Путинга «овозини кўтарган» Трамп, Кремлга борган Жўланий — ҳафта дайжести

Ассалому алайкум, азизлар. Бугун, 19 октябр, якшанба. Биз кеча, 18 октябр куни Самарқандда шаҳримиз кунини нишонладик. Янги ижтимоий объектлар очилди, катта футбол учрашуви ўтказилди, ҳамма ерда байрам бўлди. Одатда одамларимиз кўп расмий байрамларни шунчаки дам олиш куни сифатида ўтказишади, лекин Самарқандда шаҳар кунини ўзгача кутиб олишади. Чунки кўҳна Самарқанд яхши кўришга муносиб, ажойиб, романтик шаҳар.

{Yii::t(}

Ўтказиб юбориш 6s

Ўтказиб юбориш

Охирги вақтларда бир туннел қурилиши чўзилиб кетгани, баъзи кўчаларда бир томонлама ҳаракат ташкил қилингани сабаб юзага келаётган тирбандликларни ҳисобга олмаса, шаҳримизда ҳаёт сезиларли яхшиланмоқда. Савдо марказлари, дўконлар, бозорларда одамлар кўп-кўп савдо қилаётганини кўрсам, жуда хурсанд бўламан. Чунки одамларимизда харид қобилияти ошмоқда. Бу гапни бутун Ўзбекистон ҳақида айтсак бўлади. Барча шаҳарларимиз бундан-да обод бўлаверсин. «Дом»лар камроқ қурилиб, кўпроқ хиёбонлар, ижтимоий объектлар очилсин. Биз доимгидек ҳафта давомида дунёда содир бўлган энг муҳим воқеаларни биргаликда эслаймиз.

Сулҳ амалда (ҳозирча)

Олдинги ҳафта Исроил ва ҲАМАС АҚШ президенти Трампнинг босими билан Ғазода ўт очишни тўхтатиш бўйича келишувга эришганди. Орадан бир ҳафта ўтди, ҳозирча икки томон ҳам келишувни бузгани йўқ. ҲАМАС Исроилга тирик қолган йигирма асирни қайтариб бўлди. Бироқ ўлиб қолган асирлар жасадини қайтариш муаммо бўлмоқда. ҲАМАС биринчи партияда Исроилга қайтарган тўрт асир жасадидан бири исроиллик эмас, ғазолик одамга тегишли бўлиб чиқди.

ҲАМАС қолган жасадларни қайтариш учун махсус техника керак бўлиши, гуруҳ қўлида бор барча жасадларни қайтариб бўлганини маълум қилди. АҚШ ва Исроил ҲАМАСга жасадларни қайтармаса, урушни қайталаш билан таҳдид қилди. Ҳозирча бу тортишув таҳдид билан чекланди. Балки Исроил махсус ҳарбий техникалари билан жасадларни топишга ёрдам берар.

Жўланий Кремлда

Суриянинг ўтиш давридаги президенти Аҳмад аш-Шаръа ҳафта давомида Москвага бориб, Путин билан учрашди. Жанговар номи Абу Муҳаммад ал Жўланий бўлган собиқ қўмондон охирги йилларда дунё сиёсатидаги энг уникал давлат раҳбари. Ахир яқингача америкаликлар унинг калласи учун фалон миллион доллар пул таклиф қилаётганди. Жиҳодчи гуруҳлар ёрдамида диктатор Асадни ағдарган Жўланий қора рўйхатдан чиқиб, катта одам бўлиб кетди: Трамп билан, Путин билан кўришди.

Қўл остидаги гуруҳлар Россияга ўзгача нафрат билан Башар Асадни ағдаргани ҳисобга олинса, унинг Кремлга бориши ўзгача воқеа бўлди. Жўланийнинг окопдаги қуролдошлари унинг Путин билан учрашувига қандай муносабат билдирар экан, шунга қизиқяпман.

