BMT hisobotida aytilishicha, G‘azo sektorining pala-partish va nomutanosib tarzda bombardimon qilinishi urush jinoyatiga teng bo‘lishi mumkin. Isroil BMTni Isroilga qarshi pozitsiyada va HAMASni himoya qilishda aybladi.
BMT hisob-kitoblariga ko‘ra, Isroil G‘azo sektorida Falastinning HAMAS harakati jangchilariga qarshi urushda bombardimon qilish vaqtida tinch aholini yetarlicha himoya qilmayapti. «Isroilning bombardimon qilishlari tinch aholi orasida qurbonlarni imkon qadar kamaytiradigan urush vositalari va usullarini tanlash talabini ochiqdan-ochiq buzmoqda», dedi BMTning Inson huquqlari bo‘yicha oliy komissari Folker Turk chorshanba kuni Jyenevada «G‘azo mojarosi paytida pala-partish va nomutanosib zarbalar» hisoboti taqdimotida.
Hujjatda, uning mualliflariga ko‘ra, Isroil tinch aholini himoya qilish bo‘yicha talablarni e’tiborsiz qoldirayotganini tasdiqlovchi bayonotlar keltiriladi. Xususan, o‘tgan yilning oktyabr oyida Isroil harbiy vakilining «Gaarets» gazetasiga bergan intervyusidagi so‘zlari keltirilgan. Isroil, albatta, zarbalar nishoni va vayronagarchilik ko‘lamini muvozanatlashtiradi, ammo «hozirda biz maksimal zarar yetkazishga qaratilganmiz», dedi u.
Boshqa bir parchada Isroil armiyasi vakilining HAMAS va G‘azo sektori aholisiga shunday degani keltirilgan: «Isroil G‘azo sektorini to‘liq qamal qildi, suv yo‘q, faqat zarar. Siz do‘zaxni xohlasangiz - uni olasiz».
G‘azo sektorida tinch aholining ommaviy o‘limi
BMT 9 oktyabrdan 2 dekabrga qadar Isroilning G‘azo sektoriga uyushtirgan oltita zarbasini tekshirdi, ular davomida betonni teshuvchi hamda bir vaqtning o‘zida binoning bir necha qavatini vayron qilishi mumkin bo‘lgan bombalardan foydalanilgan. Natijada turar joy binolari, maktab, qochqinlar lageri va bozor vayron bo‘lgan, kamida 218 kishi halok bo‘lgan. 2 dekabr kungi zarba oqibatida diametri 130 metr bo‘lgan hudud vayron bo‘lgan, 15 ta uy butunlay yo‘q qilingan, yana 14 tasi zarar ko‘rgan.
BMT hisoboti mualliflari jangovar harakatlar paytida mutanosiblik tamoyiliga rioya qilish zarurligini ta’kidladi. «Binolardan birida 7 va 8 oktyabr kunlari Isroilda sodir bo‘lgan qirg‘inlarda bir yoki bir nechta shaxs bo‘lgan bo‘lsa ham, bu butun bir mavzeni Isroil tomonidan zarba berish uchun qonuniy nishonga aylantirmaydi. Aholi zich joylashgan hududlarda keng miqyosda quroldan foydalanish, vayronagarchilikning keng maydoniga ega bo‘lgan portlovchi harakatlar uning tinch aholi va jangchilar o‘rtasida samarali farqlashga e’tibor bermaganligini ko‘rsatadi», dedi BMT ekspertlari va bu urush jinoyati bo‘lishi mumkinligini ta’kidladi.
Birlashgan Millatlar Tashkiloti hisobotida, shuningdek, Falastin qurolli guruhlari Isroil hududiga tinch aholigacha yetib borishi mumkin bo‘lgan raketalar otayotgani qoralanadi. Hujjatda ta’kidlanishicha, harbiy texnika va askarlar aholi zich joylashgan hududlarga joylashtirilmasligi kerak.
Isroil BMT Inson huquqlari byurosini tanqid qildi
Isroil yana bir bor BMT Inson huquqlari idorasini Isroilga qarshi pozitsiyani egallaganlikda aybladi. «Shubha yo‘qki, bu hisobotning yagona maqsadi - Isroilni qoralash va HAMASni himoya qilish», dedi Isroilning Jyenevadagi BMT Inson huquqlari bo‘limida vakili. «Isroil tinch aholiga qarshi emas, balki HAMAS va boshqa qurolli guruhlarga qarshi kurashmoqda», - deya ta’kidladi u.
Isroil-Falastin mojarosi
7 oktyabr kuni ertalab HAMASning harbiy qanoti - «Izzaddin al-Qassam brigadalari» Isroilga qarshi «Al-Aqso to‘foni» operatsiyasi boshlanganini e’lon qildi. G‘azo sektoridan Isroil tomon minglab raketalar otildi, qurolli guruhlar Isroil aholi punktlariga kirdi.
HAMASning bildirishicha, operatsiya bosib olingan Sharqiy Quddusdagi Al-Aqso masjidiga bostirib kirish va isroillik muhojirlarning falastinliklarga nisbatan zo‘ravonligi kuchayib borayotganiga javoban amalga oshirilgan. Bunga javoban Isroil armiyasi G‘azo sektorida HAMASga qarshi o‘nlab qiruvchi samolyotlardan foydalangan holda «Temir qilichlar» operatsiyasi boshlanganini e’lon qildi.
Isroil-Falastin mojarosi avj olgandan beri 37,4 mingga yaqin falastinlik halok bo‘ldi. Isroilda qurbonlar soni 1400 dan oshadi. G‘azoning 2,3 million aholisi Isroilning havodan ommaviy bombardimon qilishi va eksklavning to‘liq blokadasi tufayli oziq-ovqat, suv va dori-darmonlar tanqisligidan aziyat chekmoqda.
