Журналистларни ўлдирган Исроил, янги ракеталарини синаган Ким ва исталган форматдаги учрашувга тайёр Украина – кун дайжести

Ўтган кун давомида жаҳонда рўй берган энг асосий воқеа ва янгиликлар шарҳи билан кундалик хабарномада таништирамиз.

{Yii::t(}

Ўтказиб юбориш 6s

Ўтказиб юбориш

«Жонли эфир»даги геноцид

25 август куни Исроилнинг Ғазодаги Нассер шифохонасига қилган ҳужуми оқибатида камида 19 киши, жумладан, беш нафар журналист ҳалок бўлди. Ғазо ҳукумати Медиа идорасига кўра, Исроил ҳужумида ҳалок бўлган тўрт нафар журналист Reuters ахборот агентлиги фотомухбири Ҳуссам ал-Масри, Al-Jazeera фотомухбири Муҳаммад Салама, бир нечта ОАВ, жумладан, Accosiated Press билан ишлаган журналист Марям Абу Даққа ҳамда NBC телеканали журналисти Муаз Абу Тоҳа бўлган. Шунингдек бешинчи журналист Quds Network ва Middle East Eye нашрида ишлаган Аҳмед Абу Азиз ҳам олган жароҳатлари туфайли вафот этди.

Хон Юнусда содир бўлган алоҳида воқеада эса фаластинлик яна бир мухбир ва академик Ҳассан Доуҳанни ҳам ўлдирилди.

Al Jazeera мухбири Ҳинд Ҳударийнинг хабар беришича, кечаги воқеада Исроил кучлари учирган камикадзе дрон Нассер шифохонаси томига келиб тушган ва камида бир журналист ўлдирилган.

«Шундан кейин фуқаро мудофааси жамоалари юқорига чиқиб, жасадни олиб тушмоқчи ва ярадорларни қутқаришга уринаётган эди. Сўнг журналистлар ҳам воқеани ҳужжатлаштириш учун чиққанида Исроил кучлари яна ўша жойни нишонга олди. Бу иккинчи зарба худди ўша жойга қилинди ва бу эфирда ҳужжатлаштирилди», дейди у.

Исроил ҳукумати уруш давомида халқаро журналистларнинг Ғазога эскортсиз киришига рухсат бермай келмоқда. 10 август куни эса Исроил армияси журналистлар яшаётган чодирни «мақсадли» нишонга олганди. Ўшанда Al Jazeera телеканали беш нафар ходими ҳалок бўлган.

Исроил бош вазири Бенямин Нетаняҳу идораси бу зарбани «фожиали хато» деб атади ва армия уни тергов қилаётганини билдирди. Исроил илгари ҳам ўзининг уруш жиноятларидан сўнг шунга ўхшаш баёнотлар берган, аммо амалда айбдорларнинг жавобгарликка тортилгани деярли кузатилмаган.

АҚШ президенти Доналд Трампдан муносабат сўраганларида, у норозилигини билдирди. «Қачон содир бўлди бу?» деди у Оқ уйдаги журналистга. «Мен буни билмасдим. Ҳа, бу мени хурсанд қилмайди. Бундай бўлишини истамайман. Шу билан бирга, бу бутун даҳшатли тушни тугатишимиз керак», деди Трамп.

БМТ вакили Франческа Албанезе Ғазодаги бугунги ҳужумдан кейин Исроилга тўлиқ санкциялар жорий этишга чақирди.

Ғазо Медиа идораси маълумотларига кўра, 2023 йил октябрда уруш бошланганидан бери Исроил ҳужумлари оқибатида Ғазода камида 244 нафар журналист ва ОАВ ходимлари ҳалок бўлган. Жами ҳалок бўлганлар эса 62 минг кишидан ошиб кетди.

Эрон: Россияга ишониб бўлмайди

Эроннинг сиёсий мақсадга мувофиқликни аниқлаш кенгаши аъзоси Саид Муҳаммад Садрнинг айтишича, июн ойида Эрон ва Исроил ўртасидаги 12 кунлик можаро пайтида Россия Исроилга Эрон ҳаво ҳужумидан мудофаа тизимларининг жойлашуви ҳақидаги разведка маълумотларини берган. Бу ҳақда у Cynergyr каналига берган интервюсида маълум қилди.

Садрнинг сўзларига кўра, воқеалар ривожи шуни кўрсатдики, «Москва билан стратегик иттифоқ бефойда»: «Россия фақат Исроилнинг Эронга ҳужумини маъқулламаслигини айтди, лекин амалда унга ёрдам берди».

Садр Москванинг бошқа давлатлар билан ҳамкорлигига ҳам мисол келтирди: «Масалан, Туркия – НАТО аъзоси. НАТО қандай ташкилот? У Россияга қарши. Россия Туркияга С-400 тизимини сотишга рози бўлди. Бу биз узоқ вақтдан бери муҳокама қилиб келаётган стратегик ҳамкорлик ҳақида эмас».

