Жаҳон | 20:02 / 05.10.2025
7335
8 дақиқада ўқилади

ҲАМАСга ултиматум, Россия бензин импортчисига айланди — ҳафта дайжести

Ассалому алайкум, азизлар. Бугун 5 октябр, якшанба. Юртимизда иситиш мавсуми старт олди. Қишлоқ мўриларидан ўтиннинг қадрдон ҳиди чиқа бошлади. Электр печ ёқадиганлар тез орада «свет» нархи яна ошганини ўз танасида ҳис қилади. Уйингизда газ бўлса, омадли экансиз, биз қишлоқда газ билан тантанали хайрлашганимизга 15 йил бўляпти.

Video thumbnail
{Yii::t(}
Ўтказиб юбориш 6s

Агар газ бўлса, ҳисоб рақамингизга пулни ғамлашни бошланг. Бизга ўхшаб қишдан ўтин, кўмир ва яна бир қадрдон «миллий ёнилғи» билан чиқадиган бўлсангиз, уларни ҳам ғамлаб қўйинг. Ҳадемай кўмир қимматлайди, ўтин ҳам анқонинг уруғи бўлади. Ва қишга тайёрланиш асносида бизнинг ҳафта дайжести лойиҳамизни кузатиб боришни унутманг. Одатдагидай ҳафтанинг энг муҳим воқеаларини биргаликда эслаймиз.

Путин Трампга жавоб берди

АҚШ президенти Доналд Трамп франциялик ҳамкасби Эммануэл Макрон билан учрашувда Россияни «қоғоз йўлбарс» деб атаганди. Чинликлар ўйлаб топган бу метафора ўзини кучли кўрсатадиган, лекин аслида кучсиз бўлган одамга ёки одамлар гуруҳига нисбатан ишлатилади. Трамп Россияга нисбатан бу иборани айнан шу маънода ишлатди. Кремл тезда Трампнинг бу гапига жавоб бериб, Россия «қоғоз йўлбарс» эмас, «ҳақиқий айиқ» эканини билдирди.

Аммо Путин учун бу етарли бўлмаган кўринади, у Трампга шахсан жавоб беришга қарор қилди: «Биз йиллар давомида Украина билан эмас, НАТО билан урушяпмиз. НАТО блоки билан урушатуриб олдинга силжиётган бўлсак, НАТО ҳақида нима дейиш мумкин? У суҳбатдошига бу «қоғоз йўлбарс», деди. Хўш, кейин нима бўлди? Унда боринг, «қоғоз йўлбарс»ни бир ёқлик қилинг. Лекин ҳаммаси бошқача кечмоқда», деди Путин.

АҚШда генераллар йиғилди

Ҳафта давомида АҚШ уруш вазири Пит Ҳегсет бутун дунёдаги 800 дан ортиқ америкалик генерал ва адмиралларни йиғиб мисли кўрилмаган мажлис ўтказди. Виржинядаги денгиз пиёда қўшинлари базасида ўтказилган мажлисда Ҳегсет Пентагоннинг ягона вазифаси «ҳарбий ҳаракатлар, уруш ва унда ғалаба қозониш эканини» айтди. Шунингдек, ҳарбий хизматчилар учун жисмоний талаблар оширилиши, тартиб-интизом талаблари кучайтирилишини айтди.

Ҳегсет Америка армиясида семиз генераллар бўлишига йўл қўймаслигини таъкидлади. Унинг айтишича, энди йилда икки марта ҳарбийларнинг танасидаги ёғ миқдори текшириб туриларкан.

«ҲАМАС кўнмаса, ёмон бўлади»

Ҳафта давомида АҚШ президенти Доналд Трамп Исроил бош вазири Бинямин Нетаняҳу билан учрашув ўтказиб, Ғазодаги урушни тугатиш бўйича охирги таклифини билдирди. Тўғрисини айтиш керак, бу ҳозиргача илгари сурилган энг яхши таклиф бўлди.

Трампнинг таклифига кўра, Исроил Ғазони босиб олмайди, у ердаги фаластинликлар мажбурлаб шаҳардан чиқариб юборилмайди. ҲАМАС Ғазони бошқариш ҳуқуқидан маҳрум этилади. Ҳаракатнинг ўз ихтиёри билан қурол ташлаган аъзоларига амнистия эълон қилинади. Келишувнинг асосий шарти ҲАМАС барча асирларни, ўлганларнинг жасадларини қайтариши керак. Бу шартга рози бўлса, Исроил 250 нафар бир умрлик қамоққа ҳукм қилинган фаластинликлар ва 7 октябрдан кейин қўлга олинган 1700 ғазоликни озод қилади.

Икки томон келишганидан кейин Ғазода вақтинча ташқи бошқарув амалга киради, унда халқаро ташкилотлар ҳам иштирок этади. Ғазони тиклаш учун пул ажратилади. Трамп ҲАМАС бу охирги келишувга кўнмаса, Нетаняҳу исталган ишини қилиши учун ёрдам беришини қўшимча қилди.

