Жаҳон | 09:23 / 01.10.2022
9922
4 дақиқада ўқилади

Болтиқбўйи давлатлари Украинанинг НАТОга киришини тезлаштиришга чақирди

Болтиқбўйи мамлакатлари Украинанинг НАТОга тезроқ кириши тарафдори эканини маълум қилди. АҚШ ва Канада - очиқ эшиклар сиёсати тарафдори, бироқ Украинанинг альянсга тезда киришига қарши. Германия вазминлик билан реакция билдирди.

Фото: Ieva Lūka/LETA

Украина президенти Володимир Зеленский 30 сентябр, жума куни Шимолий Атлантика альянсига аъзо бўлиш учун ариза берганини эълон қилганидан сўнг, Литва, Эстония ва Латвия мамлакатнинг НАТОга муддатидан олдин қабул қилинишини қўллаб-қувватлади.

«Украинанинг Болтиқбўйи дўстлари унинг НАТОга эрта қабул қилинишини тўлиқ қўллаб-қувватламоқда. Украинанинг илҳомлантирувчи жасорати фақат иттифоқимизни мустаҳкамлаши мумкин», - деб ёзишди Литва ташқи ишлар вазири Габриэлюс Ландсбергис, Эстония ташқи ишлар вазири Урмас Рейнсалу ва уларнинг латвиялик ҳамкасби Эдгар Ринкевич ўзларининг Twitter саҳифаларида.

Канада ва Қўшма Штатлар ҳам Украинанинг НАТОга аъзо бўлишини ёқлаб чиқди, аммо нисбатан эҳтиёткорроқ бўлди. Канада ташқи ишлар вазири Мелани Жоли АҚШ давлат котиби Энтони Блинкен билан бўлиб ўтган музокарадан сўнг Вашингтонда ўтказилган матбуот анжуманида: «Биз НАТОнинг очиқ эшиклар сиёсатига ишонамиз ва доим Украинани альянсга қабул қилиш тарафдори бўлиб келганмиз», деди.

АҚШ ташқи сиёсат идораси раҳбари, ўз навбатида, Вашингтон «НАТОга аъзо бўлишга интилаётган ва альянс имкониятларини кенгайтиришга қодир бўлган мамлакатларнинг киришини қатъий қўллаб-қувватлашини» таъкидлади. Бироқ, у Киев тезлаштирилган процедурага умид қилмаслиги кераклигини айтди. «Бунинг учун маълум бир жараён бор ва давлатлар унга амал қилишда давом этади», деди у.

АҚШ президентининг миллий хавфсизлик бўйича маслаҳатчиси Жейк Салливан бу борада янада аниқроқ гапирди. «Биз Украинага ёрдам беришнинг энг яхши йўли - уни жойида амалий қўллаб-қувватлаш, деб ҳисоблаймиз. Брюсселдаги тартиб бошқа вақтда кўриб чиқилиши керак», - деди у. Шу билан бирга, Салливан НАТОга аъзо бўлиш бўйича қарор номзоднинг ўзи ва альянсга аъзо давлатлар томонидан қабул қилинишини таъкидлади.

Украинанинг яқин келажакда НАТОга аъзо бўлиш истаги тушунарли ва Германия Киевни ўзини ҳимоя қилиш ҳуқуқини қўллаб-қувватлайди, деди Германия ташқи ишлар вазири Анналена Бербок ARD телеканалига берган интервьюсида. Бироқ, унинг таъкидлашича, Россиянинг Украинага қарши уруши биринчи куниданоқ, Киевга Ғарб давлатлари «ўз ҳудудида уруш тарқалиши» ва НАТОнинг урушга аралашишини олдини олиш ниятида эканини тушунтирган. Бербокнинг сўзларига кўра, у ҳозир ҳам худди шундай позицияга амал қилмоқда.

НАТО бош котиби Йенс Столтенберг ҳам Украинанинг альянсга қўшилиш эҳтимоли ҳақида фикр билдирди. Бу борадаги қарор Шимолий Атлантика альянси барча аъзоларининг консенсусини талаб қилади, деди у. Бироқ альянснинг Украина мудофаасига содиқлиги ўзгаришсиз қолмоқда, дея ишонтирди Столтенберг.

30 сентябр куни Володимир Зеленский Украина тезлаштирилган тарзда НАТО аъзолиги учун ариза беришини маълум қилди. «Де-факто, биз аллақачон НАТОга йўлни босиб ўтдик. Де-факто, биз аллақачон Шимолий Атлантика альянси стандартларига мувофиқликни исботладик. Улар Украина учун реал нарсалар - жанг майдонида ва ўзаро муносабатларимизнинг барча жабҳаларида реалдир. Биз бир-биримизга ишонамиз, ёрдам беряпмиз ва ҳимоя қиляпмиз. Бу - Шимолий Атлантика альянси», — дейилади Украина президентининг расмий Telegram-каналида эълон қилинган ҳужжатда.

Украина «буни де-юре қилиш учун» ариза билан чиқмоқда. Бутун ҳамжамиятни ҳимоя қилиш учун аҳамиятга мос келадиган тартибда. Тезлаштирилган асосда. Украинанинг тезлаштирилган асосда НАТОга аъзо бўлиш тўғрисидаги аризасини имзолаш орқали аниқ қадам ташламоқдамиз, дея қўшимча қилди Зеленский.

Мавзуга оид