. Lass Diarra ham katta taassurot qoldirdi. «Jin ursin, bular umuman boshqa daraja-ku?» degan fikr kechardi xayolimdan. Ko‘p narsa o‘rgandim.

Bir yil o‘tib Madridni tark etish qarori oson bo‘lmagan. «Kastilya» murabbiyi agar qolsam, asosiy tarkibga kirish uchun imkoniyatim bo‘lishini aytdi, ammo «Monako»da doim maydonga tushishga imkoniyat bor edi. Yevropaning mashhur klubi. Yangi sinov uchun tayyor edim.

2013/14 yilgi mavsum oldidan Monakoda bir qator yangi futbolchilar paydo bo‘ldi – Xames Rodriges, Falkao, Moutino, Abidal va men. Yoshlar ham ko‘p edi. Ilk mavsumimda Chempionlar Ligasi yo‘llanmasini qo‘lga kiritdik. 

To‘rtinchi mavsumimda «Monako» orzular jamoasiga aylangandi. Bakayoko, Bernardu Silva, Falkao, Lemar, keyin Mbappe paydo bo‘ldi. 16 yoshidayoq bu yigit boshqacha ekanini sezganmiz. U juda tez o‘sdi, to‘rtinchi hujumchi bo‘lganidan hech qancha vaqt o‘tmay almashtirib bo‘lmaydigan futbolchiga aylana oldi. Uning o‘sishini yaqindan kuzatgan inson sifatida hozir ko‘rsatayotgan o‘yinlari uchun xursand bo‘laman.

Men ham o‘sdim. Braziliya terma jamoasida debyut qildim. Mentalitetim tub ma’noda o‘zgardi. Esimda, sport direktorimiz Luis Kampos aytgandi:

«Menga qara, sen endi shunchaki Fabino emassan. Oddiy «Monako» futbolchisi Fabino ham emassan. Sen Braziliya terma jamoasidagi Fabinosan. Hammasi boshqacha!»

Bu so‘zlar qalbimga muhrlanib qolgan. Endi shunchaki non topish uchun, pul uchun o‘ynayotgan futbolchidek his qilmasdim o‘zimni. Men shu darajaga yetdimmi, demak, bunga loyiqman, mos bo‘lishim kerak.

2016/17 yillar mavsumida Fransiya chempioni bo‘lganimizdan so‘ng, bir qator katta klublar menga og‘iz solishdi. Ko‘p yigitlar tarqalib ketishdi va tabiiyki, men ham ketishga tayyor edim. Ammo klublar kelisha olmadi va men qoldim. Buning uchun xudoga shukr qilaman doim, axir men qoldim, bir yil o‘tib esa, boshqa bir jamoa menga taklif bilan chiqdi...

«Liverpul»

O‘sha yozda «Liverpul» meni sotib olmoqchi bo‘lgan yagona klub emasdi. Angliyadagi boshqa bir klubga ham o‘tishim mumkin edi. Ammo Yurgen Klopp bilan bir marta gaplashsang, tamom, boshqalarni tinglashni istamay qolasan.

«Ha, yaxshi, rahmat, ammo men «Liverpul»ni tanladim», – deya olasan, shu.

Biz Yurgen bilan Angliyada uchrashdik. U menga jamoasini tushuntirib berdi, mening qanchalik muhim ekanimni aytdi. Aslida nima haqida gapirayotganini uncha tushunmasdim ham. Inglizchani bilmasdim, yaxshiyamki, u tarjimon bilan kelgan. Ammo bilasizmi, buning ham ahamiyati yo‘q. Uni tinglar ekansan, taralayotgan ijobiy hissiyotni sezmay qolmaysan. Men shunchaki boshimni silkitar, hali uning so‘zlarini tarjima qilib ulgurmaslaridan, «Xo‘p, boss» derdim xolos.

U juda ko‘p ishlar qildi, lekin rostini aytsam, men uning darajasini tushuntirib bera olmayman, chunki uning qo‘l ostidagi biz kabi futbolchilar uchun hammasi normaga aylanib bo‘lgan. Uning uslubi, tayyorgarligi, maslahatlari, qarorlari, hammasi shunchalik yuqori darajaki, biz undan buni kutib o‘rganib ham qolganmiz. Bizda boshqa Klopp yo‘q axir.

