Путин билан Аляскада учрашадиган Трамп ва тинчлик ҳақида келишиб олган Ереван ва Боку — кун дайжести

Ўтган кун давомида жаҳонда рўй берган энг асосий воқеа ва янгиликлар шарҳи билан кундалик хабарномада таништирамиз.

{Yii::t(}

Ўтказиб юбориш 6s

Ўтказиб юбориш

Трамп 15 август куни Аляскада Путин билан учрашишини эълон қилди

АҚШ президенти Доналд Трамп 15 август куни Аляскада Россия етакчиси Владимир Путин билан учрашишини маълум қилди. Тегишли хабар Truth Social ижтимоий тармоғида эълон қилинди.

«Мен, Америка Қўшма Штатлари президенти ва Россия президенти Владимир Путин ўртасидаги узоқ кутилган учрашув келаси жума, 2025 йил 15 август, Аляска буюк штатида бўлиб ўтади. Қўшимча тафсилотлар кейинроқ эълон қилинади», деб ёзган у. Бундан бироз олдин Трамп Оқ уйда журналистлар саволларига жавоб берар экан, Россия ва Украина ўртасидаги потенциал тинчлик келишуви қандайдир «ҳудуд алмашинуви»ни ўз ичига олишини айтди. «Ўзаро манфаат учун қандайдир ҳудудлар алмашинуви бўлади... Нимадир қайтарамиз, нимадир алмаштирамиз», — деди у ва яқин орада бу борада аниқ суҳбат бўлишини қўшимча қилди.

Россия президенти ёрдамчиси Юрий Ушаков Доналд Трамп ва Владимир Путин учрашуви 15 август куни Американинг Аляска штатида бўлиб ўтишини тасдиқлади. Россия ва АҚШ яқин қўшнилар, шунинг учун Путин ва Трамп ўртасидаги учрашув Аляскада бўлиб ўтиши мантиқан тўғри келади, деб ёзади РИА "Новости" Россия давлат ахборот агентлиги Ушаков сўзларига асосланиб. Учрашувга тайёргарлик осон жараён бўлмайди, лекин томонлар бу борада фаол ишлайди, деди Ушаков.

«Москва ва Вашингтон, албатта, яқин бир неча кунни Аляскадаги саммитнинг амалий ва сиёсий параметрларини энг фаол ва жадал ривожлантиришга бағишлайди. Ва бу, афтидан, осон жараён бўлмайди, лекин биз бу борада фаол ва жадал ишлаймиз», — дея Ушаков сўзларидан иқтибос келтиради "Интерфакс" агентлиги.

Ушаковнинг сўзларига кўра, президентлар асосий эътиборни Украинадаги урушни узоқ муддатли тартибга солишга қаратади. Аляскадаги музокаралардан сўнг Путин ва Трампнинг навбатдаги учрашуви Россия ҳудудида бўлиб ўтиши мумкин — «тегишли таклиф аллақачон АҚШ президентига етказилган», дея қўшимча қилди Россия давлати раҳбарининг ёрдамчиси.

Ереван ва Боку ҳарбий ҳаракатларни тўхтатишга келишиб олди

Озарбойжон президенти Илҳом Алиев ва Арманистон бош вазири Никол Пашинян Доналд Трамп иштирокида ҳарбий ҳаракатларни тўхтатиш ҳақидаги келишувни имзолади. Маросим етакчилар саммити ўтган Оқ уйда бўлиб ўтди.

«Кўп вақт ўтди — 35 йиллик уруш, энди эса улар дўст. Ва улар узоқ вақт дўст бўлади», — деди Трамп ва «Арманистон ва Озарбойжон ўртасидаги бу тарихий тинчлик саммити учун барчани Оқ уйда кутиб олиш шараф» эканлигини айтди. «Арманистон ва Озарбойжон барча ҳарбий ҳаракатларни бутунлай тўхтатиш, савдо, туризм ва дипломатик алоқаларни ўрнатиш, бир-бирининг суверенитети ва ҳудудий яхлитлигини ҳурмат қилиш мажбуриятини олади», деди Оқ уй раҳбари.

У Озарбойжон билан ҳарбий ҳамкорликка қўйилган чекловлар бекор қилаётганини қўшимча қилди. Ҳужжат Трамп, унинг фикрича, тинчлик учун Нобел мукофоти билан тақдирланиши керак бўлган ташаббуслар рўйхатига қўшимча бўлди.

«Кўплаб етакчилар урушни тугатишга ҳаракат қилди, аммо «ТРАМП» пайдо бўлмагунча, муваффақиятга эришмади», — деб ёзди у Truth Social ижтимоий тармоғида.

