Яманга зарба берган Исроил, ҳалокатли тўфонни «кутаётган» Ветнам ва Курск АЭСига урилган украин дронлари – кун дайжести

Ўтган кун давомида жаҳонда рўй берган энг асосий воқеа ва янгиликлар шарҳи билан кундалик хабарномада таништирамиз.

{Yii::t(}

Ўтказиб юбориш 6s

Ўтказиб юбориш

Исроил Ғазо шаҳрида мингдан ортиқ бинони вайрон қилди

Исроил август ойининг бошида Ғазо шаҳрига киришни бошлаганидан буён шаҳарнинг Зайтун ва Сабра маҳаллаларида 1 мингдан ортиқ бинони бутунлай вайрон қилди, натижада юзлаб одамлар вайрона остида қолиб кетди, Бу ҳақда Фаластин Фуқаро мудофаасига таяниб, Al-Jazeera нашри хабар бермоқда.

Идора баёнотида айтилишича, давом этаётган ўқ узишлар ва йўлларнинг тўсилиб қолиши кўплаб қутқарув ва ёрдам операцияларини амалга оширишга халақит бермоқда. Фавқулодда хизмат ходимлари ҳануз йўқолганлар ҳақида кўплаб хабарларни олмоқда, аммо жавоб бера олмаяпти, шифохоналар эса ҳужумлар оқибатида ҳаддан ташқари тўлиб кетган, дейилади баёнотда.

«Ғазо секторида ҳеч қандай хавфсиз жой йўқ — на шимолда, на жанубда. Ўқ узишлар одамларнинг уйларини, бошпаналарини, ҳатто улар кўчирилган лагерларни ҳам нишонга олмоқда».

Айни кунларда Исроил танклари Сабра маҳалласига кириб келишда давом этмоқда, Исроил Ғазо шаҳрини тўлиқ эгаллаш ҳаракатини олиб бормоқда ва бу жараён деярли 1 миллион фаластинликни жанубга мажбуран кўчиришга сабаб бўлмоқда.

Фуқаролар Мудофааси идорасининг баёноти ҳуқуқ ҳимоячилари орасида аввалдан мавжуд бўлган хавотирларни тасдиқлаган: Исроил Ғазо шаҳрини ҳам, Рафаҳдаги каби, бутунлай бузиб ташлашни режалаштирмоқда. Бу эса барча фаластинликларни Ғазодан мажбуран чиқариб юборишга қаратилган кампания сифатида талқин қилинмоқда.

Якшанба куни Исроилнинг Ғазога уюштирган ҳужумлари оқибатида камида 51 киши ҳалок бўлган. Улардан 27 нафари Ғазо шаҳрида, яна 24 нафари эса ёрдам олишга уринганлар орасида бўлган. Очлик оқибатида яна 8 киши вафот этган. 2023 йил октябрь ойидан буён Ғазода ҳалок бўлганлар сони 62 минг кишидан ортиб кетди.

БМТ ва ҳукуматларнинг Исроил олдида ожизлиги дунёнинг кўплаб давлатида Исроилга қарши намойишларга олиб келмоқда. Хусусан, якшанба куни Австралия, Буюк Британия, Малайзия, Кения, Белгия, Сенегал ва Швецияда ўн минглаб намойишчилар очлик ва ўлим ёқасида қолган фаластинликларни қутқариш чораларини талаб қилиб намойиш ўтказишди.

Австралиянинг ўзида 40 дан ортиқ норозилик намойишлари бўлиб ўтган. Малайзия пойтахти Куала-Лумпурда ўтказилган митинг эса Ғазога ҳуманитар ёрдам олиб борадиган фаоллар гуруҳини шакллантириш учун бошланғич нуқта бўлиб хизмат қилиши айтилмоқда.

НАТО Украинага ҳарбий контингент жўнатмаслиги маълум қилинди

НАТО доирасида Украинага ҳарбий контингент жўнатиш масаласи муҳокама қилинмаяпти, деб маълум қилди алянс ҳарбий қўмитаси раиси Жузеппе Каво Драгоне.