Хуллас, Жўланий Кремлга ағдарилганидан кейин хотин бола-чақасини олиб Москвага қочган Башар Асадни сўраб боргани айтилмоқда. Лекин мен бунга ишонмайман. Чунки Владимир Путин ҳеч қачон унинг давлатида жон сақлаш учун қочиб борган қайсидир давлат раҳбарини топширмаслигини билиш учун президент бўлиш шарт эмас.

Ташрифда катта эҳтимол Россиянинг Суриядаги ҳарбий базасини сақлаб қолиш масаласи муҳокама қилинган. Балки эвазига Асаднинг қанчадир миқдордаги ўмарган пулларини олиш мақсад қилингандир. Умуман олганда, Жўланийнинг Кремлга боришининг ўзи жиддий воқеа бўлди.

Трамп Зеленский билан кўришди

Ҳафта давомида Украина президенти Володимир Зеленский Вашингтонда Доналд Трамп билан кўришди. Энди бу икки сиёсатчи учрашганидан кейин улар урушдими, йўқми деган саволга жавоб беришга мажбурмиз. Йўқ, бу гал Зеленский Оқ уйда тўполон кўтармади. Икки етакчи Украинага олис масофага учадиган Tomahawk ракетасини бериш масаласини муҳокама қилган. Афтидан, Трамп Киевга ҳозирча бу жиддий қуролни бера олмаслигини тушунтирган.

Зеленский учрашувдан кейин журналистлар билан гаплашиб, шунга ишора қиладиган гап айтди. Шунингдек, Зеленский улар Путин билан бир-биридан нафратланишини айтди. «Бошқача бўлиши мумкинми?» деди Украина президенти. Йўқ, бошқача бўлиши мумкин эмас, жаноб Зеленский.

Иккинчи уриниш

Зеленский билан учрашув куни Трамп кейинроқ Россия президенти Путин билан ҳам учрашиши маълум бўлди. Улар иштирокидаги иккинчи учрашув Путиннинг дўсти Виктор Орбан бошчилигидаги Можаристонда бўлади.

Трамп ва Путин республикачи АҚШ президентлигига қайтганидан кейин илк марта Аляскада учрашган, ўша суҳбатдан ҳеч қандай наф чиқмаганди. Афтидан, Трамп иккинчи учрашувда энди Путинга босим қилмоқчи кўринади.

Ҳафта муҳокамаси: Tomahawk нимани ўзгартиради?

Трамп Зеленскийни Вашингтонга чақириб Киевга Tomahawk ракетасини бериш-бермасликни очиқ муҳокама қилгани, кейинроқ Путин билан кўришмоқчи эканининг сабабини тахмин қилиш мумкин. Менимча, Трамп шу тариқа Путинга намойишкорона тарзда охирги огоҳлантириш берди. Жаноб Путин, агар бизнинг шартга кўнмасангиз, Украинага жиддий қурол берамиз, дегандек.

Зеленский ҳам Вашингтонга сафари давомида Трампдан бу қўрқинчи қуролни олиб қайтолмаслигини билган, лекин Киев ҳозир ҳар қандай кичик имкониятдан фойдаланишга ҳаракат қилмоқда.

Хўш, ўзи бу Tomahawk ракеталари жанг майдонида ниманидир ўзгартириши мумкинми? Ҳудудий масалада кўп нарсани ҳал қилолмайди. Украина 3-4 та шунақа ракетадан Россияга отса, Донбассни озод қилолмайди. Лекин стратегик жиҳатдан бу қуролнинг Россияга нисбатан ишлатилиши вазиятни ўзгартиради. Москва катта эҳтимол Трамп маъмурияти билан алоқани узади, Трампга ҳам Байденга бўлгани каби ёв қараш бошланади. Ва Трамп жуда кескин қарорлар қабул қила олишини билган Москва чиндан урушга нисбатан қарашини ўзгартириши мумкин.

