Мадридда яна айирмачиларга амнистия берилишига қарши намойиш ўтказилди

Мадридда 8 ноябр, сешанба куни бир неча минг киши Испания бош вазири вазифасини бажарувчи Педро Санчеснинг каталониялик бўлгинчиларга амнистия қўллаш режаларига қарши такрорий норозилик намойишида қатнашиш учун Испания социалистик ишчилар партияси (ИСИП) қароргоҳига келди. Dpa маълумотларига кўра, намойишчилар ва полиция ўртасида тўқнашувлар бўлган. 

Айрим намойишчилар полицияга тош ва бошқа нарсаларни улоқтирган. Қайд этилишича, улар орасида ўнг экстремистлар ҳам бўлиши мумкин, бундан ташқари, намойиш пайтида Франко диктатураси давридаги байроқлар кузатилган, иштирокчиларнинг бир қисми эса Гитлерга ўхшаб, ўнг қўлларини кўтарган. Полиция кўздан ёш оқизувчи газ ва таёқлар билан жавоб берди. ОАВ хабарларига кўра, камида олти намойишчи ва бир полициячи енгил яраланган, уч киши ҳибсга олинган. 

Испаниядаги сайловлардан кейин коалиция тузиш билан боғлиқ муаммолар 

Аввалроқ, 29 октябр куни Мадридда «Амнистия ва Санчеснинг давлат тўнтаришига қарши!» шиори остида норозилик митинги бўлиб ўтган эди. Мадридда 100 мингга яқин одам Испания бош вазири вазифасини бажарувчи Педро Санчеснинг Каталония айирмачиларига амнистия қўллаш режаларига қарши норозилик билдириш учун йиғилганди. Митингни ўнг қанот популистик партияси - Vox’га яқин жамғарма уюштирган, унинг раҳбари Сантяго Абаскал ҳам митингда иштирок этган. Худди шу акция Мадридда 24 сентябр куни бўлиб ўтган, ўшанда митингга 40 мингга яқин одам келганди. 8 октябр куни Барселонада минтақанинг Испаниядан ажралиб чиқишига қарши курашиш мақсадида ташкил этилган «Каталония фуқаролик жамияти» ташкилоти томонидан каталониялик сепаратистларнинг амнистиясига қарши акция ташкил этилди. 

Норозиликларнинг сабаби - ИСИПга раҳбарлик қилаётган Испания бош вазири вазифасини бажарувчи Педро Санчес ҳукмрон коалицияни тузиш учун каталониялик айирмачиларга амнистия беришни режалаштирмоқда, унга қирол Филипп VI томонидан бундай вазифа юклатилган, бироқ у Каталония учун мустақилликка эришмоқчи бўлган ва 2017 йилда Каталония суверенитетини эълон қилишга уринган айирмачи сиёсатчиларга амнистия берилишини талаб қилаётган «Каталония сўл республикачилари» партияси кўмагисиз буни уддалай олмайди. 

Сайловда ғалаба қозонган консерваторлар коалиция туза олмади

Испанияда 23 июл куни бўлиб ўтган парламент сайловлари натижаси бўйича ҳукмрон коалиция тузилмади. Санчес бошчилигидаги Испания Социалистик ишчилар партияси иккинчи ўринни эгаллади ва биринчиликни Халқ партиясидан консерваторларга бой берди. Қирол Филипп VI Халқ партияси етакчиси Алберто Нунес Фейхоога коалиция тузишни ишониб топширди, бироқ унинг номзоди парламент қуйи палатаси томонидан рад этилди. Энди Санчесга коалиция тузиш вазифаси қўйилган. Коалиция 27 ноябргача тузилиши керак, агар Санчес муваффақиятсизликка учраса, 14 январда қайта парламент сайловлари ўтказилади.

Каталония мустақиллигини эълон қилишга уриниш 

11 сентябр куни Барселонада 100 мингдан ортиқ одам Каталониянинг мустақиллиги учун митингга чиқди. Бу куни анъанавий равишда сиёсий ҳаракатлар билан бирга кечадиган, мустақилликни йўқотиш хотирасига бағишланган Каталония миллий куни нишонланади. Каталония Испаниянинг янги ҳукуматини шакллантиришда минтақа партияларининг бирданига ортган роли тақдим этган имкониятни қўлдан бой бермаслиги керак, деди Каталония минтақавий ҳукумати раҳбари Пере Арагонес.

2017 йилда Каталония ҳукумати Испаниядан ажралиб чиқиш бўйича референдум ўтказди, Мадрид буни конституцияга зид деб эълон қилди. Референдумдан 10 кун ўтиб, ўша пайтда Карлес Пучдемон бошчилигидаги минтақа ҳукумати мустақиллик ҳақидаги ҳужжатни қабул қилди. Аммо мустақилликни эълон қилишга уриниш муваффақиятсизликка учради. 2019 йил октябр ойида Испания Олий суди каталониялик тўққиз нафар сиёсатчи ва жамоат арбобини 13 йилдан 9 йилгача қамоқ жазосига, яна бир қанчасини жарима жазосига ҳукм қилди. 2021 йилда Педро Санчес бошчилигидаги ҳукумат қамоқ жазосини ўтаётган каталониялик сепаратистларни афв этишга қарор қилди. 

Айни вақтда, Карлес Пучдемон жиноий жавобгарликка тортилмаслик учун Белгияга қочиб кетган. Ҳозир у ҳам амнистия бўйича музокараларда қатнашмоқда. Испаниянинг консерватив мухолифати бу фикрни рад этяпти.