Афғонистонда ғалати ишлар бўлмоқда

Азизлар, Афғонистонда қизиқ ишлар бўлмоқда. Аввалига Кобулга кимсан Доналд Трампнинг махсус вакили бориб «Толибон» раҳбарияти билан учрашув ўтказди. Бу учрашув Трамп Баграмдаги авиабазага қайтишни истаётгани фонида рўй берди. Трампнинг асирларни озод қилиш бўйича вакили Кобулга озод қилинган Америка фуқароси Амир Амирини олиб келиш учун борди. Толиблар мамлакатда тўққиз ой ҳибсда бўлган Амирини озод қилишди.

Кейин Афғонистонда шундоғам яхши ишламаётган интернет буткул ўчириб қўйилди. Бу гўёки «Толибон»нинг «ахлоқсизликка қарши кураши» доирасида амалга оширилгани айтилди. Кейинроқ интернет яна ишлай бошлади. Толиблар буни оптик толали тармоқлар таъмирланаётгани билан изоҳлади.

АҚШда шатдаун

Америка «қулади», азизлар. Ҳазил, албатта. 1 октябрдан бошлаб АҚШ ҳукумати вақтинча фаолиятини тўхтатди. Хабарлар лентасида шатдаун деган сўзга кўзингиз тушган бўлса керак. Ана шу шатдаун сабаб Америка ҳукумати номаълум муддатга фаолиятини тўхтатди. Шатдаун «олти томонида кўзи бор, қаноти бор, ғаройиб бир махлуқ» эмас, бу шунчаки иқтисодий узилишни англатувчи ибора.

Хуллас, Америка Конгрессидаги ҳукмрон республикачилар молиявий тақсимот бўйича қонун лойиҳасини ўтказа олишмади. Чунки демократлар тиббий харажатлар борасида уларга қарши позицияда туришди. Шу боис ҳукумат ишчилари маош тўланмайдиган таътилга чиқариб юборилди. Армия, полиция, шифокорлар, хуллас ҳаётий зарур соҳалардан ташқари бўлган ходимлар, албатта.

Америкада бунақаси бўлиб туради, умумий ҳисобда 21-марта партиялар келишмовчилиги сабаб шатдаун юз бериб, ҳукумат фаолияти тўхтаб қолди. Одатда бу ишдан партиялар сиёсий мақсадлар учун фойдаланишади.

Ҳукумат қачон фаолиятини бошлаши аниқ эмас. Охирги марта бунақаси 7 йил аввал, Трампнинг олдинги муддатида юз берганди. Ўшанда шатдаун 35 кун давом этган ва бу тарихдаги энг узун тўхталиш бўлганди. Ўшанда Трамп бир университет футбол клубини Оқ уйга таклиф қилиб ошпазлар ишга чиқмагани учун «Макдоналдс»дан 300 та бургер ва қовурилган картошка буюртма қилиб, ўз ҳисобидан тўлов қилганди.

Алпинист Эверестдан чанғида тушди

Ҳафта давомида полшалик чанғичи Анжей Баргел дунёнинг энг баланд нуқтаси Эверест чўққисидан чанғида ҳеч қандай кислород ниқобисиз тушиб рекорд ўрнатди. 37 ёшли чанғичи бу ўта хавфли иш учун 4 кун сарфлади. Ҳозиргача Ҳимолай тоғлари бағридаги афсонавий Эверестни 7 мингга яқин одам забт этган бўлса, улардан 200 нафаригина кислород маскаси тақмаган. Чанғида эса бу ишни Баргел биринчи бўлиб уддалади. Шу тариқа полшалик экстремал саёҳат ишқибози инсон матонатининг чегараси қанчалик катта эканини кўрсатиб берди.

Россия Хитойдан бензин олади

Ҳозир бир хабар айтаман, лекин буни ҳазил деб ўйламанг: Россия Хитой, Жанубий Корея ва Сингапурдан бензин импорт қилишни режалаштирмоқда. Россия, бензин ва импорт сўзлари бир гапда ишлатилишининг ўзи ғалати тўғрими? Лекин Владимир Владимирович Путин таъбирлари билан айтганда, «урушга қарамай иқтисоди ўсиб бораётган» Россия Украина дронлари ҳужуми сабаб бензинни импорт қилишга мажбур бўлмоқда.

Украина тинмай Россия нефтни қайта ишлаш объектларига дрон билан ҳужум қилаётгани сабаб сентябр ойида мамлакатдаги нефтни қайта ишлаш заводларининг 38 фоизи ишламай қолган. Россия Беларусдан бензин импортини оширмоқчи. Шунингдек, ички бозорни таъминлаш учун нефтни қайта ишловчиларга нисбатан экологик талабларни камайтириш ҳақида ўйламоқда.

Уруш ана шунақа нарса, жаноблар. Сиз бир давлатни «уч кунда эгаллайман» деб уруш бошлаётганингизда, бу уруш бир кун келиб сизгача етиб келишини албатта ўйлашингиз керак. Замонавий уруш ана шунақа нарса, ақлга сиғмайдиган оқибатларга олиб келади. Ҳатто ер остида битмас-туганмас нефти бор Россияни нефти йўқ Кореядан бензин сотиб олишга мажбур қилади. Шу учун нафсингизга қарши урушдан бошқа ҳеч қайси урушни қўлламанг. Омон бўлинг.

Ўткир Жалолхонов тайёрлади.
Тасвирчи ва монтаж устаси — Фахриддин Ҳотамов

Тайёрлаган:  Ўткир Жалолхонов

Мавзуга оид