Гиркиннинг ҳасрати

Игор Стрелков деган одам эсингизда бўлса керак. Уруш бошида бу одам ҳақида кўп гапирардик. Пригожин порлаб чиқишидан аввал россиялик уруш тарафдорларининг юлдузи айнан Стрелков эди. У ўзини Украинага босқиннинг старт тугмасини босган одам деб ҳисоблайди. Чиндан унинг қўл остидаги ҳарбийлар 2014 йил Донбассдаги урушни бошлаб, чегарани биринчи кесиб ўтган.

Урушнинг фаол тарғиботчиси бўлган ФСБ истеъфодаги зобити Стрелков уруш давомида Кремлни кескин танқид қилгани фонида қамалганди. Стрелков қамоқдан туриб яқинларига уруш ҳақида хат ёзибди. Унинг айтишича, уруш давомида Украина кучайган, Россия эса орқага кетган, Россияда пул, аскарлар тугаяпти экан. Шунингдек, Стрелков «навбатдаги вайронага айланган шаҳарни эгаллаб душманни синдириш имконсизлиги, революция муқаррарлигини» айтган.

Мадурони ағдаришадими?

АҚШ президенти Доналд Трамп охирги вақтларда Венесуэла президенти Николас Мадурони ағдаришга жуда қизиқиб қолди. Америка нашрларининг ёзишича, Трамп Мадуро маъмурияти билан бирга ишлаб бўлмайди деган қарорга келиб, улар билан мулоқотни тўхтатишни буюрган. Шунингдек, Оқ уй Марказий разведка бошқармасига Венесуэлада президент Мадурога қарши махфий операциялар ўтказишга рухсат берган. NYT’га кўра, Трамп жамоаси МРБга исталган кўринишда, «ҳатто ўлим билан тугайдиган» операциялар ўтказишга ҳам рухсат берган.

АҚШ Венесуэла ҳукуматини наркотрафикка қарши курашмасликда айблайди. Яқинда америкалик ҳарбийлар денгизда бир қайиқни портлатиб, улар наркотик олиб кетаётганини билдирганди.

Бангладешда ўқитувчилар қўзғолони

Ҳафта давомида Бангладешда ўқитувчилар қўзғолон қилди. Тўрт кун давомида ўқитувчилар полиция истеҳкомини ёриб ўтиб, шаҳар марказида тўпланишди. Улар ҳукуматдан ўқитувчилар учун уй-жой сотиб олиш ва ижара олишда, шунингдек, тиббий хизматлар учун ёрдам беришни талаб қилган. Пойтахт Даккадан ташқари Бангладешдаги бошқа ҳудудларда ҳам ўқитувчилар иш ташлаш қилган.

Ҳафта миш-миши

Охирги вақтларда иқтисодий хабарлардан ҳам кўпроқ сиёсий инсайдлар ёзишга зўр бераётган Financial Times нашрининг ёзишича, Аляскадаги учрашув давомида АҚШ президенти Трамп Россия президенти Путинга овозини кўтарган ва учрашувни тугатиб кетмоқчи бўлган. Хабарда айтилишича, Трампга Путин унга ўрта асрда яшаган князлар ҳақида гапириб бергани ёқмаган экан. Путин Трампга тарих ҳақида ваъз ўқиганига шахсан мен ишондим.

Нашр суҳбатдошларига кўра, айнан Аляскадаги учрашув Трампнинг Путинга нисбатан фикри ўзгаришига сабаб бўлган. Трамп Путинга ўт очишни тўхтатиш эвазига санкциялари бекор қилиш таклифини билдирган, Путин рад этган.

Путин «руслар ва украинлар бир миллат экани» ҳақида анъанавий маърузасини бошлагач, Трамп овозини баландлатиб, бунақа давом этса, музокарани якунлашини айтган. Кейин барибир учрашув режадагидан аввалроқ якунланган, Трамп бирга тушлик қилиш режасини бекор қилган.

Ўткир Жалолхонов тайёрлади.

Тасвирчи ва монтаж устаси — Фахриддин Ҳотамов