Boshida «Liverpul» qandaydir o‘ziga xos davrning debochasida turganini his qilardim. Bu palla uchun uzoq mehnat qilingan, endi hosilni yig‘ish payti kelgandi. O‘rtamizdagi munosabatlar ham xuddi bir oila kabi. O‘ziga xos yaqinlik bor. Shu bilan birga klub juda katta. Har kuni shahardagi va uning tashqarisidagi odamlar uchun «Liverpul» qanchalik muhim ekanini sezasan. Qayerda bo‘lsak ham, to‘la stadionlar, bizni kutib turgan odamlar, o‘yinimizni tomosha qilish uchun dunyoning u chetidan kelgan muxlislar. Bu muhabbat va qo‘llov ajoyib. Ha, yana «Enfild» bor.

Noto‘g‘ri tushunmang, qayerda o‘ynamayin, muxlislarni doim yaxshi ko‘rganman. Ammo rostini aytganda, «Liverpul»ga kelgunimcha, mendan fanatlarning o‘yinga ta’siri haqida so‘rashsa, «u qadar emas» deb javob berardim. Endi-chi? «Enfild»da o‘ynab, farqni ko‘rasan. His qilasan.

«Barselona»ga qarshi o‘sha mashhur o‘yin gapimning isboti. Stadiondagi biror muxlis o‘sha kuni o‘rindiqda o‘tirganiga ishonmayman. Oilamdagilarning aytishicha, hatto styuardlar ham ma’lum vaqt o‘tgach, tomoshabinlarga o‘z o‘rniga o‘tib olishni aytmay ham qo‘yishibdi. Bunday muhitni hech qachon ko‘rishmagan ekan.

Ey, Xudo, o‘sha o‘yin... Birinchi o‘yindan keyin hissiyotlar g‘alati edi – yomon o‘ynamagan bo‘lsak-da, 0:3 hisobida yutqazgandik. Ko‘p vaziyatlar yaratib, gol ura olmagandik. Eslayman, Messi butun o‘yin davomida u qadar faol emasdi, ammo keyin ikki gol urdi. Jarimadan urilgan uchinchi golda esa, aybdor men edim – qoidani men buzgandim. O‘sha pallada hammasini to‘g‘ri qilganimga amin edim, chunki ancha uzoq edi. Bu yerdan gol urib bo‘lmaydi.

Ammo bu Messi. Uni tushunib bo‘lmaydi. Yuqori burchakka to‘pni joylab qo‘ydi.

O‘yin tugagach, kiyim almashtirish xonasida tabiiyki, hammamiz qattiq charchagan, ammo kayfiyatimiz u qadar tushkun emasdi. Xonada faqat Klopp, Mane va men qoldik va bir-birimizga gapira boshladik – «Qanday qilib 0:3 yutqazdik bu o‘yinda?»

«Lekin javob o‘yinini yutib, finalga chiqishimizga ishonasizlar, to‘g‘rimi?» – deb so‘radi Klopp.

«Ha, shunaqa deb o‘ylayman», – deb javob berdim men.

«Men ham ishonaman», – dedi Sadio.

«Yaxshi. Chunki men ham shunday o‘ylayman», – dedi Yurgen.

O‘yin oldidan ishonchimiz orta boshladi. Hatto Saloh va Bobbi jarohatlanib, o‘ynay olmasliklarini ham «unutdik». Shunchaki, biz qanday bo‘lish kerakligi va nima qilishimiz lozimligini aniq bilib turardik.

Bilasizmi, shunday oqshomlar bo‘ladiki, so‘zlar bilan tushuntirib bera olmaysan. Divokning o‘yini, zaxiradan asosiy o‘yinchiga aylanib, ikki gol urgan Veynaldum, Trentning burchak to‘pi... Bu taqdir. Boshqacha qilib buni tushuntirib bo‘lmaydi.

