Trampga FIFAning yangi tinchlik mukofoti topshirildi

AQSh prezidenti Donald Tramp Xalqaro futbol federatsiyasi (FIFA, FIFA)ning yangi Tinchlik mukofoti bilan taqdirlandi. Ushbu taqdirlash marosimi jahon chempionati-2026 qur’asining tantanali tadbiri doirasida 5 dekabr, juma kuni kechqurun Vashingtonda bo‘lib o‘tdi.

Marosim chog‘ida Trampga mukofot sifatida bir nechta qo‘llar ushlab turgan oltin globus, shuningdek, oltin medal va sertifikat topshirildi. Infantinoning ta’kidlashicha, AQSh prezidenti “butun dunyoda tinchlik uchun mustahkam sadoqat namoyon etgan”. Oq uy rahbarining o‘zi buni “hayotimdagi eng ulug‘ taqdirlashlardan biri” deb atadi. U, shuningdek, “Kongoda millionlab insonlar hayotini saqlab qolgani va ko‘plab boshqa davlatlarda urushlarga barham bergani yoki ularning oldini olgani”ni ta’kidladi.

Infantino bu Tinchlik mukofotini atigi bir oy avval ta’sis etgani qayd etiladi, deya yozadi SID agentligi. FIFA saytida ta’kidlanishicha, bu Tinchlik mukofoti doimiy ravishda berib boriladi va “butun dunyo bo‘ylab odamlarni birlashtirib, tinchlik yo‘lida noyob va favqulodda ishlar qilgan shaxslarga” nasib etadi. Mukofotni ta’sis etish haqidagi qaror tashkilotning boshqaruv organi — FIFA kengashi roziligisiz qabul qilingan bo‘lib, kengash a’zolari uchun bu kutilmagan hol bo‘lgan.

Bundan avval Janni Infantino o‘zining “do‘sti” Donald Trampni Nobel Tinchlik mukofotiga ilgari surgan, ammo muvaffaqiyatga erishmagandi. Uning yozishicha, AQSh prezidenti bu mukofotga Isroil va G‘azo sektori o‘rtasidagi otashkesim jarayonida ko‘rsatgan “hal qiluvchi harakatlari” uchun loyiq. Bu haqda u Instagram’dagi sahifasida yozgan edi.

Tramp Nobel Tinchlik mukofotiga da’vogarlik qilgan, ammo oktyabr oyida nomzodlar ro‘yxatiga kiritilmagan. Mukofot venesuelalik demokrat faol Mariya Korina Machadoga berildi. Natijalar e’lon qilinganidan keyin Oq uy Nobel qo‘mitasini “tinchlikni emas, partiyaviy siyosatni ustun qo‘yganlikda” aybladi.

Iyul oyida Infantino AQSh prezidentiga AQShda bo‘lib o‘tgan futbol bo‘yicha klublar o‘rtasidagi jahon chempionatining haqiqiy asosiy kubogini sovg‘a qilgan, shu paytda turnir g‘olibi — Londonning “Chelsi” klubi esa keyinchalik uning nusxasini qabul qilgan edi. “Biroz hayajonli vaziyat bo‘ldi, lekin hozir kubok Oval kabinetda turibdi”, — degan edi o‘shanda Tramp kubok haqida.

13 iyul kuni Nyu-Jyersidagi “Met Layf” stadionida o‘tkazilgan kubok finalida “Chelsi” “Pari Sen-Jyermen”ni 3:0 hisobida mag‘lub etganidan keyin taqdirlash marosimida Donald Tramp maydonga tushib keldi, ungacha u o‘yinni tribunalardan tomosha qilgandi. Biroq sovrinlar topshirilib bo‘linganidan keyin ham AQSh prezidenti futbolchilarni tark etmadi, balki ular bilan g‘alaba fotosessiyasida qolishga qaror qildi.

Uning sahnada uzoq turib qolishi ancha bahsli reaksiyalarga sabab bo‘ldi: ayrim futbolchilar, jumladan, jamoaning yetakchilaridan biri Koula Palmer ham Trampning bunday harakatidan ko‘zga tashlanarli darajada noqulay holatga tushgani ko‘rindi. FIFA prezidenti bir necha bor uni sahnadan olib chiqishga urindi, ammo AQSh prezidenti “Chelsi” futbolchilari orasida qizil galstukda birinchi qatorda turaverdi.

AQSh prezidenti futbol va Amerika futboli nomini o‘zgartirish niyati borligini bildirdi. Vashingtonda bo‘lib o‘tgan jahon chempionati qur’a marosimida u, Amerika sport olamida futbol soccer deb atalishi, NFL (Milliy futbol ligasi) sporti esa football deb yuritilishida “haqiqatan ham mantiq yo‘q”ligini aytdi. Trampning ta’kidlashicha, Amerika futbolida to‘pga asosan futbolchilarning qo‘li tegadi, oyoq emas.

“Bizda futbol deb ataladigan boshqa bir sport turi bilan kichik muammo bor, lekin yaxshilab o‘ylab ko‘rsangiz, u futbol deb atalmasligi kerak, bu borada hech qanday shubha yo‘q, — dedi AQSh prezidenti Amerika futboli haqida gapirar ekan. — Biz NFL uchun boshqa bir nom topishimiz kerak”. Shu bilan birga, Tramp hech qanday aniq nom variantlarini taklif etmadi. AFP agentligining eslashicha, yozda, klublar o‘rtasidagi jahon chempionati davomida Oq uy rahbari bu ikki sport turini AQShda rasman qayta nomlash va bu haqda prezident farmonini imzolash haqida o‘ylab ko‘rgan edi.

Futbol bo‘yicha jahon chempionati 2026 yilning 11 iyunidan 19 iyuligacha Kanada, AQSh va Meksikada o‘tkaziladi. Birinchi marta turnirda 32 ta emas, 48 ta terma jamoa ishtirok etadi. Yevropadan unda faqat 16 ta eng kuchli terma jamoa, jumladan, Germaniya (bundestim) qatnashadi.