«Бундай масалалар халқаро сиёсат ва Москва билан музокараларнинг бир қисми ҳисобланади. Биз буларни НАТОда умуман муҳокама қилмадик, ҳаттоки бу масалаларга шама ҳам қилинмади», — деди Драгоне Италия нашрига берган интервюсида. Унинг қайд этишича, «ҳарбий контингент масаласи алоҳида мамлакатлар томонидан икки томонлама асосда кўтарилган бўлиши мумкин».

Аввалроқ Bloomberg нашри Буюк Британия ва Франция бошчилигидаги ўнлаб Европа давлатлари Украинага ўз аскарларини юборишни муҳокама қилаётганини хабар берганди.

НАТО бош котиби Марк Рютте эса Киевдаги Зеленский билан қўшма матбуот анжуманида «Путин билан эҳтимолий учрашув бўлгунга қадар Украина «аниқ дўстлар кучига» эга бўлиши керак»лигини айтди. «Ва биз ҳозир айнан шу нарса устида ишлаяпмиз», деб қўшимча қилди алянс бош котиби.

Рюттенинг сўзларига кўра, НАТО ва Қўшма Штатлар бундай кафолатларни тақдим этишда иштирок этади. Лекин асосий планда Украина армиясининг ўзи кучайтирилади.

18 август куни Трамп АҚШ қўшинларини Украинага юборишга тайёрлигини маълум қилди. Аммо бир кун ўтгач, бу ниятидан воз кечиб, бунинг ўрнига Европа қўшинларига ҳаводан ёрдам беришга тайёрлигини айтди.

Исроил Яманга зарбалар берди

24 август куни Исроил зарбалари Яман пойтахти Санога зарбалар берди. Исроил армияси ушбу ҳужум Хусийлар томонидан отилган ракеталарга жавоб тарзида амалга оширилгани маълум қилди.

IDF маълумотига кўра, ҳужум қилинган нишонлар орасида президент саройи жойлашган ҳарбий мажмуа, икки электр станцияси ва ёнилғи сақлаш омбори бўлган. Хусийлар соғлиқни сақлаш вазирлиги вакили маълум қилишича, якуний ҳисобда 6 киши ўлган ва 86 киши яраланган.

Жума куни Хусийлар ўзларининг сўнгги ҳужумида Исроилга қарата баллистик ракета учирилганини айтиб, буни Ғазодаги фаластинликларга қўллаб-қувватлов сифатида изоҳлаган. Якшанба куни Исроил Ҳарбий-ҳаво кучлари расмийси ракета эҳтимолий равишда «таъсир пайтида портлаши учун мўлжалланган бир неча кичик жанговар қисмлар»ни олиб келганини маълум қилди. Унинг сўзларига кўра, бу Яман ҳудудидан илк бор бундай турдаги ракета учирилиши бўлди.

Исроилнинг 2023 йил октябрида Ҳамасга қарши уруш бошлаганидан бери, Эрон билан иттифоқдаги ҳусийлар Қизил денгиздаги кемаларга ҳужум қилиб келмоқда. Улар буни фаластинликларга бирдамлик сифатида таърифлашади. Шунингдек, улар тез-тез Исроилга қарата ракета отади, бироқ кўпчилиги уриб туширилган. Исроил бунга жавобан Яман ҳудудидаги хусий назорати остидаги ҳудудларга, жумладан стратегик аҳамиятга эга Ҳудайда портига зарбалар йўллаб келмоқда.

Якшанба куни ҳусийларнинг юқори мартабали расмийси Абдул Қодир ал-Муртадо баёнот бериб, Ғазо билан бирдамликда ҳаракат қилишни давом эттиришини айтди. Кейинроқ ОАВларда ҳусий қуролли кучлари Сано шаҳрига ҳужумга жавобан Исроилдаги нишонларга зарба беришга тайёрлиги ҳақида хабарлар тарқалди.