Eslayman, birinchi golni urganimizdan so‘ng, Suaresga nisbatan o‘sha tentakona podkatni amalga oshirdim. Hakam sariq kartochka ko‘rsatdi, lekin menga farqi yo‘q edi. Men muxlislarning ehtirosiga javob berdim, ular biznikiga. Hamma olov ichida edi. Har bir futbolchi. Har bir muxlis.

Ikkinchi goldan keyingina «Barselona» nimadir noto‘g‘ri ketayotganini his qila boshladi. Uchinchi gol esa, darhol sodir bo‘ldi. Soatga qaradim va xayolimdan «oh, biz hisobni juda erta tenglashtirdik, endi ular hujumga o‘tadi» degan fikr kechdi.

To‘rtinchi golda esa, aslida boshida e’tibor bermadim. Men orqada qolgandim. Hammasi juda tez sodir bo‘ldi. Divokning nishonlashi, boshqalarning nima bo‘layotganini tushunmay qolganini ko‘rdim. Hakam yoki laynsmen nimadir qiladi deb kutdim, lekin hech narsa sodir bo‘lmadi. Hamma negadir kular, tuzukroq nishonlay olmadik ham. Bunaqa alfozda gol urganimizga ishonmayotgandik. Shundan so‘ng maydon markazida sheriklarimga qaradim va dedim: «Endi ularning hech qanday hujumi o‘tmaydi».

Braziliyada shunaqa gap bor – «eshiklar yopiladi».

Oxirgi daqiqalarda maydonning biz tomonida Messiga to‘pni oshirishdi. Miyamda bitta o‘y aylanardi – «yo‘q, iltimos, kim bo‘lsayam, bu safar Messi bo‘lmasin». Ammo bu safar men oyog‘imni qo‘ydim va to‘pni egalladim. Orqamdan oyog‘imni bosib olganini his qildim, lekin tamom, hakam hushtakni chaldi. Biz uddaladik.

Finaldan so‘ng, barchasini to‘liq his qilish uchun biroz vaqt ham kerak bo‘ldi. Hatto Chempionlar Ligasi medalini Braziliyaga olib borib hammaga maqtanayotgan paytimda ham barchasi chindan ham sodir bo‘lganiga ishonqiramayotgandim. Bu sovrin hamma uchun juda muhim edi. Tarkibdagi futbolchilar, klubning o‘zi ham anchadan beri katta sovrin yuta olmayotgandi. Bir yil oldin «Real»dan uchralgan mag‘lubiyatdan so‘ng, klub va muxlislar uchun bu eng ahamiyatli g‘alaba edi.

Klubga kelganimda jamoa 28 yildan buyon Angliyada chempion bo‘la olmayotgan, 13 yildan beri esa Chempionlar Ligasi g‘olibligini qo‘lga kiritmagandi. Olti yildan buyon umuman hech qanday sovrin yutilmagandi. Bularning barchasini o‘zgartirgan tarixiy jamoaning bir parchasi bo‘lish – juda muhim his.

Chempionlar Ligasidagi g‘alabani butun shahar shunday nishonlagandiki, og‘zim ochilib qolgan. «Bu hali holvasi, agar Premer Ligani yutsangiz, bundan badtar bo‘ladi» deyishdi menga. Afsuski, kovid tufayli, Angliyadagi g‘alabamizni ko‘ngildagidek nishonlay olmadik.

Bu mavsum muvaffaqiyatsiz kechdi, ammo so‘nggi yillarda hammamiz birgalikda bir tarix yozdik. Bundan faxrlanaman.

Endi men otaman. Uyimda kichik «skauzer» ulg‘aymoqda. Uni bir kun kelib «Enfild»ga olib borishni, bir vaqtlar menda bo‘lgan hayronlik hislari bilan tribunani kuzatishini sabrsizlik bilan kutyapman.

Muxlislardan minnatdorman.  

Eng qiyin paytlarda ham yonimizdasiz.

Sizlarni eshitamiz. Sizlarni his qilamiz.

Biz oldinga borishda davom etamiz, zero bu yo‘lda bizni quvvatlashingizni bilib turamiz.

Biz to o‘sha kungacha, yana butun shaharni baxtga to‘ldiradigan kungacha, o‘sha kun uchun kurashishda davom etamiz.

Fabino

Mavzuga oid