Шу билан бирга, у Москва ва Теҳрон ўртасидаги муносабатлар сақланиб қолиши кераклигини, бироқ «Россияга ишониб бўлмаслигини» таъкидлади.

Шимолий Корея янги ракеталарни синовдан ўтказди

Шимолий Корея раҳбари Ким Чен Ин янги ҳаво ҳужумидан мудофаа ракеталарининг синовдан ўтказилишини шахсан ўзи назорат қилди. Корея марказий телеграф агентлигининг хабар беришича, бир кун аввал синовлар — янги ҳаво ҳужумидан мудофаа тизимларининг жанговар хусусиятларини баҳолаган бир қанча юқори мартабали ҳарбий амалдорлар иштирокида ўтказилган.

Пхенян зенит ракеталарининг янги синовлари Шимолий Кореянинг мудофаа қобилиятини мустаҳкамлаш истагини намойиш этиш, шунингдек, АҚШ ва Жанубий Кореяга ҳаво ҳудудини ҳимоя қилишга тайёрлиги ҳақида сигнал юбориш учун мўлжалланган.

«Синовлар давомида икки турдаги снарядларнинг технологик характеристикалари турли ҳаво нишонларини уриш учун жуда мос экани алоҳида қайд этилди», — дейилади маълумотномада. Давлат агентлиги ҳисоботида ракеталар турлари ва синовлар ўтказилган жой ҳақида батафсил маълумот йўқ.

АҚШ ва Жанубий Корея ўртасида 18 августдан буён ўтказиб келинаётган йиллик қўшма ҳарбий машғулотлар ҳамда ушбу давлатлар президентларининг бўлажак саммити фонида сўнгги кунларда Корея яриморолида кескинлик кучайган.

Украинадаги уруш

АҚШ президенти Доналд Трамп матбуот анжуманида Украинадаги урушни «катта шахсий можаро» деб таърифлади. Бироздан сўнг, журналистнинг «Нега Россия президенти Владимир Путин Украина президенти Володимир Зеленский билан учрашишни хоҳламайди?» деган саволига Трамп шундай жавоб берди: «Чунки Зеленский унга — Путинга ёқмайди».

Трамп, шунингдек, Украинага бериладиган аниқ хавфсизлик кафолатлари юзасида ҳали муҳокама ўтказмаганини, аммо АҚШ Киевни қўллаб-қувватлашга тайёр эканини айтди.

Шунингдек, Украина ташқи ишлар вазири Андрей Сибига АҚШ давлат котиби Марко Рубио ва Европа ҳамкасблари билан телефон орқали суҳбат чоғида Украинага хавфсизлик кафолатлари ҳамда тинчлик сари кейинги қадамлар юзасидан Киевнинг позициясини тушунтирди.

Сибиганинг сўзларига кўра, Киев тинчлик йўлида қуйидаги қадамларни ташлашга тайёр:

«Биз лидерлар даражасидаги учрашувларга исталган форматда ва географик ҳудудларда тайёрмиз. Биз қотилликларга барҳам беришга ва дипломатияга имкон беришга тайёрмиз. Москва шуни билиши керакки, у чексиз вақт ютиб ўтириши мумкин эмас. Агар Россия тинчлик йўлида мазмунли, конструктив қадамларни рад этишда давом этса, оқибатларга дуч келади: санкцияларнинг жиддий кучайиши ва Украина салоҳиятининг мустаҳкамланиши билан юзлашади», — деб ёзди Украина ташқи ишлар вазири.

Украина хавфсизлик кафолатлари юзасидан Сибига Киевнинг позициясини тасдиқлади: бундай кафолатлар аниқ, ҳуқуқий мажбурий кучга эга ва самарали бўлиши керак.

Музокаралар билан бирга Украинада уруш ҳам давом этмоқда. Томонлар асосан дрон ва ракеталар билан бир-бирига ҳужум қилмоқда.

Starship прототипининг 10-парвози бекор қилинди

Американинг SpaceX компанияси 24 август куни Starship космик кемаси прототипи билан ракета ташувчининг ўнинчи парвозини бекор қилди. Бекор қилиш сабаби ерусти тизимларидаги техник носозликлардир, деб хабар берди компания.

«Starship'нинг бугунги ўнинчи парвози ерусти тизимларидаги носозликларни бартараф этиш учун вақт ажратиш мақсадида бекор қилинди», — дейилади хабарда.

Starship'нинг учирилиши 24 август куни Техасдаги космодромдан амалга оширилиши керак эди. Янги парвоз санаси ҳали эълон қилинмаган.

Starship'нинг баландлиги 123 метр. Бу ҳозирда энг катта ва энг кучли космик ракета, дея қайд этади AFP. SpaceX компанияси Starship'ни қайта ишлатиладиган ракетага айлантиришни мақсад қилган, бу эса космик парвозлар нархини сезиларли даражада камайтиради. SpaceX бош директори Илон Маск Starship 2026 йилда Марсга сафар қила олишини кутмоқда.

Аввалги Starship синов парвозларидан тўрттаси ракета портлаши билан тугаган эди.