Хитой ва Ветнамда кучли тўфон хавфи

24 август куни Ветнам тўфон хавфи туфайли ярим миллиондан ортиқ одамни эвакуация қилиш режаларини эълон қилди. Хитойнинг жанубидаги Саня шаҳри эса кучайиб келаётган Кажики тўфони олдидан савдо масканлари ва жамоат транспортини тўхтатди.

CNN нашрининг ёзишича, Хитой Миллий Метеорология маркази бўрон якшанба оқшомидан бошлаб Хайнан оролининг жанубий қирғоқларидан ўтиб, Вьетнамга йўналишини билдирган.

Вьетнам миллий об-ҳаво хизмати маълум қилишича, бугун шамол тезлиги 166 км/соатга етиб, кучайган. Хитой об-ҳаво хизмати эса тезлик 180 км/соатгача кўтарилиши мумкинлигини билдирган.

Ветнамнинг етти қирғоқбўйи вилоятида якшанба куни эрталабдан бошлаб кемаларнинг денгизга чиқиши тақиқланган. Ҳукумат аҳолини ташқарига чиқмасликка чақирди. Ҳарбийлар ҳам ёрдамга тайёр турибди.

Хитой эса машҳур сайёҳлик шаҳри Саняда якшанба куни барча туристик масканларни, дўконларни ва ресторанларни ёпди, жамоат транспортини тўхтатди. Маҳаллий ҳокимлик энг юқори даражадаги «қизил тўфон огоҳлантириши»ни эълон қилди ва фавқулодда чораларни максимал даражага кўтарди. Шаҳар ҳокимияти «энг ёмон сценарийга тайёргарлик кўриш» зарурлигини айтди.

Метеорологлар бундай ҳалокатли тўфонларни иқлим ўзгариши билан боғлиқ экстремал об-ҳаво деб изоҳлашмоқда.

Украина дронлари Курскдаги АЭСга ҳужум қилди

Россия якшанба куни Украинанинг ҳужумчи дронлари ғарбий Курск вилоятидаги атом электр станциясида ёнғин чиқарганини даъво қилди. Россия расмийларига кўра, тунги зарбалар натижасида бир нечта электр ва энергетика объектлари нишонга олинган. Атом станциясидаги ёнғин тезда ўчирилган ва жароҳат олганлар бўлмаган. Ҳужум трансформаторни шикастлаган, бироқ радиация даражаси нормал ҳолатда қолган.

БМТ Атом энергияси назорати бўйича идораси ҳодисадан хабардор эканини билдирди. Унга кўра, трансформатор «ҳарбий ҳаракатлар туфайли» ёниб кетгани ҳақида ОАВ хабар берган, бироқ мустақил тасдиқ олинмаган. Украина воқеа юзасидан дарҳол изоҳ бермади.

Шунингдек, Россиянинг Ленинград вилоятидаги ёқилғи экспорт терминали жойлашган Уст-Луга портида ҳам ёнғин юз берди. Минтақа губернатори тахминан 10 та украин дрони уриб туширилганини, уларнинг парчалари ёнғинга сабаб бўлганини айтди.

Россия Мудофаа вазирлиги тунги ҳужум давомида ўз ҳудуди устида жами 95 та украин дронини ҳаво мудофааси воситалари билан уриб туширилганини билдирди. Украина ҳарбий-ҳаво кучлари эса ўз навбатида Россия тунги ҳужумларда 72 дона дрон ва чалғитувчи нишонлар ҳамда бир қанча қанотли ракетадан фойдаланганини, улардан 48 таси уриб туширилгани ёки радиоэлектрон кураш воситалари билан ишдан чиқарилганини маълум қилди.

Ушбу ҳодисалар Украина 1991 йилда Совет иттифоқидан ажралиб чиққанини эслатиб, Мустақиллик кунини нишонлаётган пайтда юз бермоқда.