Greenpeace: RF YeIga sanksiyalarni chetlab o‘tib dengiz orqali neft yetkazyapti

Greenpeace ekologik tashkilotiga ko‘ra, Rossiya Yevropa Ittifoqi sanksiyalarini chetlab o‘tib, bir necha hafta davomida to‘g‘ridan to‘g‘ri Yevropa portlariga xom neft yetkazib bermoqda. 24 sentabr, seshanba kuni DW tomonidan olingan Greenpeace tadqiqotiga ko‘ra, GPS sun’iy yo‘ldosh tizimi ma’lumotlari shundan dalolat beradi.

Unga ko‘ra, bu yuklar asosan Gretsiya yuk tashish kompaniyalarining kemalarini o‘z ichiga oladi, ularning ba’zilari Rossiyaning «soyadagi floti» sifatida ko‘riladi — Rossiya Federatsiyasiga sanksiyalarni chetlab o‘tishda yordam berishda gumon qilingan tankerlar.

Tankerlar RFdan yuklangan holda chiqib, YeIda bo‘shatilgan

Surishtiruvchilar 2024 yil iyul oyidagi sun’iy yo‘ldosh ma’lumotlarini tahlil qilib, YeI va Rossiyaning Boltiq dengizidagi Primorsk va Ust-Luga portlari, shuningdek, Qora dengizdagi Novorossiysk portlari o‘rtasida suzib o‘tgan 15 ga yaqin tankerlarning harakati to‘g‘risidagi ma’lumotlarni tahlil qilishdi. Taxminan 250 metr uzunlikdagi bu tankerlarning har biri 150 million litrdan ortiq xom neftni tashishga qodir.

Kemalarning ko‘rsatkichi — suvga tushish chuqurligi asosida — ular Rossiya neft portlarini to‘liq yuklangan holda tark etgan degan xulosaga kelish mumkin. Belgilangan portlarga yetib borganidan so‘ng, ularning suvdagi darajasi bir necha metrga kamaydi, bu to‘liq yoki qisman yuk tushirishning dalilidir.

Greenpeace ta’kidlaganidek, Rossiya xom neftining importi Yevropa Ittifoqi amaldagi sanksiyalarini buzadi. 2023 yilning mart oyidan boshlab neftni dengiz orqali tashish taqiqlanadi.

Eski tankerlarda neft eksporti - Boltiqbo‘yi uchun tahdid

Bundan tashqari, Greenpeace ma’lumotlariga ko‘ra, Rossiya neftining eskirgan tankerlarda eksport qilinishi Boltiq dengizining Germaniya qirg‘oqlariga tahdid solmoqda. 24 sentabr kuni Hamburgdagi tashkilot ma’lum qilishicha, Rossiyaning Ukrainaga qarshi urushi boshlangan va Rossiyaga qarshi sanksiyalar kuchga kirganidan beri neft falokati xavfi keskin oshdi.

Tadqiqotda ekologlar 2021 yildan 2024 yilgacha bo‘lgan dengiz harakati ma’lumotlarini o‘rganib chiqdilar. Shu bilan birga, ular Rossiyaning Primorsk, Sankt-Peterburg, Ust-Luga va Visotskdagi Boltiqbo‘yi portlaridan jo‘nab, Germaniya qirg‘oqlari bo‘ylab suzib yuruvchi tankerlarga e’tibor qaratdi — bu Rossiya portlaridan xalqaro suvlarga boradigan asosiy dengiz yo‘llaridan biri. Bundan tashqari, neft to‘kilishining ehtimoliy oqibatlarini modellashtirish uchun tanker yo‘nalishlari bo‘ylab GPS-trekerli maxsus suzgichlar o‘rnatildi.