Жаҳон | 09:51 / 04.09.2024
1940
5 дақиқада ўқилади

Гросси: АЭС ҳеч қачон ҳарбий нишонга айланмаслиги керак

АЭХА раҳбари Киевда Зеленский билан учрашиб, Украинанинг ядровий хавфсизлигини таъминлашда ёрдамни кенгайтиришга ваъда берди.

Фото: Ukraine Presidency/Ukrainian Pre/Planet Pix/ZUMAPRESS/picture allianc

Атом электр станциялари (АЭС) ҳеч қачон ҳарбий нишонга айланмаслиги керак. Бу ҳақда 3 сентябр, сешанба куни Атом энергияси бўйича халқаро агентлик (АЭХА) бош директори Рафаэл Гросси Киевда Украина президенти Володимир Зеленский билан музокаралар якунлари бўйича ўтказилган матбуот анжуманида DW саволига жавоб берар экан айтиб ўтди.

«Атом электр станцияларига ҳеч қачон, ҳеч қандай шароитда ва улар жойлашган давлат ёки жойдан қатъи назар, ҳужум қилинмаслиги ёки улар ҳарбий нишонга айланмаслиги керак. Бу ҳамма учун амал қиладиган умумий тамойил», - дейди Гросси.

Шу билан бирга, АЭХА раҳбари Курск ва Запорижжя атом электр станцияларида (ЗАЭС) содир бўлаётган воқеаларни солиштирмаслигини таъкидлади.

Унинг сўзларига кўра, Запорижжя АЭСдаги вазиятни «жуда мўрт» деб таърифлаш мумкин, чунки у ҳар қандай вақтда, жумладан, дрон зарбалари туфайли ҳам бузилиши мумкин. Гроссининг Запорижжя вилоятига ташрифи чоғида станциянинг совитиш тизимларини энергия билан таъминлашга эътибор қаратилиши керак.

«Энергоатом»: Россия қўшинлари Запорижжя АЭС электр таъминоти линиясига зарар етказди 

2 сентябр куни Россиянинг Украинани навбатдаги оммавий ўққа тутиши натижасида эгаллаб олинган Запорижжя атом электр станциясида (ЗАЭС) Украина энергетика тизимидан келувчи электр узатиш линияларидан бири шикастланган. Бу ҳақда 3 сентябр куни «Энергоатом» Украина компанияси матбуот хизмати маълум қилди. «Иккинчи линия шикастланган тақдирда, Запорижжя АЭСининг реактор ядролари ва ёнилғи сақлаш ҳавзаларини совитадиган насосларга ташқи қувват йўқолиши сабабли фавқулодда вазият юзага келади», дейилади хабарда.

Компания матбуот хизматининг аниқлик киритишича, Россия қўшинлари томонидан объектни қайта-қайта ўққа тутиши таҳдиди туфайли украиналик мутахассислар ҳозирча шикастланган жойни кўздан кечириб, электр тармоғини таъмирлаш ишларини бошлай олмаяпти. «Мутахассисларга хавфсизлик кафолатлангандан сўнг, линия таъмирланади», - дея аниқлик киритди «Энергоатом» ва айни пайтда Запорижжяя АЭС Украина энергетика тизимига фақат битта электр линияси орқали уланганлигини таъкидлади, бу эса атом станцияси юқори хавф зонасида эканлигини билдиради.

Запорижжя АЭС 2022 йилдан бери совуқ ўчириш режимида 
 
Запорожжя АЭС Европадаги энг йирик атом электр станциясидир. Россиянинг Украинага ҳарбий ҳужуми бошланганидан сўнг у рус қўшинлари томонидан эгаллаб олинди ва у бир неча марта учувчисиз учоқлардан ҳужумга дучор бўлди ҳамда ўққа тутилди. Москва ва Киев бунда бир-бирини айбламоқда. АЭХА Запорижжя АЭСда «ядро хавфсизлигининг барча устунлари» йўқ қилинаётганини бир неча бор таъкидлаган.

Россия қўлига ўтгандан бери Запорижжя атом электр станцияси ўз ҳудудидан ташқаридаги электр узатиш линиялари шикастлангани учун камида саккиз марта қувватини йўқотди. Ўчириш вақтида ядро ёқилғисининг реакторларда ва совитиш ҳавзаларида хавфсиз ҳолатда сақланишига таҳдид мавжуд. Станция 2022 йил 11 сентябрдан бери электр энергияси ишлаб чиқармайди. Олтита ЗАЭС реакторининг ҳаммаси совуқ ўчириш режимида. 

Россия Украинадаги АЭС ишини тўхтатиб қўйишга уринди - Ермак 

29 август куни Украина президенти девони раҳбари Андрей Ермак хабар беришича, Россия ҳужуми пайтидаги шикастланиш натижасида тўртта атом электр станцияси электр таъминотисиз қолди. Унинг сўзларига кўра, Россия «дунёга ядровий фалокат билан таҳдид қилмоқда».

Бир кун аввал Украина расмийлари Атом энергияси бўйича халқаро агентликка (АЭХА) 26 август куни Россия қўшинлари Украинага ракета ва учувчисиз учоқлар билан катта ҳужум уюштирганида, Украина атом электр станцияларининг бир нечта энергоблоклари электр тармоғидан узилганини маълум қилган эди. Уларга кўра, Ровен АЭСнинг биринчи, учинчи ва тўртинчи энергоблоклари электр тармоғидан узилган. Бундан ташқари, дастлаб Жанубий Украина атом электр станциясининг қуввати қисқартирилди, кейин Украина миллий энергетика тизимидаги тебранишлар туфайли ушбу станциянинг учинчи энергия блоки ўчирилди.

Мавзуга оид