Jahon | 07:50 / 11.03.2023
10932
3 daqiqa o‘qiladi

Yevropa Ittifoqi Ukraina uchun o‘q-dorilar qayerdan olinishini ma’lum qildi

Yevropa Ittifoqi Ukrainaga yetishmayotgan o‘q-dorilarni qanday yetkazib berishni o‘ylab topdi. Reja yaqin vaqt ichida tasdiqlanadi: davlatlar o‘zlarida bo‘lgan hamma narsani Kiyevga o‘tkazishi, may oyi boshigacha yangi yetkazib berish bo‘yicha buyurtmalarni berishi kerak.

Foto: Reuters

10 mart, juma kuni Bryusselda bo‘lib o‘tgan brifingda Yevropa Ittifoqining yuqori martabali rasmiysi Ukrainaga 3-5 oylik urush uchun 1 million 155 kalibrli artilleriya snaryadlari yetarli bo‘lishi kerakligini aytdi. Bu Kiyevning ikki oy ichida bir million snaryad tugashi haqidagi rasmiy hisob-kitoblariga zid keladi. Yevropa Ittifoqi rasmiysining ta’kidlashicha, u Ukrainaning urush hozirgi bosqichidan juda tez chiqib ketishini hisobga oladi, bunda artilleriya hal qiluvchi rol o‘ynaydi. «Qurolli to‘qnashuvda ishtirok etayotgan tomon qanchalik ko‘p mudofaa pozitsiyasini egallasa, unga shuncha ko‘p snaryad kerak bo‘ladi. Biroq, jahon ko‘magi bilan Ukraina bu pozitsiyadan chiqadi», deb tushuntirdi u.

Ammo Ukraina o‘z ittifoqchilaridan olgan qurol tizimlari bilan qarshi hujumga kirishishidan oldin, unga zudlik bilan o‘q-dorilar kerak. Yevropa Ittifoqi mamlakatlarida qancha zaxira borligi noma’lum, chunki bu maxfiy ma’lumot, ammo Bryusselning aytishicha, ba’zi mamlakatlarda deyarli hech narsa qolmagan. Shunga qaramay, reja mualliflari YeIga a’zo davlatlar mavjud barcha snaryadlarni Kiyevga o‘tkazishiga umid qilmoqda va ularni to‘ldirishni kafolatlashga tayyor.

Ukraina uchun o‘q-dorilarni birgalikda sotib olish loyihasi uchta bosqichga mo‘ljallangan. Birinchi bosqichda Bryussel Yevropa tinchlik jamg‘armasidan o‘z o‘q-dorilarini imkon qadar tezroq Ukrainaga o‘tkazishga tayyor bo‘lgan YeI davlatlarining milliy zaxiralarini to‘ldirish uchun 1 milliard yevro ajratadi. Gap artilleriya snaryadlari haqida ketmoqda. Ushbu bosqichda Yevropa Ittifoqi mamlakatlarga xarajatlarining 50 foizdan 60 foizigacha kompensatsiya berishga tayyor.

Ikkinchi bosqich: Yevropa Mudofaa agentligidan Yevropa Ittifoqi mamlakatlari tajribasiga tayangan holda o‘q-dorilarni birgalikda sotib olish platformasi sifatida foydalanish. Shartnomalar faqat Yevropa Ittifoqi davlatlarining mudofaa kompaniyalari bilan tuzilishi kerak. Ushbu maqsadlar uchun Yevropa tinchlik jamg‘armasidan yana 1 milliard yevro ajratilishi mumkin, ammo bu fonddan mamlakatlarga faqat Ukrainaga snaryadlar sotib olish uchun kompensatsiya to‘lanadi. Yevropa Ittifoqi davlatlarining o‘z qo‘shinlari uchun mo‘ljallangan xaridlarga ular o‘zlari to‘lashi kerak.

Kollektiv asosda katta buyurtmalar o‘q-dorilar narxini pasaytirishga va yetkazib berish vaqtini qisqartirishga yordam berishi lozim. Yevrokomissiya birinchi buyurtmalar may oyigacha amalga oshirilishiga umid qilmoqda.

Rejaning uchinchi qismi Yevropa Ittifoqi mamlakatlari armiyalarining ehtiyojlarini qondirish uchun mudofaa sanoati salohiyatini oshirishdan iborat. Bu ikkinchisi bilan chambarchas bog‘liq, chunki yangi quvvatlarni ishga tushirish uchun kompaniyalarga aniq shartnomalar va yangi bozor holatini tushunish kerak, u urushdan oldingi holatdan juda farq qiladi.

Mavzuga oid