Алиев қўшма мурожаатни истисно этмади. «Эҳтимол, биз бош вазир Пашинян билан Нобел қўмитасига президент Трампга тинчлик бўйича Нобел мукофотини бериш сўрови билан қўшма мурожаат юборишга рози бўламиз», — деди у.

Пашинян уни қўллаб-қувватлади: «Президент Трампни тинчлик учун Нобел мукофотига лойиқ деб ҳисоблайман ва биз бу позицияни ҳимоя қиламиз ва уни илгари сурамиз».

Путин Уиткофф билан учрашгандан сўнг 6 давлат раҳбарига қўнғироқ қилди

Россия президенти Владимир Путин Москвада АҚШ президентининг махсус вакили Стивен Уиткофф билан Украинадаги урушни тартибга солиш бўйича олиб борилган музокараларни етти давлат, жумладан Хитой, Ҳиндистон ва Ўзбекистон раҳбарлари билан муҳокама қилди. Биргина 8 август, жума куни Путин Хитой раҳбари Си Жинпинг, Ҳиндистон бош вазири Нарендра Моди, Ўзбекистон президенти Шавкат Мирзиёев, Беларус ва Қозоғистон президентлари Александр Лукашенко ва Қосим-Жўмарт Тўқаевга қўнғироқ қилди, дея хабар беради Кремл ва Россия президенти мулоқот қилган давлатлар раҳбарлари матбуот хизматлари.

Бир кун аввал Путин Жанубий Африка Республикаси президенти Сирил Рамафосага қўнғироқ қилиб, БАА президенти Муҳаммад бин Зоид Ол Наҳаёнга Кремлни кўрсатди. Бундан ташқари, Россия президенти Россия Хавфсизлик кенгашининг доимий аъзолари билан учрашув ўтказди, дея хабар беради Кремл сайти.

Путиннинг Уиткофф билан учрашувидан сўнг Москва ва Вашингтон Путин ва АҚШ президенти Доналд Трамп ўртасидаги шахсий учрашувга тайёргарлик кўришини маълум қилди. Тахминларга кўра, томонлар Россиянинг Украинага қарши агрессив урушини тугатиш шартларини муҳокама қилишга тайёр. Учрашув келаси ҳафтада бўлиб ўтиши мумкин.

Қозоғистонда биринчи АЭС қурилиши расман бошланди

Алмати вилоятидаги Улкен қишлоғи яқинида Қозоғистон тарихидаги биринчи атом электр станцияси қурилишини бошлаш маросими бўлиб ўтди, деб хабар берди Kazinform.

Тантанали тадбирда Қозоғистон Атом энергияси агентлиги раҳбари Алмасадам Сатқалиев, «Росатом» давлат корпорацияси бош директори Алексей Лихачёв ва бошқа расмийлар иштирок этди.

Қурилиш майдончасига махсус жиҳозлар келтирилиб, Нововоронеж атом электр станциясининг макети ҳам ўрнатилди. Қайд қилинишича, Қозоғистонда қуриладиган станция ҳам шу моделга ўхшаш бўлади.

Тупроқ намуналарини олиш маросими ўтказилган жойда ҳам бурғилаш ишлари бошланди. Олинган намуналар тадқиқот учун Россия томонига топширилди.

Қозоғистонда биринчи атом электр станцияси қурилишини якунлаш 2035-2036 йилларга мўлжалланган.

Қирғизистон президенти ОАВ тўғрисидаги баҳсли қонунни имзолади

Қирғизистон президенти Садир Жапаров «Оммавий ахборот воситалари тўғрисида»ги қонунни имзолади, у, хусусан, чет элликларга маҳаллий медиа компанияларнинг 35 фоиздан ортиқ акцияларига эгалик қилиш ва уларни бошқаришни тақиқлайди. Ҳужжат қабул қилинганлиги ҳақидаги хабар давлат раҳбари сайтида эълон қилинди.

Чет элликлар учун чекловлардан ташқари, қонун, хусусан, қуйидагиларни назарда тутади:

барча рақамли платформаларни, шу жумладан веб-сайтлар ва блогларни оммавий ахборот воситаси (ОАВ) сифатида Адлия вазирлигининг махсус реестрида мажбурий рўйхатдан ўтказиш;

оммавий ахборот воситаларини рўйхатга олиш, қайта рўйхатдан ўтказиш ва фаолиятини тугатиш тартибини белгилаш бўйича вазирлар маҳкамасининг мутлақ ваколатлари;

мансабдор шахсларнинг оммавий ахборот воситалари фаолиятига аралашувини истисно қилган ҳолда, «цензурани қатъий тақиқлаш»;

оммавий ахборот воситаларининг ахборот манбасини сир сақлаш ҳуқуқи, тегишли ишни кўраётган суддан сўров келиб тушган ҳоллар бундан мустасно.