Соғлом ҳаёт | 17:58 / 30.09.2025
24731
5 дақиқада ўқилади

​​​​​​​Ҳар куни амал қилсангиз, ҳаётингизни яхши томонга ўзгартирувчи 5 одат

Инсонларни олдинга етаклайдиган куч майда, лекин мунтазам такрорланадиган одатлардир. Доимий бажарадиган иш-ҳаракатингиз соғлиғингиз, кайфиятингиз, муносабатларингиз ва ҳатто келажакдаги муваффақиятларингизни ҳам белгилаб беради. Қуйида мунтазам амал қилсангиз, ҳаётингизни ижобий томонга ўзгартирувчи 5 одат ҳақида маълумотларни тақдим этамиз.

Фото: AP

Кунни онгли бошланг

Ҳар тонг биз учун янги имкониятдир. Уни қандай бошлашимиз кунимизнинг қолган қисмига ҳам таъсир қилади. Шунинг учун тонгги вақтни шошилмасдан, хотиржам ва онгли тарзда ўтказиш муҳим. Эрта уйғониб, чуқур нафас олинг. Сўнг бир стакан илиқ сув ичинг — бу организмни уйғотади, ички аъзоларга фойда беради ва ўзингизни енгилроқ ҳис қиласиз.

Кейин эса бир неча дақиқа шукр қилиш учун вақт ажратинг. Ҳаётингиздаги яхши нарсаларни эслаб, миннатдорлик билдириш руҳингизни кўтаради ва кайфиятингизни яхшилайди. Агар имкон бўлса, қисқа машқлар ҳам қилинг, бу сизга тетиклик бағишлайди. Энг муҳими, уйғонгач, дарров телефонга қараманг. Аввал ўзингизга вақт ажратинг, кайфиятингизни яхшиланг. Шунда кунингиз енгил, самарали ва баракали ўтади.

Билимга сармоя қилинг

Билим учун вақт сарфлаш – фойдали сармоя. У ҳеч қачон қадрсизланмайди. Ҳар куни янги нарса ўрганиш учун озроқ вақт ажратсангиз ҳам, бу сизни аста-секин бошқалардан бир қадам олдинга олиб чиқади. Масалан, ҳар куни 20 дақиқа китоб ўқисангиз, йилига бу қуйидагича бўлади: 20 × 365 = 7 300 дақиқа, яъни 7 300 ÷ 60 = 121 соат 40 дақиқа атрофида билим оласиз. Бу — бир йилда 120 соатдан ортиқ ўқиш демак. Шу вақт ичида сизда кўплаб янги ғоялар, тушунчалар ёки кўникмалар ҳосил бўлади.

Қандай бошлаш мумкин? Аввало, ўз мақсадингизни аниқланг: қайси соҳа бўйича билимингизни оширмоқчисиз — касбий, шахсий ривожланиш ёки шунчаки қизиқиш учун. Кейин ҳар куни аниқ вақтда 20 дақиқа ажратинг: тонгда бир финжон чой билан, тушликдан кейин ёки кечқурун ётишдан олдин. Билимни яхшироқ ўзлаштириш учун фаоллик керак. Ўқиб бўлганингиздан сўнг 2–3 та асосий фикрни ёзиб қўйинг ёки ўрганилганини қисқача такрорланг. Бошқаларга ўргатиш ёки машқ қилиб кўриш эсдан чиқмасликка ёрдам беради.

Жисмоний фаол бўлинг

Ҳар қандай жисмоний ҳаракат нафақат танани, балки руҳни ҳам қувватлантиради. Спорт залига бориш шарт эмас — оддий юриш, зинадан тушиб-чиқиш ёки уйда бажариладиган энг содда машқлар ҳам танангизга фойда беради. Ҳаракат қилганингиз сари қон айланиши яхшиланади, энергия кўпаяди ва кайфият кўтарилади.

Машқларни бажариш пайтида организм “бахт гармонлари” деб аталадиган эндорфинларни ажратади. Шу боис бадантарбия қилган одам ўзини енгил, тетик ва ижобий руҳда ҳис қилади. Бундан ташқари, жисмоний фаоллик чарчоқни камайтиради, уйқу сифатини яхшилайди ва асабийликни камайтиради.

Ҳар куни 15–20 дақиқа вақт ажратиб, оддий машқлар қилишингиз кифоя. Масалан, тонгда қисқа чўзилиш машқлари, тушдан кейин 10 дақиқа тез юриш ёки кечқурун мусиқага мос рақс қилиш ҳам фойдали. Муҳими — мунтазамлик. Кичик қадамлар катта натижага олиб келади.

Режа билан иш тутинг

Кунингизни тартибли ўтказиш учун режа тузиш жуда муҳим. Тонгда ўтириб, энг муҳим учта ишни ёзиб қўйинг ва ҳаракатларингизни айнан шу вазифалардан бошланг. Шунда сиз майда-чуйда ишларга чалғимасдан, куннинг асосий мақсадларини бажарган бўласиз.

Режалилик одамни чарчатмайди, аксинча енгиллик беради. Чунки кун давомида нима қилиш кераклиги аниқ бўлади, вақтни беҳуда сарфлаш камаяди. Сиз ўзингизни тартибли, назоратда ва самарали ҳис қиласиз.

Соғлом таомланинг

Биз ҳар куни танлаган овқатимиз билан ўз саломатлигимизни бошқарамиз. Тўғри овқатланиш организм учун шифо бўлиши мумкин, нотўғри танлов эса танага аста-секин зарар келтиради. Шакар, газли ичимликлар ва қайта ишланган таомларни кўп истеъмол қилиш ортиқча вазн, юрак-қон томир касалликлари ва бошқа муаммоларга сабаб бўлади. Шу сабабли, иложи борича табиий ва фойдали маҳсулотларни танлаш керак. Рационда мева ва сабзавотларни кўпайтириш танага керакли витамин ва минералларни беради, иммунитетни кучайтиради. Сув ичишни одат қилинг — бу организмни тозалайди, терининг соғлом кўриниши ва умумий тетикликка ёрдам беради.

Соғлом овқатланиш оддий одатларни шакллантиришдан бошланади. Масалан, ширинлик ўрнига мева танлаш, фаст фуд ўрнига уйда тайёрланган таом ейиш, газли ичимлик ўрнига оддий сув ичиш. Кичик ўзгаришлар катта натижа беради.

Мавзуга оид