Kun.uz sinfxonasi: nima uchun ingliz tilini butun dunyo tan olgan?

Atrofimizda til o‘rganuvchi kishilar, ayniqsa, yoshlar ko‘payib bormoqda. Qayerga qarasangiz, ingliz tilini o‘zlashtirish kurslari tashkil etilgani, o‘quv kurslariga taklif, e'lonlarga ko‘zingiz tushadi. Mahsulot yorlig‘ida, film yozuvlari, reklama pannolari, qo‘yinki, ko‘p joylarda inglizcha jumlani uchratamiz. Sizda nima uchun ingliz tili dunyodagi eng mashhur til, degan savol tug‘ilganmi? Buning sabablari ko‘p. Keling, shu haqida biroz so‘zlashaylik.

Tarixiy sabablar: Angliyaning yutuqlari

Bir davr lotin tili ilm-fan va siyosat tili sifatida e'zozlandi. Orada fransuz tili ham ana shunday maqomga ega bo‘ldi, 17-asrdan boshlab, Angliya dunyoning ko‘plab davlatlari ustidan hukmronlik o‘rnatdi va ingliz tili dengizlar osha savdo tiliga aylana boshladi. Barchaga mashhur Ost va Ist-Indiya kompaniyalari kirib borgan hududda aholi inglizcha yashash tarziga ko‘nika boshladi. Buning ketidan, bu davlatlar o‘rtasida hamdo‘stlik tuzilishi, Buyuk Britaniyaga katta harbiy salohiyatini yaratishga imkon berardi. 

Angliya tasarruf etgan davlatlarda xalqlar mustaqil bo‘la turib, ingliz tilini so‘zlashuv tili sifatida tan olgan. 

Amerikaning taraqqiy etishi

Birinchi Jahon urushini qarz beruvchi mamlakat yetakchilari sifatida boshlagan ingliz siyosatchilari urushdan so‘ng, qarzdor davlat boshqaruvchilariga aylandi. 20-asrning ikkinchi yarmida AQShning davri boshlandi. AQSh eng kuchli mamlakatga aylanib, o‘z mahsulotlari bilan jahon bozorlarini to‘ldirdi. U ham qachonlardir Angliya mustamlakasi bo‘lib, ozod yurt yaratgan kishilar mamlakati edi. Amerikada kompyuter va internet yaratilishi ingliz tilini butun yer shariga tarqalishiga olib keldi.

Okean ortidagi hayot tarzi butun dunyo aholisida havas uyg‘otib, amerikaliklarga yaqinroq bo‘lish uchun ko‘plar ingliz tilini o‘rgana boshladi.

Nima uchun bugun ingliz tili jahon tili hisoblanadi?

1. Ingliz tili – dunyo tili

Bugungi kunda, ingliz tili 500 milliondan ko‘proq kishining asosiy muloqot tili bo‘lib, yana 1 milliard 300 millionga yaqin inson uchun ikkinchi til hisoblanadi.

2. Ingliz tili – savdo va biznes tili

Dunyo bo‘ylab bitimlarning 90 foizi ingliz tilida tuziladi. Jahon moliyaviy fondlari va birjalari ingliz tilida faoliyat yuritadi. Yirik korporatsiyalar dunyoning har bir chekkasida ingliz tilidan foydalanadi. Garchi ingliz tilida so‘zlashmasa ham, xorijiy sarmoyadorlar uchun shu tilda takliflarni ifoda etish ancha qulay va soddaroq. 

3. Ingliz tili – ta'lim tili

Maktablarda chet tili sifatida, asosan, ingliz tili o‘rgatiladi. Dunyoning eng nufuzli oliygohlari qatorida turgan birinchi 10 ta universitet ham aynan ingliz tilida faoliyat yuritadi. Ingliz tilini bilish sifatli ta'lim olishga va obro‘li kasb egasi bo‘lishga imkon yaratadi.

 4. Ingliz tili – sayohatlar tili

Dunyoning qaysi mamlakatiga bormang, hamma joyda ingliz tilida sizni tushunishadi. Mahalliy aholi bilan aynan ingliz tilida muloqot qila olishingiz mumkin.

5. Ingliz tili – fan va texnika tili

Bugungi kunda ingliz tilida ko‘plab ilmiy ma'ruzalar, maqolalar, hisobotlar chop etiladi. Internet resurslarining 90 foizi ingliz tilida. Barcha sohalardagi ma'lumotlarning asosiy qismi birinchi bo‘lib ingliz tilida paydo bo‘ladi.

 6. Ingliz tili – yoshlarning tili

Inglizcha komediyalar, film, kitob va san'at asarlari dunyo yoshlari orasida juda mashhur. Amerikalik aktyorlar, qo‘shiqchilar, yozuvchilar millionlab yoshlarning qalbidan joy olishgan.

7. Ingliz tili – universal til

Ingliz tili jozibali, xushohang va o‘rganish uchun oson bo‘lgan til. Ingliz grammatikasi ancha sodda bo‘lib, so‘zlar bir biri bilan osongina bog‘lanadi hamda qisqa va aniq gaplar paydo qiladi. Axir xalqaro til murakkab bo‘lmasligi kerak-da.

Ingliz tili yana ko‘p yillar davomida xalqaro til bo‘lib qoladi. Ushbu tilni o‘rganishni xohlovchilar soni ham yildan-yilga ortaveradi. Kun.uz yangi loyihani ishga tushirib, bepul va onlayn ingliz tili darslarini taqdim etadi.